Frevo

Frevo: arte del espectáculu del antroxu de Recife

Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO
Baillarinos de Frevo.
Llugar	Brasil
Criterios	Cultural inmaterial:
Referencia	00603
Inscripción	2012 (XXXVI Sesión)
Área	América Llatina y el Caribe

El frevo ye un ritmu surdíu en Pernambuco, estáu del nordeste de Brasil, deriváu de la marcha y del maxixé. Surdíu na ciudá de Recife a finales del sieglu XIX, el frevo carauterizar por un ritmu aceleráu. Execútase profusamente mientres l'antroxu pernambucano.

Nun empiezu yeren frecuentes los conflictos ente blocos de frevo, onde se llevaben capoeiristas p'amedranar a los blocos rivales. Inclusive les sombrielles coloridas que son carauterístiques d'esti baille empecipiáronse como mecanismos d'amenaza y/o defensa. Del amiestu de la capoeira y el ritmu del frevo naz el Passo, danza del frevo que na actualidá cunta con más de 120 pasos catalogaos (anque según Nascimento do Passo, esisten tantos pasos como pernambucanos vivos).

La danza del frevo puede ser de dos formes. Una ye la danza llibre del ensame, qu'executa dellos pasos al son de la música interpretada polos blocos. La otra ye'l frevo complexu, executáu por baillarinos más esperimentaos y qu'entiende una vistimienta especial y l'usu de sombrielles.

El frevo desenvolvióse como música pal antroxu, en munchos casos basáu en melodíes simples destinaes al baille de los ensames. La música gana vida acompañada del baille eufóricu del ensame, o de les acrobacies de los baillarinos. Tou esto ye potenciáu poles carauterístiques propies del antroxu pernambucano, que combina elementos de los antroxos ibéricu y centroeuropéu con elementos propios de la cultura negra africana ya inclusive indíxena autóctona, configurando un espaciu ricu en multiculturalidad.

Musicalmente, tratar d'un ritmu que combina raigaños africanos nes percusiones y los ritmos, con soníos propios de les marches europees, la polka y ciertes reminiscencies de mambo y el jazz de Big Band.

Mientres el Antroxu de Recife y Olinda del añu 2007 celebráronse y homenaxaron los 100 años del frevo. El frevo foi declaráu Patrimoniu Cultural Inmaterial de la Humanidá pola Unesco el 6 d'avientu de 2012.^[1]

Frevo vien de frever, corruptela del portugués ferver (ferver). Apunta al baturiciu, la fervencia y la euforia acomuñada tantu a la práutica del baille como al antroxu (según el vocabulariu portugués de Pereira Da Costa).

El 12 de febreru del 1907, el pequeñu diariu de Recife Jornal Pequeno, que dedicaba páxines al antroxu local, fixo la primer alusión escrita conocida al frevo, polo que s'asume como'l día de la so nacencia oficial. (Según l'Almanaque de Cultura Popular de Brasil de febreru'l 2007, que dedica les sos páxines centrales al frevo, esto asocedió'l 9 de febreru de 1907 situación que ye acotada pol fechu que les autoridaes pernambucanas celebraren el día 9 y non el 12 de febreru de 2007 los 100 años del frevo).

Dende los sos entamos el frevo forma parte importante del Antroxu Pernambucano. Sicasí, depués de convertise nun ritmu popular qu'inclúi lletra amás d'orquestes, pasó a formar parte del repertoriu de ritmos carauterísticos de too Brasil.

En 1957, el frevo invade'l carnaval carioca de la mano del bloco Batutes de Sao Jose, moviendo a les marchinhas y sambas tradicionales de dichu antroxu. Dende entós consolidóse como un ritmu tradicional de Brasil, lo que foi reconociodo por variaos cantores populares qu'incorporaron frevos a los sos repertorios, ente ellos Gilberto Gil y Chico Buarque.

El frevo Vassourinhas tien un impautu especial nel ensame. Al sonar les sos primeres notes la xente apondérase y empieza a baillar de manera frenética.

Dende los años 1930 acéptase una división qu'entiende tres tipos de frevo:

• Frevo de bloco: Ye'l qu'interpreten les orquestes y que cunten colos sos propios baillarinos y coru.
• Frevo canção (Frevo cantar): Ye frevo destináu a ser cantáu, lleva lletra y entonaciones especiales. Ye similar a la marchinha carioca.
• Frevo de rua (Frevo de cai): Ye'l frevo propiu del Antroxu, destináu a movilizar al ensame. Estremar en Frevo-Coqueiro, Frevo-Ventania y Frevo-abafo. Esti postreru execútase cuando una orquesta enfrenta a otra.

Apocayá pudiéronse atopar otros tipos de frevo, como'l frevo fusión, que funde'l frevo yá seya col jazz contemporaneu, cola música docta contemporánea o con otres formes de música llatinoamericana como l'andina, la centroamericana y la rioplatense. Per otra parte hai quien llevaron el frevo a acomuñar al rock o al Hip Hop. Finalmente, esiste un nuevu enclín llamáu Frevo Opus Dei, carauterizada por un mayor conservadorismu nes lletres, nes entonaciones y nes melodíes, tou cargáu d'una semántica neo-católica.

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Frevo.