Allume

Esti artículu o seición necesita un ameyoramientu no que cinca a la redaición, la gramática o la ortografía.

Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. Pues añadiles tu mesmu o avisar al autor principal del artículu na so páxina d'alderique pegando: {{subst:Avisu referencies|Allume}} ~~~~

Conozse como allume a un tipu de sulfatu triple compuestu pol sulfatu d'un metal trivalente, como'l aluminiu, y otru d'un metal monovalente. Tamién pueden crease dos soluciones: una solución enchida en caliente y una solución enchida en fríu. Xeneralmente refierse al allume potásicu KAl(SO₄)₂·12H₂O (o al so equivalente natural, la calinita).

Una carauterística destacable d'allumar ye que son equimoleculares, porque per cada molécula de sulfatu d'aluminiu hai una molécula de sulfatu del otru metal, y cristalicen hidrataos con 12 molécules d'agua nun sistema cúbicu. Utilizar nes valoraciones argentométricas, específicamente nel métodu de Volhard (vease Jacob Volhard) pa la determinación de haluros como cloruros.

• allume amónico
• allume de cromu
• allume férrico
• allume sódicu
• allume de fierro y aluminiu
• allume de cromu y potasiu
• allume en polvu

Otru tipu de sulfatu doble son les eschonitas, y un exemplu d'esti tipu de sulfatu doble ye'l más conocíu como sal de Mohr.

Los usos del allume son innumberables:

• ye unu de los principales ingredientes de que se sirven los tintoreros pa dar a los colores más rellumu y más vivacidad, consolidándolos sobre la estofa o produciendo'l mesmu efeutu que l'agua de goma; ye una especie de mordiente qu'afita los colores y xunir, torgando a les partícules más fines evaporarse; los tintoreros allumen toles estofas que quieren tiñir, sobremanera en carmesí, ensin lo que nun reciben bien esti color;
• en munchos casos, una curtia cantidá de fierro, qu'empuerca siempres más o menos entá los meyores allumes, nun puede perxudicar les bones resultaos na so aplicación como mordiente pero con frecuencia tamién esti sulfatu de fierro ye bien de tarrecer, y antes de faer usu del allume ye precisu purificarlo por disoluciones y cristalizaciones repelidas: unu d'estos casos ye'l de los formosos tintes d'algodón en colloráu de Andrinopoli y n'otros colores vivos; porque convien saber que l'algodón ye, de tolos texíos orgánicos, el más sensible a la presencia del fierro;
• a la necesidá d'una gran pureza del allume pa ciertos tintes, pa la coloración de los marroquinos, etc., deber en gran parte a lo menos la preeminencia concedida por tan llargu tiempu al allume de Roma, y cualesquier allume bien purificado puede dar les mesmes resultaos;
• l'allume impuru, bien cargáu de sulfatu de fierro, yera tamién bien buscáu, principalmente polos curtidores de vaquetes de Moscovia, quien pretendíen qu'esta variedá daba pesu a los sos cueros blancos;
• sirve tamién pa llograr cuasi toles laques;
• pa caltener les pieles y los forrus de ser atacaos polos inseutos;
• p'allumar el papel d'escribir;
• pa endurecer el sebu na fabricación de veles;
• pa retardar la podrizu de los cadabres;
• clarifica tolos líquidos según tolos llicores, pero comuníca-yos ciertu gustu qu'anuncia la so presencia; faise enforma usu d'él pa clarificar el azucre de remolachas nes fábriques d'esti productu.

D'antiguo, l'allume alministrar de numberoses maneres, como astringente poderosu preconizáu nuna tremera d'enfermedaes. Externamente, usar contra les escrecencies fungosas, les úlceres, los dolores de les melles, los sabañones, etc.^[1] Estos usos abandonáronse, anque se sigue utilizando como adyuvante en vacunes y como coagulante en sangráu d'órganos internos.

Úsense llargamente en química na parte húmeda del procesu de fabricación del papel, pol so significativu efeutu floculante; na encoladura en masa del papel, pa bastiar la colofonia sobre les fibres celulósicas. Na Edá Media, adquirieron un gran valor por cuenta del so usu pa la fixación de tintes na ropa, ente otros usos.

Unu de los usos más en boga del allume de potasiu (y non d'otros tipos d'allume) ye'l so usu cosméticu como desodorante y antitranspirante natural. Al amugase y aplicase sobre la piel, dexa una capa de minerales con efeutu bactericida, polo qu'esanicia'l golor de les axiles, como l'escesu de suduación. Tamién puede aplicase nos pies como desodorante y dempués del afaitáu y de la depilación por rasuración. Pa estos usos, suelse presentar esti mineral nun formatu roll-on, que facilita la so aplicación.

Tiense la creencia de que ye un amuleto pal agüeyamientu o purificacion, el costume ye o bien tener un cachu pequeñu pa proteición o puede faese una especie de llimpia col allume y dempués quémase y refúgase.

(enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). http://oracionesyconjurosdinero.blogspot.mx/2015/12/piedra-de-allume-contra-envidies-y-mal.html

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Allume.