Golpe d'Estáu

Un golpe d'estáu^[1] (calcu del francés coup d'État) ye la toma del poder políticu, d'un mou repentín por parte d'un grupu de poder, violando la llexitimidá institucional afitada nun Estáu, ye dicir, les normes llegales de socesión nel poder vixentes con anterioridá.

Distinguese de los conceutos de revuelta, motín, rebelión, "putch", revolución o guerra civil. Usualmente estos términos usense con poca propiedá o con intenciones propagandístiques, y nel trescursu de los fechos y procesos históricos axuntense ente sí.

Atendiendo a la identidá de sos autores, presenta dos formes: el golpe de palaciu o golpe d'estáu constitucional, cuando la toma del poder ye executada por elementos internos del propiu gobiernu, tamién de la mesma cúspide gubernamental; el golpe militar o pronunciamientu militar, cuando la toma del poder ye fecha por miembros de les fuercies armaes. El pretorianismu ye la influyencia escesiva del poder militar nel gobiernu civil, qu'en munchos de los casos lu lleven a cabu mediante los golpes d'Estáu o pronunciamientos. N'actualidá usose'l nome golpe de mercau pa referise a los cambeos institucionales fechos por presiones de grupos económicos, utilizando mecanismos de desestabilización y caos na economía.