Papiervliegtuig
'n Papiervliegtuig is 'n speelvliegtuig wat van papier gemaak is. Dit is moontlik een van die mees algemene vorms van aërogamie, 'n tak van origamie (die Japannese papiervoukuns). In Japannees word dit 紙飛行機 (kami hikoki; kami=papier, hikoki=vliegtuig) genoem.
Dit is gewild aangesien dit een van die maklikste vorms van origamie is vir almal van nuweling tot meester. "Korrekte" voltooiing van die mees basiese papiervliegtuig verg op die meeste ses stappe. Die term "papiervliegtuig" verwys hedendaags ook na dié gemaak van karton.
Geskiedenies
[wysig | wysig bron]Volgens oorlewering dateer die gebruik van papier om speelgoed te maak 2000 jaar terug, in China, waar vlieërvlieg 'n gewilde vorm van vermaak was. Alhoewel dié as voorganger van die moderne papiervliegtuig beskou kan word, is niemand seker presies waar die uitvinding gemaak is nie; ontwerpe vir spoed, stygkrag (lift) en mode het oor die jare verbeter.
Daar word beweer dat die vroegste bevestigde datum vir die maak van 'n papier vliegtuig 1909 is. Die algemeen aanvaarde weergawe is egter twee dekades later in 1930 deur Jack Northrop (Medestigter van Lockheed Corporation). Northrop het papiervliegtuie gemaak as eksperimente sodat hy idees vir regte vliegtuie kon uitvind.
Tipes papiervliegtuie
[wysig | wysig bron]Tradisioneel
[wysig | wysig bron]Hierdie tipe papiervliegtuig word in slegs ses stappe gevou (volgens die 'korrekte prosedure'), maar kan in vyf stappe voltooi word as die vougids, wat met die vouery help deur die papier in twee te vou, uitgelaat word. 'n Reghoekige vel papier van A3-, A4- of briefgrootte (verkieslik A4) word gebruik.
Instruksies
[wysig | wysig bron]Die persoon wat die vouery doen word hierna in die instruksies die "vouer" genoem.
- Die vouer behoort 'n gidsvou te maak. Dit kan gedoen word deur die papier in die portretposisie te plaas en dan die linkerkant van die papier oor die regterkant te vou sodat dit die ander kant heeltemal oorvleuel.
- Die vouer moet dan die kante weer oopvou en die boonste linkerhoek van die bladsy oor vou sodat dit die gidsvou in die middel raak, en omgekeerd vir die regterkant.
- Die vouer moet die papiervliegtuig terugvou na die posisie waar die vouer die vougidsmerke gelaat het en dan vlerke aan die vliegtuig heg, die maklikste deel van die prosedure.
- Steeds in portretposisie moet die persoon die nie-gepunte deel van die papiervliegtuig (die onderkant) so vou dat dit oor die gids, maar buitentoe omgekeerd, vou sodat die vlerke nie binne maar buite die vliegtuig is. 'n Wisselvorm van die basiese papiervliegtuig, hoewel nie dieselfde as hier beskryf nie, kan met prente en instruksies gesien word by Ken Blackburn se Webwerf.
DC-03
[wysig | wysig bron]Daar is baie mense wat al beweer het dat hulle "Die wêreld se beste papiervliegtuig" geskep het. Een voorbeeld hiervan is die DC-03 model (DC-03 papiervliegtuig Geargiveer 5 April 2005 op Wayback Machine) wat met groot sweefvlerke spog en dalk 'n kenmerk uniek anders as ander papiervliegtuie: 'n lang stert. Daar is ongelukkig geen internasionale federasie of vereniging wat die beweringe as amptelik of waar kan bevestig nie.
Aërodinamika
[wysig | wysig bron]Alhoewel die DC-03 model vlerke het, stem die Guinness wêreldrekordhouer Ken Blackburn nie saam met die besluit om 'n stert aan die papiervliegtuig te sit nie. Sy verduideliking van papiervliegtuig aërodinamika op sy webwerf noem dat die stert nie nodig is nie. Hy gebruik 'n regte Northrop Grumman B-2 Spirit flying wing bomwerper as voorbeeld, en maak die stelling dat die gewig langs die vlerk meer gewig na die voorkant bring en daardeur die vliegtuig meer stabiel maak.
Edmond Hui het 'n 'Stealth Bomber'-agtige papiervliegtuig, genaamd die Paperang (http://paperang.com) in 1977 onafhanklik uitgevind, gebaseer op hangvlieër aërodinamika. Dit het ongewoon vir papiervliegtuie, beheerbare 'airfoil' dele, hoë aspekverhouding vlerke, en 'n konstruksie metode ontwerp om die bouer elke aspek van die vorm, te laat varieer. Dit was die onderwerp van 'n boek, Amazing Paper Airplanes in 1987, en 'n aantal koerantberigte in 1992. Dit is ontoelaatbaar in meeste papiervliegtuigkompetisies as gevolg van die gebruik van 'n krammetjie, maar dit het uitsonderlike hoë sweefvermoë en oortref sweefverhoudings van 12 tot 1 met goeie stabilitiet.
Alhoewel die algemene beskouing is dat ligter vliegtuie verder vlieg as swaarderes, word dit as onwaar beskou deur Blackburn. Blackburn se baanbreker 20 jaar oue papiervliegtuig (Instructions Geargiveer 18 Mei 2008 op Wayback Machine) is gebaseer op sy teorie dat die beste vliegtuie kort vlerke het en "swaar" is op die lanseerpuntfase waar die gooier die vliegtuig in die lug gooi. Langer vlerke en 'n "ligter" gewig sou die vliegtuig toelaat om beter vliegtye te bereik maar dit kan nie hard in die lug in gegooi word nie. Volgens Blackburn: "Vir maksimum hoogte en vir 'n goeie oorgang na sweefvlug, moet die gooi binne 10 grade van die vertikaal wees" — wat wys dat 'n spoed van ten minste 60 myl per uur (ongeveer 100 kilometer per huur) die spoed is wat benodig word om die papiervliegtuig suksesvol te gooi.
Wêreldrekord
[wysig | wysig bron]Daar was oor die jare baie pogings om die perke vir die gooi van 'n papiervliegtuig vir die langste tyd in die lug te breek. Ken Blackburn het die Guinness wêreldrekord vir 13 jaar (1983–1996) gehou en het die rekord op 8 Oktober 1998 herower deur sy papiervliegtuig vir 27,6 sekondes (binnenshuis) in die lug te hou. Dit is deur Guinness amptenare en 'n CNN verslag bevestig. Die papiervliegtuig wat Blackburn gebruik het in die rekordaanslag was 'n papiervliegtuig wat in die sweeftuig-kategorie geklassifiseer kan word.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Ken Blackburn Ken Blackburn's Website Besoek op Nov. 15, 2004.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons bevat media in verband met Papiervliegtuig. |
- Paper Airplanes for you
- Paper Airplanes +50 models of exotics paper airplanes.
- Joseph Palmer's Airplane Website
- Alex's paper airplanes
- "Best" Paper planes
- McShane's planes Geargiveer 20 April 2021 op Wayback Machine
- Nuwen.net planes Geargiveer 10 Julie 2004 op Wayback Machine
- Papierflieger Webwerf in Duits
- Paperairplanes.co.uk
- Paperaircraft.org
- Information on the Paperang