[go: up one dir, main page]

Jump to content

Nyebe

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Tren sa Norway na inaarado an nyebe

An nyebe kompwesto nin indibidwal na yelong kristal na nagtatalubo mantang nakabitin sa atmospera na sa parate yaon sa laog nin mga panganoron dangan minabagsak, na nagtitipon sa daga kun saen sinda nag-aagi nin dugang pang mga pagbabago.[1] Kompwesto ini nin nagyalong kristal na tubig sa bilog na siklo nin buhay kaiyan, poon kun, sa irarom nin angay na mga kamugtakan, an mga yelong kristal napoporma sa atmospera, na nag-oorog sa milimetrong sokol, minapresipitar asin natitipon sa ibabaw, dangan mina-metamorphose sa lugar, asin sa katapustapusi natutunaw, minarosdos o sublimate.

An mga bagyong nyebe nag-oorganisar asin nagtatalubo sa paagi kan pagkakan sa mga gikanan nin alumaad asin malipot na aire sa atmospera. An mga snowflakes nagnu-nucleate sa palibot kan mga partikulo sa atmospera sa paagi kan pagdagka sa mga maliputon na tagdo nin tubig, na nagyeyelo sa korteng hexagonal na mga kristal. An mga snowflakes manlaenlaen an korte, na pundamental sa mga ini iyo an mga plato, dagom, kolumna asin rime. Mantang an nyebe natitipon sa snowpack, iyan pwedeng anodon. Sa paglihis nin panahon, an mga nyebeng natipon mina-metamorphose, sa paagi kan sintering, sublimasyon asin pagyelo. Kun an klima malipot na para sa taon-taon na pagtitipon, posibleng mabilog an sarong glacier. Ta kun dai, an nyebe sa parate natutunaw sa panapanahon, na nagigin dahelan nin pagbolos pasiring sa mga sapa asin salog saka pagsakdo giraray nin tubig sa daga.

Kaiba sa mayor na mga lugar na delikado sa nyebe iyo an polar na mga rehiyon, an pinakaporong kabangaan kan Amihanan na Hemispero asin mabukid na mga rehiyon sa bilog na kinaban na igwa nin supisyenteng alumaad asin malipot na temperatura. Sa Hemispero sa Habagatan, an nyebe yaon sa pangenot sa mabukid na mga lugar, apwera sa Antarctica.[2]

Nakaaapektar an nyebe sa mga aktibidad nin tawo na arog kan transportasyon: an paggibo kan pangangaipo na papagdanayon an mga tinampo, pakpak, asin na malinaw an bintana; agrikultura: nagtatao nin tubig sa mga pananom asin pagprotehir sa mga hayop; an mga isport na arog baga nin pagk-iski, snow boarding, asin snow machine travel; asin giyera. Naaapektaran man kan nyebe an mga sistema nin ekolohiya, sa paagi kan pagtao nin insulasyon na suon kun taglipot na kaya nang tagalan kan mga tinanom asin hayop an lipot.[3]

  1. Hobbs, Peter V. (2010). Ice Physics. Oxford: Oxford University Press. p. 856. ISBN 978-0199587711. 
  2. Rees, W. Gareth (2005). Remote Sensing of Snow and Ice. CRC Press. p. 312. ISBN 978-1-4200-2374-9. 
  3. Encyclopedia of Snow, Ice and Glaciers, 2011