Dativ
| Dialäkt: Mìlhüüserisch |
Dr Dativ ìsch a Fàll, ìn Gràmmàtik. Ìn da indogermanischi Sprocha wìrd dr Dativ hàuiptsachlig fer s indirekt Objekt verwanda.
Dr Nàmma „Dativ“ stàmmt vum Làtiinischa „dare“ (gaa).
Dativ àls indirekt Objekt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ìn dr àlemànnischa Sproch gìt's aui dr Akkusativ. Wia ìn da meischta Indogermanischi Sprocha ìsch's dr Fàll vum indirect Okjekt.
Zum Beispiel, ìm Sàtz „ìch gìbb ebbis ìm Mànn“, ìsch da wo bikummt (àlso dr Mànn) ìm Dativ.
Dativ noh teil Verb
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Teil Verb wara ìmmer vum Dativ gfolgt. Zum Beispiel:
- gheera: dàs gheert mìr, sall gheert ìm Noochber.
- schmecka: s Assa schmeckt mìr.
Dativ bi Präpositiona
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Dativ kààt aui noh Teil Präpositiona vorkumma.
- üs, bi, mìt, noh, zitter, vu, zu.
- Zum Beispiel: sa kummt mìt ìhrem Suhn
- Präpositiona wo-n-a Lokalisiarung zeiga.
- Zum Beispiel: ar blibt ìm Bett
Dativ àstàtt Genitiv
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ìm Àlemànnischa (un mankmol ìm Hoochditscha, bsunderscht ìm Süda vum Ditschlànd) wìrd dr Dativ àstàtt dr Genitiv verwanda, fer üsdrucka wàs eim gheert.
Zum Beispiel: ìm Kìnd si Hund.
Ànder Beispiel, mìt dr Präpositiion „vu“: s Dàch vu dr Schüel (uf Hoochditsch war do a Genitiv).
Àndra Sprocha
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Làtiinisch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Uf Làtiinisch wìrd dr Dativ ìn verschìedena Situàtiona verwanda, zum Beipsiel fer a indirekt Objekt oder fer ebbis wo ma gìtt.
Zum Beispiel:
- „Caesar regnum Cleopatrae dedit“ (Eutr., 6, 22) („dr Cesar hàt ìn dr Cleopatra si Reich gaa“)
- „mihi equus est“ („ìch hà a Ross“ - litteràl: „mìr ìsch a Ross“)
Hoochditsch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Uf Hoochditsch wìrd dr Dativ 3. Fàll gnannt, oder Wemfall, wial ma'na ìn dr Àntwort vu-n-era Frog fìndet, wo mìt „wem“ ààfàngt.
Ar wìrd verwanda:
- fer a indirekt Objekt. Zum Beispiel: „ich schenke dem Mann ein Buch“ („ìch schank ìm Mànn à Büech“).
- noh teil Präpositiona. Zum Beispiel: „ich komme mit ihm“ („ìch kumm mìt ìhm“).
- àls Lokàlisiarungskàsus. Zum Beispiel: „er ist im Wagen“ („ar ìsch ìm Wàga“).
- noh teil Verb. Zum Beispiel: „hilf mir!“ („hìlf mìr!“)
Anglisch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Uf Anglisch gìtt's kè rìchtiga gràmmàtischa Fall. Numma d Pronoma düen ìm Dativ (un ìm Akkusativ) wachsla.
| Subjekt | Indirekt Objekt |
|---|---|
| he comes | I give him a book |
| she comes | I give her a book |
| who comes? | Whom do you give a book? |
Frànzeesch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]S Frànzeescha hàt kè Fall un àlso kè Dativ.
Gweehnnlig, fer a Substàntiv, kummt eifàch a Präposition vorna dràà, un ma brüücht dernoh kè Dativ.
Àwer d Personàlpronoma han doch a bsundra Form, wenn sa àls indirekt Objekt verwanda wara.
| mìt Präposition „à“ + Subschtàntiv | mìt Pronom |
|---|---|
| je parle à mon ami (ìch redd mìt mim Frìnd) |
je lui parle (ìch redd mìt ìhm) |
| nous donnons des pommes aux voisins (mìr gann Äpfel ìn da Noochber) |
nous leur donnons des pommes (mìr gann ìhna Äpfel) |
| je demande le chemin à l'enfant (ìch frogg dr Wag ìm Kìnd) |
je lui demande le chemin (ìch frogg ìhm dr Wag) |
| je demande à l'enfant si ça va (ìch frogg s Kìnd äb's geht) |
je lui demande si ça va (ìch frogg's äb's geht) |
Àwer Àchtung, mankmol gìtt's aui „à“ + Pronom:
| je pense à l'enfant (ìch dank àns Kìnd) |
je pense à lui (ìch dank àn ìhns) |
Rüssisch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Uf Rüssisch wìrd dr Dativ verwanda:[1]
- fer a indirekt Objekt. Zum Beispiel : „Я даю розу Олге“ („ìch gìbb a Rosa ìn dr Olga“)
- fer unpersonàla Sàtzbàui. Zum Beispiel: „Мне 16 лет“ („ìch bì 16 Johr àlt“ - litteràl: „mìr sìn 16 Johr“)
- noh da Präpositiona „к“ et „По“. Zum Beispiel: „Я иду к дедушку“ („ìch gàng zu mim Großvàter“)