Vitalian

Dr Vitalianus (* ca. 600 z Segni (Latium), Italie; † 27. Jänner 672) isch vu 657 bis zue sym Dood Papscht gsii.

Us dr Zyt, voreb er uf dr Droon gstiigen isch, waißt mer nyt uuser sym Geburtsort Segni un em Name vu sym Vater, Anastasius. Noch em Dood vum Vorgänger Eugen I. am 2. oder 3. Juli 657 isch dr Vitalian zum Papscht gwehlt un am 30. Juli indronisiert woore.

E wichtig Thema in dr Regierygszyt vum Vitalian isch s Verhältnis zue dr Oschtchilche un zum oschtremische Chaiser gsii. Dr Vitalian het d Position verdrätte, ass e Konflikt mit Oschtrom kai Nutze bringt, un het wäge däm versuecht, wider e fryndschaftli Verhältnis zwische Wescht un Oscht härzstelle. E Probläm doderby isch gsii, ass si im Oschte dr Monotheletismus, wu vu Rom as chetzerisch aagluegt woren isch, aafangs bis in di hegschte Stelle uusbraitet ghaa het (speter isch er au im Oschte zruggwise wore). Unter anderem sin dr oschtremisch Chaiser Konstans II. un dr Patriarch vu Konstantinopel Petros Aahänger vu däre Lehr gsii. In mehrere Brief isch s em Vitalian glunge, wider e Basis fir e gegesytige Kontakt härzstelle, wänn au di dogmatische Konflikt nit hän chenne glest wäre. Dr gegesytig Uusdusch het sy Hegschtpunkt ghaa, wu dr Konstans II. vum 5. bis zum 7. Juli 663 Rom bsuecht ghaa het go vu dert uus gege d Langobarde kämpfe. Unter anderem isch er Gascht bi zwee Gottesdienscht in dr Basilika St. Peter gsii un het zäme mit em Papscht gässe. Dr Vitalian het si dr Kontakt doderdur gsicheret, ass er zue dr bolitische un dogmatische Stryt gschwige un nit emol ebis gsait ghaa het, wu dr Konstans no syre Abrais e Hufe gstohleni Chunschtwärch us Rom mitgnuu ghaa het. Wu dr Konstans 668 z Syrakus umbrocht woren isch, het dr Vitalian sällem sy Suhn Konstantin IV. im Kampf um d Droonfolg unterstitzt un isch derfir belohnt wore, wel dr Konstantin em Monotheletismus d Unterstitzig entzoge het, wu sy Vater no gwährt ghaa het. Dr Vitalian het des uusgnutzt un het jetz au im Oschte wider gege dr Patriarch di remische Dogme chenne verdrätte, wel er jetz unter em chaiserlige Schutz gstanden isch.

En ander Thema im Pontifikat vum Vitalian isch, ass dr Erzbischof Maurus vu Ravenna het welle autonom wäre, d. h. autokephal, un si nimi dr päpschtlige Macht unterorne. Dr Konstans II. het dr Maurus dodin unterstitzt un en Anornig erloo, wu Ravenna us em päpschtlige Machtberaich uusegnuu het. Des het emänd zuen ere gegesytige Exkommunikation vum Papscht un em Erzbischof gfiert. Erscht unter em Papscht Leo II. het säll Bischtum wider in di remisch Chilche chenne yyglideret wäre.

Vum Vitalian waißt mer aa, ass er dr päpschtlig Yyfluss z Ängland un uf Kreta het chenne uuswyte. Z Ängland het er s gschafft, di religieese Konflikt zwische dr Brite un dr Angelsachse z schlichte, un er het dr Mench Theodor vu Tarsus zum neie Erzbischof vu Canterbury gmacht. Uf Kreta, wu scho im Biet vu dr Oschtchilche glägen isch, het si dr Vitalian a in e baar Personal- un Rächtsfroge chenne duresetze.^[1]

Dr Vitalian isch am 27. Jänner 672 gastorbe un isch in dr Basilika St. Peter vergrabe wore. Sy Mahndag isch dr 27. Jänner.

• Umberto Longo: Vitaliano. In: Enciclopedia dei Papi. 2000, archiviert vom Original am 6. Mai 2013; abgruefen am 11. März 2018. 
• Ernst Pulsfort: Vitalian. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band 12, Herzberg 1997, ISBN 3-88309-068-9, Sp. 1515–1517.
• Rudolf Schieffer: Kreta, Rom und Laon. Vier Briefe des Papstes Vitalian vom Jahre 668. In: Hubert Mordek (Hrsg.): Papsttum, Kirche und Recht im Mittelalter. Festschrift für Horst Fuhrmann zum 65. Geburtstag. Tübingen 1991, S. 15–30.

 Commons: Vitalian – Sammlig vo Multimediadateie

1. ↑ Vgl. Rudolf Schieffer: Kreta, Rom und Laon. Vier Briefe des Papstes Vitalian vom Jahre 668. In: Hubert Mordek (Hrsg.): Papsttum, Kirche und Recht im Mittelalter. Festschrift für Horst Fuhrmann zum 65. Geburtstag. Tübingen 1991, S. 15–30, do S. 20–23.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Vitalian“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.