Turda dərəsi
| Turda dərəsi | |
|---|---|
| rum. Cheile Turzii, mac. Tordai-hasadék | |
 | |
| Yerləşməsi | |
| 46°33′50″ şm. e. 23°40′45″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Rumıniya |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Turda dərəsi (rum. Cheile Turzii, mac. Tordai-hasadék) ― Rumıniyanın Transilvaniya bölgəsində yerləşən dərə. Kluj-Napoka şəhərindən 15 km cənub-şərqdə, Turda şəhərindən isə 6 km qərbdədir. Turda dərəsi qorunan təbiət ərazisidir.
Coğrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kanyon formalı bu dərə yura yaşlı əhəng daşlarınındağ süxurlarının eroziyası nəticəsində formalaşmışdır. Dərədə əsas çay Haştade çayıdır. Dərə uzunluğu 2,9 km-dir. Dərə divarlarının hündürlüyü bəzən 200-300 metr arasında dəyişir. Tura dərəsinin ümumi sahəsi 324 hektardır. Turda dərəsində Rumıniyanın ən zəngin və əsrarəngiz karst landşaftı formalaşıb. Bu bölgə həm də zəngin bitki və heyvanat aləminə malikdir. Bəzi növlər nəsli kəsilmək üzərdir. Məsələn yabanı sarımsaq və bir neçə qartal növü. Ərazi neolit dövründən insan məskəni olmuşdur.[1]
Florası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qoruq ərazisində 1000 dən çox bitki növünə rast gəlinir. Bunlardan Allium obliquum , Dianthus integraripetalus , Viola jobi və s. misal göstərmək olar.
Faunası
[redaktə | mənbəni redaktə et]67 quş növü var. Kəpənəklər (Eublema, Heterogynis, Dysauxes, Phsybalopterix və s.) geniş yayılıb. Balıq və amfibiyara da üstünlük təşkil edir. Məməli heyvanlardan tülkü, gəlincik, dələ, çöl donuzu və s. misal göstərmək olar.
Mağaraları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qoruq ərazisində 60 yaxın mağara mövcuddur. Mağaraların hamısı kiçik ölçüdədir. Ən böyüyünün uzunluğu 120 metrdir.[2]
Görməli yerləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Turda dərəsi yaxınlığında digər iki kanoyon yerləşir: Cheile Turului və Cheile Borzești. Həmçinin ərazidə populyar olan Ciucaș şəlaləsi burada yerləşir. Turda dərəsi Rumıniyanda qayaya dırmanma idmanı həvəskarlarının sevimli yeridir. Bölgə 1938-ci ildən qorunan ərazi elan edilmişdir. Beynəlxalq Təbiətin və Təbii Sərvətlərin Mühafizəsi Birliyinin IV katerqoriyasına daxildir.