Julianus
Flavius Claudius Julianus Augustus (Grieks: Ἰουλιανὸς;) (Macellum, Kappadosië 331 - naby Ktesifoon, Mesopotamië, 26 Junie 363) beter bekend as Julianus (II) Apostata was 360-363 keiser van die Romeinse Ryk.[1] was van 361 tot 363 keiser van die Romeinse Ryk, sowel as ’n filosoof en skrywer in Grieks.[2] Sy verwerping van die Christendom en sy bevordering van Neoplatoniese Hellenisme in die plek daarvan, het daartoe gelei dat die Christelike kerk hom as Julianus die Geloofsversaker gebrandmerk het.[3][4]
| Julianus | |
|---|---|
| Keiser van die Romeinse Ryk | |
 ’n Portret van Julianus op ’n bronsmuntstuk van 360-363.
| |
| Caesar | 6 November 355 - Februarie 360, onder Constantius II |
| Augustus | 3 November 361 - 26 Junie 363 (verklaar in Februarie 360) |
| Gebore | 331 Konstantinopel |
| Oorlede | 26 Junie 363 (op 31 of 32) Mesopotamië |
| Volle naam | Flavius Claudius Julianus |
| Voorganger | Constantius II |
| Opvolger | Jovianus |
| Dinastie | Konstantynse |
| Vrou | Helena |
| Vader | Julius Constantius |
| Moeder | Basilina |
| Godsdiens | Romeinse politeïsme |
Jeug
wysigFlavius Julianus was die seun van Julius Constantius en Basilina en groei op in Macellum, Kappadosië, die huidige Turkye.[1] Julianus was lid van die Konstantynse dinastie en is as kind wees gelaat. Hy is grootgemaak deur die Gotiese slaaf Mardonius, wat ’n groot invloed op hom gehad en hom van ’n uitstekende opvoeding voorsien het.[5] Hy studeer eers in Kontantinopel, later in Nicomedia onder Libanus en in Pergamon, Efese en uiteindelik Atene.[1]
Konsul en Caesar
wysigIn 355 word hy as caesar aangestel. Vanaf 6 November heet hy Flavius Julianus Caesar en in die volgende jaar word hy vir die eerste keer konsul, saam met Constantius II. Die situasie aan die grense met die Germaanse wêreld is problematies en hy vertrek na die Ryn. Hy verower Keule en voer oorlog teen die Alamanni. In 357 is hy opnuut konsul. Hy verslaan die Alamanni naby Argentoratum (Straatsburg) en hou 'n veldtog oor die Ryn. In 358 voer hy aksies uit teen die Sarmati, Quadi en Limigantes en rig hy sy aandag op die Franke in wat vandag Nederland heet. Hulle het reeds sedert 290 inval op inval op Romeinse gebied uitgevoer en Julianus probeer om daaraan 'n einde te maak. Hy voer in 358, 359 en 360 oorlog teen hulle en beweer dat hy hulle verslaan het. In 360 as hy opnuut konsul word, neem hy die titel Francicus maximum (die Franke se groot oorwinnaar).[1] Maar uiteindelik sluit hy 'n ooreenkoms met hulle. Hulle kan hulle in Toxandria (vandag Brabant) vestig maar hulle word foederati van die Romeinse Ryk.[6] Dit het uiteindelik dié deel van die Romeinse Ryk suidelik van die Ryn, in wat vandag Nederland en Vlaandere is, Germaanstalig gemaak.
Keiser
wysigIn 360 het Julianus se soldate hom tot augustus verklaar en dit het tot ’n burgeroorlog met Constantius II gelei. Constantius II was in die Ooste, maar sy rivaal sterf op pad na die Weste. Voor sy dood verklaar hy nogtans Julianus nog tot sy opvolger. Julianus word tot enigste keiser uitgeroep en reis na Konstantinopel. Daar bely hy sy heidense geloof en vaardig 'n Edik van Toleransie uit. Die situasie aan die grens met Persië word ernstig en hy reis in 362 na Antiogië. Op 17 Junie vaardig hy opnuut 'n edik uit oor onderwys, wat duidelik teen die Christene gerig is. Die volgende jaar is hy vir die vierde keer konsul (met Flavius Sallustius) en trek hy op na Mesopotamië. Hy bereik Ktesifoon, maar word deur die Perse verslaan en gedood. [1]
Dood en opvolging
wysigJulianus se ambisieuse veldtog in 363 teen die Sassanidiese Ryk was aanvanklik suksesvol,[7] maar hy het nie die ryk probeer beleër nie en in Persië se hartland inbeweeg. Hy het egter gou voorraadprobleme ondervind en moes noodgedwonge noordwaarts terugtrek terwyl hy voortdurend deur die Perse aangeval is. Tydens die Slag van Samarra is Julianus onder geheime omstandighede dodelik gewond.[8][5]
Hy is opgevolg deur Jovianus, 'n senior offisier in die keiserlike wag. Dié moes noodgedwonge grondgebied afstaan om die vasgekeerde Romeinse magte te red.[9]
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 "Julian the Apostate". Livius. org.
- ↑ Grant, Michael (1980). Greek and Latin authors, 800 B.C.–A.D. 1000, Part 1000. H. W. Wilson Co. p. 240. ISBN 978-0-8242-0640-6.
- ↑ Gibbon, Edward. "23". The History of the Decline and Fall of the Roman Empire.
- ↑ A Companion to Julian the Apostate (in Engels). Brill. 20 Januarie 2020. ISBN 978-90-04-41631-4.
- ↑ 5,0 5,1 "Julian". Encyclopædia Britannica Online. Besoek op 23 Augustus 2018.
- ↑ "The Frankish Kingdom". tacitus.nu.
- ↑ "Conflict in Ancient Greece and Rome: The Definitive Political, Social, and Military Encyclopedia".. (2016). ABC-CLIO.
- ↑ "Ancient Rome: The reign of Julian". Encyclopædia Britannica Online. Besoek op 23 Augustus 2018.
- ↑ Potter, David (2009). Rome in the Ancient World - From Romulus to Justinian. Thames & Hudson. p. 289. ISBN 978-0500251522.
Skakels
wysigHierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.