[go: up one dir, main page]

Zum Inhalt springen

Tawakkol Karman

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
d Tawakkol Karman uf dr Minchner Sicherhaitskumferänz (2012)

D Tawakkol Karman (arabisch توكل كرمان‎, DMG Tawakkul Karmān; * 7. Februar 1979 z Taizz, Jemenitischi Arabischi Republik) isch e jemenitischi Schurnalischti, Bolitikeri, Mänscheröchtsaktivischti un Mitglid vu dr Oppositionsbartei al-Islah, em jemenitische Ableger vu dr Muslimbruederschaft.[1] Si giltet as aini vu dr bekannteschte Lyt vu dr Proteschtbewegig im Jemen. Anne 2011 het si dr Friidesnobelbryys iberchuu.[2]

D Tawakkol Karman isch e Dochter vum Bolitiker Abd as-Salam Karman. Ihre Vater isch Juschtizminischter unter em Bresidänt Ali Abdullah Salih gsii.Är het sy Amt 1994 niderglait, wu dr Salih mit militärischer Gwalt Protescht im Side vum Land het niderschlaa loo.[3] Effetli het er d Regierig vum Salih kritisiert un mit syre Dochter het er derhaim vyl iber Grächtigkait un falschi Entwicklige im Jemen dischpetiert.[4] Dr Abd as-Salam Karman un au ihre Unkel sin prominänti Lyt vu dr Oppositionsbartei al-Islah. D Karman sälber isch kritisiert wore fir ihri Mitglidschaft.[5] Ihre Brueder Tariq isch Dichter.[3]

D Karman het an dr Universitet vu Sanaa, dr Hauptstadt vum Jemen, Verwaltigswisseschaft studiert (no andere Aagobe Bolitikwisseschaft[6]). Dert het si au Änglisch glehrt un d Autobiografie vum Nelson Mandela (Der lange Weg zur Freiheit) un em Mahatma Gandhi gläse.[3] As Reporteri isch si gege d Chindereh vorgange.[7] As Mitarbaiterivu dr Zytig Al-Thawrah het si anne 2005 zäme mit andere Fraue un mit Hilf vu uusländische Regierige un Hilfsorganisatione[3] d Verainigung Schurnalischtine ohni Chette (ängl. Women Journalists Without Chains, WJWC) grindet,[8] wu si in dr Hauptsach fir Mänscherächt yysetzt, un het au d Laitig vu WJWC ibernuu.[6]

Ab 2006 het si mit Massen-SMS gege dr Bresidänt Ali Abdullah Salih opponiert.[7] Dr Täxtnochrichtedienscht mit bolitische Nochrichte un Botschafte an e baar Döusert Mänsche, wu si initiiert het, isch 2007 vum jemenitische Regime yygstellt wore.[3] Ab däm Johr het si all Wuche vor em Amtssitz vu dr Regierig chlaineri Demonschtratione organisiert, wu si Mainigs-, Versammligs- un Brässfreihait gforderet het, s Änd vu Korruption un Tyrannei un ass bolitischi Gfangene frei gloo wäre.[4] Glychzytig het si Frauequote im effetlige Dienscht gforderet, het dr Informationsminischter kritisiert, wu d Schurnalischtine ohni Chette het welle verbiete loo, un het derfir gworbe, ass d Fraue dr traditionäll Gsichtsschleier ablege.[5]

Im Zämehang mit em „Arabische Friejohr“, wu aafangs 2011 u. a. zum Sturz zum tunesische Machthaber Zine el-Abidine Ben Ali gfiert het, isch s au im Jemen zue Protescht chuu. D Tawakkol Karman het um die Zyt Studäntedemonschtratione z Sanaa gege dr Salih un däm syre Regierig organisiert. D Karman isch verhaftet, yygesperrt un wider freigloo wore.[9] Ihri Verhaftig het Massedemonschtratione uusglest.[7] Am 29. Jänner 2011 het d Karman mee Protescht aagfiert un het am 3. Februar e „Dag vu dr Wuet“ uusgruefe.[10] D Karman isch am 17. Merz wider unter Arrescht gstellt wore.

D Karman mit dr Leymah Gbowee un dr Ellen Johnson Sirleaf bi dr Verleihig vum Friidesnobelbryys 2011

Aafangs Oktober 2011 isch dr Karman zäme mit dr Ellen Johnson Sirleaf un dr Leymah Gbowee dr Friidesnobelbryys 2011 zuegsproche wore. Uuszaichnet wore isch „ihre gwaltfreie Kampf fir d Sicherhait vu Fraue un fir s Rächt vu dr Fraue, in vollem Umfang an Friidesarbet mitzmache“.[2] D Karman het dr Bryys dr Aktivischte vum Arabische Friejohr.[11] D Karman isch di erscht Frau us em arabische Ruum, wu dr Friidesnobelbryys iberchuu het. Mit eme Alter vu 32 Johr zum Zytpunkt vu dr Verleihig isch si derzue au di bis dert jingscht Empfängeri vun eme Friidesnobelbryys. In eme Spiegel-Interview zue dr Bryysverleihig het d Karman im Oktober 2011 iber ihri Vorstellig zue dr Zuechumft vum Jemen gsait: „Wir wollen eine moderne Zivilgesellschaft, weltoffen und zukunftsorientiert.“ Zue dr Roll vum Islam het si gsait: „Uns schwebt ein System wie in der Türkei vor.“[12]

D Tawakkol Karman läbt z Sanaa.[3] Sich isch ghyrote un Mueter vu drei Chinder.[13] Ihre Mann, dr Mathematiklehrer Mahammed al-Nahmi,[6] duet d Karman bi ihre Proteschte unterstitze.[4] Zue ihre bolitische Vorbilder zellt si näb em Mahatma Gandhi un em Nelson Mandela dr Martin Luther King un d Hillary Clinton.[3]

 Commons: Tawakkul Karman – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Vgl. Ehrung für eine Islamistin. In: Der Tagesspiegel. 8. Oktober 2011
  2. 2,0 2,1 The Nobel Peace Prize 2011. (englisch)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Dexter Filkins: After the Uprising. In: The New Yorker. Band 87, 2011, Nr. 8, S. 39.
  4. 4,0 4,1 4,2 Die Vorkämpferin aus dem „Zelt der Würde“. In: Frankfurter Allgemeine Zeitung. 8. Oktober 2011, Nr. 234, S. 6.
  5. 5,0 5,1 Tawakkol Karman. In: Der Standard. 7. Oktober 2011, Uusgob 1 BL, S. 4.
  6. 6,0 6,1 6,2 Tawakkol Karman. In: Internationales Biographisches Archiv 45/2011 vum 8. November 2011.
  7. 7,0 7,1 7,2 Tomas Avenarius: Rebellin im Macho-Land. In: Süddeutsche Zeitung. 8. Oktober 2011, S. 2.
  8. Artikel uf womenpress.org. Archiviert vom Original am 30. Januar 2011; abgruefen am 17. Oktober 2018.
  9. Tom Finn: Yemen arrests anti-government activist. In: The Guardian. 23. Jänner 2011
  10. New protests erupt in Yemen. english.aljazeera.net, 29. Jänner 2011
  11. SDA (Basisdienst Deutsch): Nobelpreis-Komitee ehrt drei Frauen aus Liberia und Jemen. 7. Oktober 2011, 5:36 PM CET.
  12. Der Spiegel Nr. 41/2011 v. 10. Oktober 2011, S. 96
  13. Julia Gerlach: Jemen: Die Mutter der Revolution. In: Berliner Zeitung. 30. Merz 2011, Nr. 75, S. 1.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Tawakkol_Karman“ vu de dütsch4 = 180616651e Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.