Villamoronta

Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. Pues añadiles tu mesmu o avisar al autor principal del artículu na so páxina d'alderique pegando: {{subst:Avisu referencies|Villamoronta}} ~~~~

Villamoronta
Alministración
País	España
Autonomía	Castiella y Lleón
Provincia	provincia de Palencia
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcalde de Villamoronta (es)	Pedro Caminero Herrero
Nome oficial	Villamoronta (es)[1]
Códigu postal	34126
Xeografía
Coordenaes	42°24′09″N 4°41′55″W / 42.4025°N 4.6986111111111°O / 42.4025; -4.6986111111111
Villamoronta Villamoronta (España)
Superficie	13.29 km²
Altitú	843 m
Llenda con	Bustillo del Páramo de Carrión, Villarrabé, Renedo de la Vega, La Serna y Villaturde
Demografía
Población	252 hab. (2023) - 139 homes (2019) - 98 muyeres (2019)
Porcentaxe	0% de provincia de Palencia
Densidá	18,96 hab/km²

Villamoronta ye un conceyu y llocalidá española de la provincia de Palencia (Castiella y Llión).

• Altitú: 843 metros.
• Llatitú: 42º 24' N
• Llargor: 004º 42' O
• Pertenez a la contorna Vega-Valdavia, más concretamente a la contorna menor Vega y afondando, la zona sur, la Vega-embaxo.

• Toles fontes apunten a que'l pueblu tien el so orixe na dómina de Reconquistar, pol repoblador Mauronta o Moronta y el so pueblu procedente de los montes cántabros de la redolada de la llocalidá de Santillana del Mar, datáu históricamente redolada a los años 870 y 919 (d.c.), según documentos pertenecientes a la Catedral de Llión. Otres llocalidaes de la comunidá daten y tienen oríxenes similares, vease, Villamorón en Burgos o Torremoronta, yá sumida, en Palencia. Por tanto refúgase la procedencia del nome a partir del términu "moros", utilizáu pa llamar asina al pueblu árabe.

• Nel so términu municipal y cerca de la ribera del ríu Carrión llevantóse nel so día, yá despobláu, el pueblu de "la Rebolleda", de dómina medieval. Dispunxo Villamoronta nel so términu d'una ermita dedicada a La nuesa Señora de l'Antigua, que la so virxe sedente guardar na ilesia parroquial de San Pelayo. Nesti pueblu tuvo delles heredaes la Bailía de la orde de San Xuan de Xerusalén de la llocalidá palentina de Población de Campos.

• De Villamoronta yera natural Tomás Montes, crucificáu en 1810 nun árbol a la salida de la capital de Palencia, mientres la Guerra de la Independencia poles tropes franceses del xeneral Lacalle, con pedestal na avenida d'Asturies de la capital palentina.

• Coles mesmes d'esta llocalidá ye natural Marcos de Celis, el más conocíu toreru palentín. Una placa nel so honor foi asitiada na fachada de la construcción que güei ocupa la cortil de la casa de nacencia del toreru palentín.

• La economía ta basada na ganadería y l'agricultura, siendo unu de los mayores productores de lleche de vaca de la provincia de Palencia. Amás el conceyu cunta con una tienda d'ultramarinos, una carnicería, dos chigres y un taller de trabayos metálicos y arreglos de maquinaria agraria.

• La xota de Villamoronta ye una de les xotes más conocíes de la provincia de Palencia^{[ensin referencies]}, con munchos años d'historia y tradición.
• El patrón del conceyu ye San Pelayo Mártir y el so fiesta celebra'l 26 de Xunu
• El día 15 de Mayu tamién se celebra San Isidro.

• Marcos de Celis (1932), toreru

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Villamoronta.

• Villamoronta n'OpenStreetMap.