Swartsee
| Swartsee | |
|---|---|
 Nasa-Satellietbeeld van die Swartsee | |
 Kaart van die Swartsee | |
| Koördinate: | 44°N 35°O / 44°N 35°O |
| Ligging: | Bulgarye, Georgië, Oekraïne, Roemenië, Rusland, Turkye |
| Soort: | See van die Atlantiese Oseaan |
| Oppervlakte: | 436 402 km² (168 500 myl²) |
| Gemiddelde diepte: | 1 253 m (4 111 vt) |
| Maksimum diepte: | 2 212 m (7 257 vt) |
| Volume: | 547 000 km³ (131 200 myl³) |
| Lengte: | 1 175 km (730 myl) |
| Invloei: | Dnister, Dnjepr, Donau, Kızılırmak |
| Uitvloei: | Bosporus |
| Eiland/e: | 10+ |
| Nedersettings: | Batoemi, Boergas, Constanța, Jalta, Odessa, Sewastopol, Soechoemi, Sotsji, Trabzon, Warna |
Die Swartsee of Swart See (Abchasies: Амшын Еиқәа Amshyn Eikʷa, Bulgaars: Черно море Cherno more [ˈtʃɛrno moˈrɛ], Georgies: შავი ზღვა Shavi zghva, Roemeens: Marea Neagră [ˈmare̯a ˈne̯aɡrə], Russies: Чёрное мо́рe Chornoye morye [ˈtɕɵrnəjə ˈmorʲɪ], Turks: Karadeniz [kaˈɾadeniz], Oekraïns: Чорне море Chorne more [ˈtʃɔrnɛ ˈmɔrɛ]) is ’n binnesee wat omring word deur Europa, Anatolië en die Kaukasus. Dit word met die Atlantiese Oseaan verbind deur die Middellandse en die Egeïese See en verskeie seestrate: Die Bosporus-seestraat verbind dit met die See van Marmara, en dié word deur die Dardanelle-seestraat verbind met die Egeïese See, wat deel is van die Middellandse See. Dié watermassas is die skeiding tussen Oos-Europa en Wes-Asië. Die Swartsee is ook aan die See van Azof verbind deur die Kertsj-seestraat.[1]
Grootte
[wysig | wysig bron]Die Swartsee het ’n oppervlakte van 436 402 km²,[2] ’n maksimum diepte van 2 212 m[3] en ’n volume van 547 000 km³.[4]
Die naam
[wysig | wysig bron]Die Swartsee is een van vier seë wat in Afrikaans en ander tale ná kleure genoem is – die ander is die Geel-, Rooi- en Witsee. Die rede vir die "kleurterm" as naam kan ’n antieke toewysing van kleure aan die windrigtings wees: swart het noord aangedui, rooi suid en geel oos.
’n Ander verduideliking is die kleur van die Swartsee se diep water. Dit is verder noord en minder sout as die Middellandse See en daarom is die konsentrasie van alge veel hoër, en dit veroorsaak die donker kleur. Sigbaarheid in die Swartsee is gemiddeld 5 meter in vergelyking met 35 meter in die Middellandse See.
Stede en dorpe langs die kus
[wysig | wysig bron]| Nedersetting | Huidige land | Oorspronklike land | Besonderhede |
|---|---|---|---|
| Albena | Bulgarye | ||
| Batoemi | Georgië | ||
| Boergas | Bulgarye | ||
| Constanța | Roemenië | ||
| Jalta | Rusland | Oekraïne | Op die Krim |
| Kertsj | Rusland | Oekraïne | Op die Krim |
| Noworossiisk | Rusland | ||
| Odessa | Oekraïne | ||
| Samsun | Turkye | ||
| Sewastopol | Rusland | Oekraïne | Op die Krim |
| Soechoemi | Abchasië | Georgië | |
| Sotsji | Rusland | ||
| Sozopol | Bulgarye | ||
| Trabzon | Turkye | ||
| Warna | Bulgarye | ||
| Zonguldak | Turkye |
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Black Sea" (in Engels). Encyclopædia Britannica. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Mei 2020. Besoek op 11 Augustus 2017.
- ↑ (en) "Black Sea Geography". Universiteit van Delaware. 2003. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 April 2007. Besoek op 2 Desember 2006.
- ↑ (en) "Europa – Gateway of the European Union Website". Environment and Enlargement – The Black Sea: Facts and Figures. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 November 2008. Besoek op 5 April 2010.
- ↑ "Unexpected changes in the oxic/anoxic interface in the Black Sea". Nature Publishing Group (in Engels). 30 Maart 1989. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Julie 2017. Besoek op 2 Februarie 2006.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Swartsee.
- (en) Ruimte-monitering van die Swartsee se kuslyn en water Geargiveer 3 Oktober 2014 op Wayback Machine
- (en) Foto's Geargiveer 26 Desember 2008 op Wayback Machine
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
