Ríu Indo

Ríu Indo सिन्‍धु नदी - Sindh - Sinduoi
Llocalización alministrativa
División	Tíbet (CHI) Jammu y Caxmir (IND) Territorios del Norte, Frontera del Noroeste, Panyab y Sind (PAK)
Xeografía
Mapamapes

El ríu Indo ye un llargu ríu asiáticu qu'escurre pol subcontinente indiu, unu de los más llargos del continente, el más importante de Paquistán y de los principales de la India (y que tamién percuerre nel so cursu altu China). Orixinariu de la pandu tibetanu del oeste de China, na Rexón Autónoma del Tíbet, el ríu escurre al traviés del distritu de Ladakh de Jammu y Caxmir y depués entra en Paquistán al traviés de los Territorios del Norte (Gilgit-Baltistán); sigue dempués dende'l norte del país en direición sur cruciando a lo llargo tou Paquistán, hasta desaguar nel mar Arábigu, cerca de la ciudá portuaria de Karachi en Sind.

El llargor total del ríu ye de 3.180 km, siendo'l ríu más llargu de Paquistán. Drena una gran cuenca de más de 1.165.000 km² y tien un caudal añal envaloráu nunos 207 km³, lo que lo converten nel 21ᵉʳ más caudalosu del mundu. Empezando nos altores del mundu con glaciares, el ríu alimenta l'ecosistema de los montes templaos, llanures y paisaxes grebos. Xunto colos ríos Jhelum, Chenab, Ravi, Sutlej, Beas y dos afluentes dende la Jaiber Pastunjuá y Afganistán, el Indo forma'l delta del Indo de Paquistán, mentáu nel Rig-veda (el testu más antiguu de la India, de mediaos del II mileniu e.C.) como Sapta Sindhu y nel testu iraniu Zend Avesta como Hapta Hindu (significando dambos términos, ‘siete ríos').

El ríu Indo apurre los recursos hídricos clave pa la economía de Paquistán —especialmente'l tenada de la provincia de Panyab, que representa la mayor parte de la producción agrícola de la nación, y de Sindh. El Indo tamién soporta munches industries pesaes y constitúi el principal suministru d'agua potable en Paquistán. Los cinco ríos que dan nome al Panyab son el Jhelum, Chenab, el Ravi, el Beas y el Sutlej.

Antes de la división en 1947 de l'antigua India nos modernos estaos d'India y Paquistán, el Indo yera'l segundu ríu n'importancia de la rexón, dempués del ríu Ganges, tantu en términos culturales como comerciales. Na actualidá'l ríu tamién da nome a la provincia paquistanina de Sind.

El ríu foi una fonte de plasmu mientres el periodu clásicu. El rei Darío I de Persia unvió a Escílax de Carianda a esplorar el Indo ente los años 519 y 512 e.C., baxándolo hasta llegar al mar. Llamáu Hindós o Indós polos griegos y depués Indus polos autores llatinos, foi siempres conocíu n'Occidente pol so nome llatinizáu que tamién dio nome a la India (Bharat).

Afayáronse xacimientos paleolíticos nel valle del Indo en Pothohar, cerca d'Islamabad, la capital de Paquistán, con ferramientes de piedra de la cultura Soan. Na antigua rexón de Gandhara, tamién cerca de Islamabad, afayáronse en Mardan evidencies de cueves habitaes dende hai 15.000 años.

Tamién se desenvolvió ente 2300 y 1750 e.C. la cultura del valle del Indo, una cultura prehistórica qu'aparentemente nun llegó a conocer la cultura de los arios y que conoció delles etapes, dende'l 7000 e.C. (vease Tradición del valle del Indo).

Les principales ciudaes d'esta civilización, Harappa y Mohenjo-daro, remontar a alredor de 3300 e.C., y representen dalgunos de los mayores asentamientos humanos del mundu antiguu. La civilización del valle del Indo estendíase al traviés de Paquistán, algamando al norte dende l'este del ríu Jhelum hasta Ropar, nel Sutlej cimeru. Los asentamientos de la mariña estender dende Sutkagan Dor, en Paquistán, na frontera d'Irán, hasta Kutch, nel estremu oriental de Paquistán. Hai un xacimientu d'esta cultura del Indo nel Amu Darya en Shortughai, nel norte d'Afganistán, y otru en Alamgirpur nel ríu Hindon (un afluente del ríu Yamuna, y por tanto, del Ganges) que s'atopa a namái 28 km de Nueva Delhi. Hasta la fecha, atopáronse más de 1.052 ciudaes y poblaos, principalmente na rexón xeneral del río Ghaggar-Hakra y los sos afluentes. Ente los asentamientos tán los que fueron principales centros urbanos de Harappa y Mohenjo-Daro, según Lothal, Dholavira, Ganeriwala y Rakhigarhi. Namái de 90 a 96 de los 800 conocencies más conocíes de la cultura del valle del Indo afayáronse nel ríu Indo y los sos afluentes. El Sutlej, agora un afluente del Indo, en dómines de Harappa, desaguaba dacuando nel Ghaggar-Hakra, en que la so cuenca atopar más sitios de la cultura de Harappa qu'a lo llargo del propiu Indo.

La mayoría d'estudiosos creen que los asentamientos de la cultura de les tumbes de Gandhara de los primeres indo-arios floriaron na rexón de Gandhara a partir del 1700 e.C. hasta'l 600 e.C., cuando Mohenjo-Daro y Harappa yá fueren abandonaes.

Los primeros europeos que se sabe que reconocieron esti ríu fueron les huestes greco-macedonies d'Alexandru Magnu que nel Indo práuticamente atopó la llende oriental del so imperiu, yá que les sos fuercies retirar a lo llargo del cursu meridional del ríu a la fin de la campaña d'Asia dempués de la conquista lo que güei ye Paquistán, xuniéndolo al Imperiu helénicu. El nome Indus utilizar nel llibru de Megástenes Indica pal poderosu ríu cruciáu por Alejandro, basándose nel rellatu contemporaneu de Nearchus. «Indus» ye un deriváu helénicu del iraniu Sindus, que de la mesma deriva de Sindhu, el nome del Indo nel Rig-veda, una y bones el ríu ta consideráu, polos hinduistes, unu de los siete ríos sagraos de la India. El términu sánscritu sindhu significa genéricamente ‘ríu' o ‘mar', probablemente a partir d'un raigañu sidh que significa ‘alloñar'. El términu Sindhu apaez 176 vegaes nel Rig-veda, 95 vegaes en plural, utilizáu más de cutiu nel significáu xenéricu. Yá nel Rig-veda, sobremanera nos últimos himnos, el significáu de la pallabra amenorgar al referise al ríu Indo en particular, como por casu, na llista de los ríos del Nadistuti sukta. Esto dio llugar a l'anomalía d'un ríu de xéneru masculín: tolos demás ríos rigvédicos son femeninos, non solo gramaticalmente, siendo imaxinaos como dioses y comparaes con vaques y yegües que daben lleche y mantega.

A partir de los datos apurríos polos autores griegos qu'empezaron a mentar la pallabra India en referencia a tol subcontinente Indiu, depués los autores llatinos falaríen d'una India cisgangética (la India d'esti llau del Ganges) y de una India transgangética (la India del otru llau del Ganges).

D'antiguo los perses y otros pueblos de llingües iranies llamaben Sindhu a esti ríu, estendiendo esi nome a los habitantes de tol subcontinente indiu, col nome de Sindhustán (‘país [del] Sindhu').

El Indo formó una frontera natural ente'l subcontinente indiu y la so frontera cola meseta iranina, una rexón qu'inclúi'l Baluchistán pakistaní, Jaiber Pastunjuá, según Afganistán, Taxiquistán ya Irán. Foi cruciáu polos exércitos d'Alexandru Magnu —les sos fuercies macedonies retirar a lo llargo del cursu meridional del ríu a la fin de la campaña d'Asia dempués de la conquista lo que güei ye Paquistán y xunir al Imperiu helénicu. Les llanures del Indo tamién tuvieron so la dominación del imperiu persa y del imperiu de Kushan. Los exércitos musulmanes de Muhammad bin Qasim, Mahmud de Gazni, Mohammed de Ghor, Tamerlán y Babur tamién cruciaron el ríu pa cutir nes rexones interiores del Panyab y más al sureste.

La pallabra etimoloxía d'India India» deriva del ríu Indo. Na Antigüedá, primeramente «India» referir a la rexón de Paquistán que s'asitia a lo llargo de la vera este del ríu Indo, pero hacia l'añu 300 e.C., los escritores griegos como Megasthenes aplicaron el términu al subcontinente que s'estiende más escontra l'este.^[1]

La fonte tradicional del ríu ye Senge Khabab (‘boca del lleón'), un manantial perenne, non bien lloñe del sagráu monte Kailash, y caracterízase per una llarga llinia de baxu de tibetanos chortens. Hai otros afluentes cercanos que posiblemente pueden formar un cursu d'agua más llargo que'l Khabab Senge, pero a este, toos dependen de la nieve dilío. El ríu Zanskar, que desagua nel ríu Indo en Ladakh, tien un volume d'agua mayor que'l mesmu Indo enantes d'esi puntu.^[2]

Esa nueche na tienda [al pie de Senge Khabab] pregunte a Sonmatering cual de los afluentes del Indo, que cruciamos esta mañana, yera'l más llargu. Toos ellos, dixo, empiecen siquier a un día a cuerpu dende equí. El Bukhar empieza cerca del pueblu de Yagra. La fonte del Lamolasay ta nun llugar santu: hai un monesteriu ellí. El Dorjungla ye un paséu bien llargu y difícil, tres díes seique, y hai munches roques afilaes; pero la so agua ye clara y azul, d'ende'l nome d'otru afluente, Zom-chu, que Karma Lama traduz como «agua azul». El Rakmajang naz nun llagu escuru llamáu'l mar Negru.
Unu de los más afluentes más llargos —y polo tanto un candidatu a ser la fonte téunica del ríu— ye'l Kla-chu, el ríu que cruciamos por una ponte ayeri. Tamién conocíu como'l Lungdep Chu, desagua nel Indo dende'l sureste, y naz a un día de camín dende Darchen. Pero Sonamtering aportuna en que'l Dorjungla ye'l más llargu de los trés tipos d'agua» que cayen nel Seng Tsanplo ['río Llión' o Indo].

That night in the tent [next to Senge Khabab] I ask Sonmatering which of the Indus tributaries which we crossed this morning is the longest. All of them, he says, start at least a day's walk away from here. The Bukhar begins near the village of Yagra. The Lamolasay's source is in a holy place: there is a monastery there. The Dorjungla is a very difficult and long walk, three days perhaps, and there are many sharp rocks; but it its water is clear and blue, hence the tributary's other name, Zom-chu, which Karma Lama translates as 'Blue Water'. The Rakmajang rises from a dark lake called the Black Sea.
One of the longest tributaries — and thus a candidate for the river's technical source — is the Kla-chu, the river we crossed yesterday by bridge. Also known as the Lungdep Chu, it flows into the Indus from the south-east, and rises a day's walk from Darchen. But Sonamtering insists that the Dorjungla is the longest of the 'three types of water' that fall into the Seng Tsanplo ['Lion River' or Indus].

Empires of the Indus: The Story of a River, Alice Albinia (2008).^[2]

Nel branu de 2010 el ríu viose enchíu en numberosos puntos provocando una de les mayores hinchentes de la hestoria de Paquistán.

Naz nel Tíbet (China), a un altor de 5500 msnm, siguiendo'l so cursu al traviés d'en direición noroeste, pa depués travesar la rexón de Caxmir y xirar escontra'l sur pa enfusase en Paquistán y percorrelo tou a lo llargo. En pasando pela ciudá d'Hyderabad, desagua nun delta bañando les mariñes del puertu de Karachi, primer capital de Paquistán.

El llargor total de ríu varia, según les fontes, ente los 2.900 y los 3.180 km. El caudal mediu ye de 6.700 m³/s y drena una amplia cuenca de 1.081.700 km². Na so desaguada nel mar d'Omán, el Indo forma un estensu y fértil delta, con una superficie de 7.770 km².

El Indo, nominalmente, empieza mui cerca de la frontera oriental de la Rexón Autónoma del Tíbet, en China, na pequeña llocalidá de Shiquanhe, na confluencia de los ríos Sengge Zangbo y Gar, que drenan los cordales de Nganglong Kangri y Gangdise Shan y escurren por dalgún d'abarganar principales del cordal del Himalaya. El Sengge (tibetanu: སེང་གེ་ཁ་འབབ། , tamién Shiquan o Shiquan He (Pinyin: [獅泉河]), la fonte más alloñada con un llargor de 430 km, naz na redoma del sagráu llagu Esquita Sarovar, a un altor de 5500 m y escurre en direición noroeste. El Indo, como tal, tamién flúi escontra'l noroeste y crucia aína la frontera china ya ingresa na India.

N'India, onde suel llamase ríu Sind, escurre al traviés del estáu de Jammu y Caxmir, na rexón Ladakh, xusto al sur del cordal del Karakoram. En pasando peles pequeñes llocalidaes de Nyoma (1.350 hab.^[3]) y Upshi (165 hab.). A partir d'equí la carreteera NH-21 acompaña al ríu, que llega a una zona na qu'hai bastantes monesterios, como los de Stakna, Mashro, Thikse y Shey, y llega a Leh (27.513 hab. en 2001), l'antigua capital del reinu de Ladakh. Nel valle una nueva carretera acompaña al ríu, la NH-1D, y llueu llega a Phey (331 hab.). Recibe dempués pela esquierda al primeru de los sos afluentes d'importancia, el ríu Zanskar. Sigue poles pequeñes aldegues de Nimu, Alchi y Tingmosgang y nesta zona'l Indo bordia pel norte'l gran Parque Nacional Hemit, con 4400 km², el mayor parque indiu, establecíu en 1981. En calteniendo la direición noroeste, sale d'India ya ingresa en Paquistán.

Al poco d'entrar en Paquistán, na rexón del Baltistán, na provincia de Gilgit-Baltistán, recibe pela esquierda, procedente del sur, al ríu Suru y depués, pela derecha, a los ríos Shyok (550 km) y al Shigar (62 km), en que la so confluencia ta la pequeña ciudá de Skardu (unos 30.000 hab. en 2000), que cunta con un pequeñu aeropuertu bien usáu polos aficionaos al trekking. Sigue en direición noroeste y vuélvese escontra'l sur, xusto al recibir, pela derecha, al ríu Gilgit (450 km). Dende equí sigue'l valle la N-35 (que llega dende'l valle del Gilgit), conocida como carretera del Karakórum, que coneuta la ciudá china de Kashgar cola capital pakistaní, Islamabad (con un percorríu de 1.200 km). Bordia pel norte'l Nanga Parbat, escurriendo ente xigantescos gargüelos, de 4.500-5.200 m de fondura.

Pasa por Chilas y al poco llégase a un llugar onde s'empecipió n'ochobre de 2011 la construcción o la presa de Diamer-Bhasha, que va tener una potencia instalada de 4500 MW, asitiada casi na frontera d'India. Llega dempués un curtiu tramu, ente Dudishaj y Sazin nel que'l ríu señala la frontera ente Gilgit-Baltistán y Jaiber Pastunjuá (Khyber Pakhtunkhwa).

Recibe dempués al pequeñu ríu Kondia, pela derecha, y algama la llocalidá de Dassu, Palas y Besha. Algámase depués la llarga cola del banzáu de Tarbela (con una superficie de 250 km² y un llargor d'unos 60-70 km), que tamién recibe les agües de los ríos Dor y Siran. La presa, construyida ente 1968 y 1974, contribúi al control de los hinchentes, a la regación y a la xeneración hidroeléctrica (3478 MW). Xusto dempués de la presa'l ríu sale de los montes ya ingresa nes amplies llanures del Panyab, ente les les importantes ciudaes de Peshawar y Rawalpindi. Sigue un pequeñu tramu nel que'l so cursu estremar en munchos ramales, enxareyaos y cambiantes, con bastantes pequeñes islles ente ellos. Dende equí y mientres un bon tramu, el Indo va ser la llende ente les provincies de Pastunjua Jáiber y la del Panyab, al este. El ríu Kabul (700 km) xúnese-y aína, pela derecha, cerca de la llocalidá d'Attock (69 588 hab. en 1998).

Sigue'l so camín poles llanures del Panyab en direición xeneral sur, recibiendo ríos per dambes márxenes, como'l Kohat Toi (derecha). Pasa pela históricu ciudá de Makhad, dempués recibe al ríu Soan (250 km), pela esquierda, y llega a Mari. Sigue agües embaxo por Dera Ismail Khan (109.686 hab., est. en 2009) y recibe, pela derecha, al ríu Gumal (400 km), y dempués, pela esquierda, daqué enantes de llegar a la ciudá de Mithankot al más importante de los sos afluentes, el ríu Panijnad, un curtiu ríu de solu 71 km que lleva les agües de los cinco ríos del Panyab (ta formáu pola confluencia de dos llargos ríos: el ríu Chenab (1.242 km) —colos sos subafluentes el ríu Jhelam (740 km) y el ríu Ravi (725 km)— y el ríu Sutlej (1.370 km) —col so subafluente el ríu Beas, 470 km). Más allá d'esta confluencia, el ríu foi llamáu dalguna vegada río Satnad (Sat = siete, Nadi = ríu), yá que lleva nesi momentu les agües del Kabul, del Indo y de los cinco ríos del Panyab.

Algama dempués la presa de Guddu, construyida ente 1957-62 pal control del Indo, xusto na frontera cola provincia de Sind. Sigue por Rohri (224.362 hab. en 2002), Sanghar y llega a una nueva presa, la de Sukkur, construyida ente 1923-32, pal riego y control de los hinchentes, cerca de la homónima ciudá de Sukkur (493.438 hab.). Pasa dempués por Larkana (456.544 hab.) y mui cerca de les ruines de Mohenjo-Daro. Sigue por Sehwan (35.264 hab.), al llau del llagu Manchar, un banzáu construyíu nos años 1930 d'ente 350-520 km² alimentáu por dos canales derivaes del Indo. Llega dempués a Jamshoro y a la ciudá d'Hyderabad (1.578.367 hab.), la ciudá más poblada de tol so cursu. Pasa cerca del llagu Keenjhar y termina nun gran delta al este de Thatta.

La zona del delta del Indo ta considerada como una de les rexones ecolóxiques más importantes del planeta. Nesti ríu puede atopase una especie única de delfín, el delfín del ríu Indo (Platanista minor), especie bien paecida a la qu'habita nel ríu Ganges. Según un censu efeutuáu nel 2001 había un total de 1.100 exemplares vivos d'esti cetaceu.

El Indo ye unu de los pocos ríos del mundu qu'esperimenten el fenómenu del macareo. El sistema del Indo ye en gran parte alimentáu poles nieves y los glaciares de los cordales tibetanos del Himalaya, Karakorum y Hindu Kush; de les agües del estáu indiu de Jammu y Caxmir y de les de les Árees del Norte de Paquistán, respeutivamente. El caudal del ríu ta determináu tamién poles estaciones del añu —menguando enforma pel hibiernu y esperimentando hinchentes de les sos veres nos meses del monzón, de xunetu a setiembre. Tamién hai evidencies de cambeos constantes nel cursu del ríu dende la prehistoria —esviar escontra l'oeste dende la desaguada nel Rann de Kutch y xunto a les praderíes de Banni dempués del terremotu de 1816.^[4][5]

Los principales afluentes del ríu Indo, en direición agües abaxo, son los siguientes:

• ríu Zanskar, pela marxe esquierda, el primer afluente d'importancia;
• ríu Shyok (550 km), pela marxe derecha;
• ríu Shigar (62 km), pela marxe derecha, que desagua na ciudá de Skardu;
• ríu Gilgit (450 km), pela marxe derecha, colos sos afluentes el Ghizar y el Hunza;
• ríu Kabul (pa los griegos Cofen,^[6]700 km), , pela marxe derecha, colos sos afluentes el Kunar (Choaspes^[6]) y el Swat (Suastos^[6]);
• ríu Sohan o Soan (250 km), pela marxe esquierda;
• ríu Tochi, pela marxe esquierda;
• ríu Gumal (400 km), pela marxe derecha, colos sos afluentes el Kundar y el Zhob;
• ríu Panijnad, pela marxe esquierda, un curtiu ríu de solu 71 km, formáu pola confluencia de dos llargos ríos:

• ríu Chenab (Acesines,^[6] de 1.242 km), colos sos subafluentes el ríu Jhelam (Hidaspes,^[6]de 740 km) y el ríu Ravi (Hidraotes,^[6]de 725 km);
• ríu Sutlej (1.370 km), col so subafluente el ríu Beas (Hifasis,^[6] de 470 km).

Otros afluentes menos importantes son los ríos Tanubal, Nagar, Astor, Balram, Dras, Ghizar y Kurram.

El ríu Indo alimenta l'abanicu submarín del Indo, que ye'l segundu cuerpu sedimentariu de la Tierra, con unos 5 millones de km³ de material erosionado de los montes. Los estudios de los sedimentos nel modernu ríu indiquen que los montes del Karakorum, nel norte de Paquistán, son la fonte más importante de material, siendo l'Himalaya la siguiente mayor contribución, na so mayoría al traviés de los grandes ríos del Panyab (esto ye, el Jhelum, el Chenab, el Ravi, el Sutlej y el Beas). L'analís de los sedimentos del mar d'Omán demostró que hai más de cinco millones d'años, el Indo nun taba conectáu colos ríos del Panyab que fluyíen nel so llugar escontra l'este nel Ganges y que fueron prindaos más tarde.^[7] Trabayos pioneros amosaron que'l sable y el llimu del oeste del Tíbet, llevaben llegando al mar Arábigu dende faía 45 millones d'años, lo qu'implicaría la esistencia d'un antiguu ríu Indo, nesi momentu.^[8] El delta d'esti proto-ríu Indo foi darréu atopáu na cuenca de Katawaz, na frontera ente Afganistán y Paquistán. El Indo, acordies con l'antigua Rigveda, yera'l Saraswati que fluyía dende l'Himalaya al traviés de Paquistán escontra'l mar Arábigu.

Na rexón de Nanga Parbat, les cantidaes masives d'erosión causaes pel ríu Indo, que siguieron a la captura y l'esviadura al traviés d'esta área, piénsase qu'acarretaron roques de la corteza media ya inferior a la superficie.^[9]

Los rellatos sobre'l valle del Indo dende los tiempos de la campaña d'Alejandro indiquen qu'había una cobertoria forestal saludable na rexón, que reculó considerablemente. L'emperador mogol Babur escribió nes sos memories (el Baburnama) qu'atopó rinocerontes nes sos riberes. L'amplia deforestación y la interferencia humana na ecoloxía de les llombes Shivalik dio llugar a un marcáu deterioru de la vexetación y de les condiciones de crecedera. Les rexones del valle del Indo son agora grebes con escasa vexetación. L'agricultura sofitar en gran parte por cuenta de les obres de regación.

El ciegu delfín del ríu Indo (Platanista gangetica minor) ye una subespecie de delfín que namái s'atopen nel ríu, anque d'antiguo tamién apaecíen nos sos afluentes. El Fondu Mundial pa la Naturaleza diz que ye unu de los cetáceos más amenaciaos, con namái unos 1.000 especímenes.^[10]

El pexe palla del ríu (Hilsa) ye una delicia pa les persones que viven a lo llargo del ríu. La población de pexes nel ríu ye moderadamente alta, siendo Sukkur, Thatta y Kotri los principales centros pesqueros, toos nel cursu inferior de Sindh. Sicasí, les preses y el riego fixeron de la piscicultura una actividá económica importante. El gran delta, asitiáu al sureste de Karachi, foi reconocíu polos conservacionistas como una de les rexones ecolóxiques más importantes del mundu. Equí'l ríu convertir en banzaos, regueros y regatos y alcuéntrase col mar en niveles superficiales. Los pexes marinos atópense equí a esgaya, incluyendo reinetas y camarones.

El Indus ye'l provisor más importante de recursos hídricos pa les llanures del el Panyab y de Sindh, que constitúin la columna vertebral de l'agricultura y la producción d'alimentos en Paquistán. El ríu ye especialmente críticu cuando l'agua ye escasa na parte baxa del valle del Indo. Construyir por vegada primer canales de riego polos pobladores de la civilización del valle del Indo y, más tarde, polos inxenieros del imperiu Kushan y del imperiu mogol. La moderna regación foi introducida pola Compañía Británica de les Indies Orientales en 1850, construyendo nueves canales y reparando les antigües canales. Los británicos supervisaron la construcción d'una de les redes de riego más complexes del mundu. La presa de Guddu tien 1.350 m de llargu, irrigando los distritos de Sukkur, Jacobabad, Larkana y Kalat. La presa de Sukkur sirve a más de 20.000 km².

Dempués de la independencia de Paquistán, roblar en 1960 ente India y Paquistán un tratáu sobre'l control de les agües, garantizando que Paquistán recibiría l'agua del ríu Indo y los sos dos afluentes occidentales, el Jhelum y el Chenab, con independencia del control agües arriba de la India.^[11] El Proyeutu Cuenca del Indo consistió principalmente na construcción de dos banzaos principales, la presa de Mangla, construyida nel ríu Jhelum, y la presa de Tarbela, construyíu sobre'l ríu Indo, xunto con preses subsidiarias.^[12]L'Autoridá pal Desenvolvimientu de l'Agua y la Enerxía de Paquistán» (Pakistan Water and Power Development Authority) entamó la construcción de la canal d'enllaz del Chashma-Jhelum —que xune les agües del Indo y del Jhelum—, ampliando'l suministros d'agua a les rexones de Bahawalpur y Multen. Paquistán constrúi la presa de Tarbela, cerca de Rawalpindi —de 2.743 m de llargu y 143 m d'altu, con un llargu banzáu d'unos 80 km. La presa de Kotri, cerca d'Hyderabad, tien 915 m de llargu y ufierta un suministru adicional a Karachi. La presa Taunsa, cerca de Dera Ghazi Khan, produz 100.000 quilovatios de lletricidá. La gran vinculación de los afluentes col Indo ayudó a espublizar los recursos hídricos nel valle de Peshawar, nel Jaiber Pastunjuá. L'amplia regación y los proyeutos de preses constitúin la base pa les grandes producciones pakistaníes de cultivos como'l algodón, la caña d'azucre y el trigu. Les preses tamién xeneren lletricidá pa la industria pesao y los centros urbanos.

Los habitantes de les rexones que traviesa'l ríu Indo son diversos n'etnia, relixón, oríxenes nacionales y llingüísticos. Nel cursu norte del ríu, nel estáu indiu de Jammu y Caxmir, vive'l pueblu budista de Ladakh, de valores tibetanos, y los dards de la familia indo-ariu o dárdica, que practiquen el budismu y el islamismu. Depués báxase en Baltistán, nel norte de Paquistán, pasando pela principal ciudá de Balti, Skardu. A midida que sigue al traviés de Paquistán, el Indo forma una frontera distintiva de etnicidad y cultures: na ribera occidental la población ye mayoritariamente paxta, baluchí, y d'otros iranios de valores, con estrechos llazos culturales, económicos y étnicos col este d'Afganistán y partes d'Irán; les riberes orientales tán en gran parte poblaes por pueblos indoarios, como los panyabís y los sindhis. Nel norte del Panyab y en Jaibér Pastunjuá, conviven tribus d'etnia paxta con pueblos dardic nes llombes (Khowar, Kalash, Shina, etc.), burushos (nel valle de Hunza), y panyabís. Na provincia de Sindh, formen les poblaciones locales pueblos de tradición sindhi. Na ribera occidental del ríu viven los baluchis y los pueblos paxtos del Baluchistán.

El Indo ye un recursu estratéxicu vital pa la economía y sociedá de Paquistán. Dempués de la independencia d'India y Paquistán en 1947, l'usu de les agües del Indo y de los sos cinco afluentes orientales convertir nuna gran disputa ente dambes naciones. Les canales de riego del valle de Sutlej y de Bari Doab fueron estremaos -coles canales escurriendo sobremanera en Paquistán y les preses de cabecera na India qu'atayaben el suministru en delles partes de Paquistán. La esmolición pola construcción n'India de grandes preses en diversos ríos del Panyab, que podríen socavar el suministru fluyíu a Paquistán, según la posibilidá de que la India pudiera esviar los ríos na dómina de la guerra, causó consternación política en Paquistán.Tres la celebración de conversaciones diplomátiques cola mediación del Bancu Mundial, India y Paquistán roblaron en 1960 el Tratáu de les Agües del Indo. Esti tratáu dio a la India'l control de los trés ríos más orientales del Panyab, el Sutlesh, el Beas y el Ravi, ente que Paquistán llogró'l control de los trés ríos occidentales, el Jhelum, el Chenab y el Indo. India caltuvo'l derechu d'usu de los ríos occidentales salvu pa proyeutos de riego. (Vease'l discutiniu sobre una recién apuesta sobre un proyeutu hidroeléctricu nel Chenab (non del Indo), conocíu como'l Proyeutu Baglihar).

Les pelegrinación hindús a los llugares sagraos alcontraos a veres del ríu fueron una fonte de conflictu cola población llocal de Caxmir, que se quexen de la invasión de les sos tierres tradicionales por nacionalistes hindús de les partes más fondes de la India.

Esisten esmoliciones de que la deforestación estensiva, la contaminación industrial y el calentamientu global tán afectando a la vexetación y a la fauna del delta del Indo, según tamién a la producción agrícola. Tamién esiste la esmolición de que'l Indo puede tar camudando'l so cursu escontra l'oeste, anque esa progresión yá asocede dende va sieglos. En numberoses ocasiones, la obstrucción de sedimentos por cuenta de un mal caltenimientu de les canales afectó a la producción agrícola y a la vexetación. Amás, el calor estremo causó que l'agua se evapore, dexando depósitos de sal que faen les tierres inútiles pal cultivu.

Apocayá, India entamó la construcción de preses nel ríu, en violación del Tratáu de les Agües del Indo, lo qu'amenorga'l caudal en Paquistán y causó que Paquistán llevara l'asuntu a los tribunales internacionales d'arbitraxe. Esto enterrió les rellaciones ente dambos países.

La pandu tibetanu tien la tercera mayor reserva de xelu del mundu. Qin Dahe, antiguu xefe de l'Alministración Meteorolóxica de China, dixo que'l recién ritmu rápidu de la fusión y l'aumentu de les temperatures sería bonu pa l'agricultura y el turismu nel curtiu plazu, pero emitió una fuerte alvertencia:

Les temperatures tán aumentando cuatro veces más rápidu que n'otres partes de China, y los glaciares tibetanos tán retirándose a una velocidá mayor qu'en cualesquier otra parte del mundu... Al curtiu plazu, esto va faer que los llagos espándanse y causen hinchentes y ádenes de folla. A la llarga, los glaciares constitúin elementos vitales del ríu Indo. Una vegada que sumen, los suministros d'agua en Paquistán van tar en peligru.

Temperatures are rising four times faster than elsewhere in China, and the Tibetan glaciers are retreating at a higher speed than in any other part of the world... In the short term, this will cause lakes to expand and bring floods and mudflows.. In the long run, the glaciers are vital lifelines of the Indus River. Once they vanish, water supplies in Pakistan will be in peril."

^[13]

Hai [sic] datos insuficientes pa dicir lo que va asoceder hasta'l Indo —diz David Grey, asesor senior de l'agua del Bancu Mundial nel sur d'Asia—. "Pero toos tenemos medranes bien desagradables de que'l caudal del Indo podría trate seriamente, seriamente afeutáu pol destemple de los glaciares de resultes del cambéu climático y amenorgar seique nun 50% —. Agora, ¿qué significa eso pa una población que vive nun desiertu [onde], ensin el ríu, nun habría vida? Nun sé la respuesta a esa entruga —diz —. Pero tenemos que tar esmolecíos por eso. Fondamente, fondamente esmolecíos.

There is [sic] insufficient data to say what will happen to the Indus," says David Grey, the World Bank's senior water advisor in South Asia. "But we all have very nasty fears that the flows of the Indus could be severely, severely affected by glacier melt as a consequence of climate change," and reduced by perhaps as much as 50 percent. "Now what does that mean to a population that lives in a desert [where], without the river, there would be non life? I don't know the answer to that question," he says. "But we need to be concerníi about that. Deeply, deeply concerníi."

^[14]

En xunetu de 2010, tres unes fuertes y anormales agües del monzón, el ríu Indo alzóse percima de les sos veres y empezó a anubrir los terrenes próximos. L'agua siguió mientres los siguientes dos meses, afarando grandes árees de Paquistán. En Sindh, el Indo enchióse cerca de Sukkur el 8 d'agostu, anubriendo l'aldega de Mor Khan Jatoi.^[15] A principios d'agostu, el mayor hinchente mover escontra'l sur a lo llargo del Indo dende les rexones del norte gravemente afeutaes pel oeste del Panyab, onde se destruyeron a lo menos 570.000 hectárees de tierres de cultivu, y la sureña provincia de Sindh.^[16] En setiembre de 2010, más de dos mil persones morrieren^[17] y más d'un millón de llares fueron destruyíos desque empezó l'hinchente.^[18]

• Cultura del valle del Indo
• Hinchentes en Paquistán de 2010
• Tratáu de les Agües del Indo (n'inglés)
• Terremotu de Hunza de 1974 (n'inglés)
• Chura Sharif, el mayor santuariu Naqshbandi de la India (n'inglés).
• Sindholoxía (n'inglés)

richard ye grande

• Albinia, Alice. (2008) Empires of the Indus: The Story of a River. First American Edition (20101) W. W. Norton & Company, New York. ISBN 978-0-393-33860-7.
• Esti artículu ye una obra derivada de la edición de 1911 de la Encyclopædia Britannica, disponible sin torgues conocíes de derechu de autor. Esta obra derivada alcuéntrase disponible baxo les llicencies GNU Free Documentation License y Creative Commons Atribución-CompartirIgual 3.0 Unported.
• World Atlas, Millennium Edition, pg 265.
• Jean Fairley, "The Lion River", Karachi, 1978

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Ríu Indo.
• Blankonthemap The Northern Kashmir WebSite
• Bibliography on Water Resources and International Law Peace Palace Library
• Northern Areas Development Gateway Archiváu 2008-05-11 en Wayback Machine
• The Mountain Areas Conservancy Project
• Indus River watershed map (World Resources Institute) Archiváu 2005-04-13 en Wayback Machine
• Indus Treaty
• Baglihar Dam issue
• Indus
• Indus Wildlife
• First raft and kayak descents of the Indus headwaters in Tibet
• Pulitzer Center on Crisis Reporting's project on water issues in South Asia