Nyx

D Nyx (altgriech. Νύξ, Nýx) personifiziert in de griechische Mythologie d Nacht (Finschternis). Si wird mit schwarze Flügel dargschtellt un fahrt uff eme Wage. Noch em Homer fierchtet sich selbsch de Zeus vor de Nacht. D Nyx entschpricht de römisch Nox.

Zuem Urschprung vun de Nyx gibts voschideni Yberliferunge: Wiä d Gaia un de Erebos isch au d Nyx usm Chaos entschtonde. Noch de Erzählunge vun de Orphiker isch si vun Onfong ô do gsii, isch vum Wind - em Aither - befruchtet worre, het s silberne Ei in de Schoss vun de Dunkelheit glegt, wu de Eros drus gschlüpft isch, des isch de goldgflyglet, zweygschlechtlich Gott, wu alles bewegt

In dem Ei soll obe abr au ä gähnige, hohle Rum gsii si - s Chaos. Unte isch "s Ondere" gsii, un des isch d Gaia, di Gross Muetter, odr s isch unter de Okeanos gsii - noch de Meinung vun de Orphiker de ältscht vun de Götter un somit nit mitm Titan Okeanos z vowechsle - un d Tethys, ä ondri grosse Göttin un in dem Fall ebesowinig mit de Titanin Tethys z vowechsle, wu sich als ärschti mitänonder paart hen, un alli Götter un Lebewese gschaffe hen.

Nochm Hesiod isch zärscht d Dunkelheit gsii, wo s Chaos - de gähnig, hohl Rum - drus entsprunge isch. Us em Chaos sin d Gaia, die Erde, dr Erebos, s Gruse vu der Finschternis un d Nyx, die dunkle Nacht, entstonde. D Nyx un de Erbos hen sich mitänander paart un s isch de Tag (Hemera) un de Äther (Aither) entstonde.

Nochm philosophische Schöpfungsmythos vum Hesiod hen sich d Nyx un de Erebos paart, un s sin nebem Schlof un de Träum d Übel vun de Welt us derre Beziehung hervorgonge: s Voderbe, s Alter (Geras), de Tod (Thanatos), d Zwitracht (Eris), de Ärger, s Elend un d Entsagung, d Nemesis, d Moire un d Hesperide, wu do als bedrohlich Aschpekt vun de Mondgöttin uffschine, abr au d Freud, d Freundschaft un s Mitleid. Als Tochter vun denne gilt zuedem d Styx, wu aber au Okeanine, di ältescht Tochter vum Okeanos un de Tethys, sii sott.

Uf dr Namme vu dr Götti Nyx sin dr Asteroid (3908) Nyx un dr Plutomond Nix daift.

• Karl Kerényi: Die Mythologie der Griechen - Die Heroen-Geschichten; München (dtv) 1992 (ISBN 3-423-30031-0)
• Michael Grant und John Hazel: Lexikon der antiken Mythen und Gestalten, München (dtv) 1980 (ISBN 3-423-32508-9)
• Robert von Ranke-Graves: Griechische Mythologie, Reinbek bei Hamburg (Rowohlt) 2003 (ISBN 3-499-55404-6)