[go: up one dir, main page]

Zum Inhalt springen

Matthias Zurbriggen

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
dr Matthias Zurbriggen, 1895

Dr Matthias Zurbriggen (* 15. Mai 1856 z Saas-Fee; † 21. Juni 1917 z Gämf) isch e Schwyzer Bärgstyger gsi.

Dr Zurbriggern isch dr Suhn vun eme Schuemacher gsi, är het segs Gschwischter gha. Im Summer isch d Familie uf Makanaa zoge, wu dr Vater in me Bärgwärch gschafft het. Dr Vater isch derno frie dur e Bärgsturz um s Läbe chuu. Wu dr Matthias Zurbriggen vierzeh Johr alt gsi isch, het er d Heimet verloo un het as Hilfsabeiter gschafft, zerscht z Sierre, speter in verschidene Länder, z. B. z Nordafrika. No nyyn Wanderjohr isch er wider uf Makanaa zruckchuu un het dert e Chromlade ufgmacht.

Bim Böu vu dr Marinelli-Hitte in dr Oschtwand vum Monte Rosa het er syni Bärgstygerqualitete iberchuu. Är isch lang as Bärgfierer aktiv gsi, är het Bärgture uf s Matterhorn gmacht, uf dr Lyskamm, uf s Breithorn, vor allem aber in d Monte Rosa-Oschtwand.

Anne 1892 isch er derno vum britische Bärgstyger Sir William Martin Conway entdeckt wore. Zämme mit em Conway het dr Zurbriggen in eim Johr Gletscher un Gipfel im Karakorum erforscht un hän mit 6890 Meter dr domolig Hechinerekord ufgstellt. Derno isch dr Zurbriggen mit em Engländer Edward Fitz Gerald uf e Hufe Gipfel z Nejseeland gstige un isch elai z Indie un z Auschtralie unterwägs gsi. Am 14. Jänner 1897 isch ihm Erschtbestygig vum 6958 m hoche Aconcagua in dr Ande z Argentinie im Elaigang glunge. Churzi Zyt speter isch er mit em Stuart Vines am Tupungato gstande. Dr Zurbriggen isch speter in dr Tanshan greist un het anne 1902 no ne Himalayaexpedition gmacht. Im Johr 1906 isch er wider am Monte Rosa unterwägs gsi, derno het er ufghert mit Bärgstyge.

Er isch sozial abgstirzt, isch as Schyrepirzler dur s Land zoge un isch am 21. Juni 1917 ufghänkt z Gämf gfunde wore.

  • Matthias Zurbriggen: Von den Alpen zu den Anden. Lebenserinnerungen eines Bergführers. Roth, Berlin 1937 (s erscht Mol under em Titel From the Alps to the Andes. Being the Autobiography of a Mountain Guide us eme idaliänische Manuskript vo 1899 ibersetzt)
  • N. N.: Am Ende abgestürzt aus den höchsten Höhen. I: Wir Walser. Halbjahresschrift für Walsertum. 60, 2 (2022), S. 12–23.