Naturalisme (toneelkuns)

Naturalisme is 'n stylvorm van teater wat ontstaan het tussen 1880 tot 1930 in Europa. Dit is 'n genre wat poog om die lewe so na as moontlik aan realiteit op die verhoog na te maak.

Daar is sekere teater-konvensies gebruik soos histories korrekte kostuums, 'n natuurlike speelstyl en daar is selfs, in sekere gevalle, by die ware tydsverloop van gebeure gehou. Hierdie styl ontwikkel uit die realisme, maar is 'n meer intense vorm daarvan in die dramatiese kunste.

Naturalisme^[1] is 'n verhoogde vorm van realisme.

Naturalisme het negatiewe en onaangename temas ontgin soos self-dood, armoede en prostitusie.

Die karakters was dikwels van die laerklasse of werkersklas.

Die karakters is gesien as slagoffers van hul omgewing en hulpeloos in hul situasies. Met ander woorde hul is gevorm deur hul gene en beheer deur hul omgewing.

Twee belangrike skrywers van hierdie tyd is Emile Zola en ook dan Strindberg wat die stuk Miss Julie in 1888 skryf.

Tyd en plek spronge word nie toegelaat in Naturalisme nie, want die aksie vind plaas in 'n enkele omgewing oor die tydperk van een dag.

Daar is nie veel moeite met die verhooginkleding gedoen nie. Dit moes gewoon en verbeeldingloos wees.

Kostuums en rekwisiete, asook die stel inkleding moet presies volgens die werklikheid wees.

Die tyd wat die stuk opgevoer word is ook die tyd waarin die drama afspeel.

Hierdie styl was van korte duur.

Emile Zola (1849 tot 1902) predik dat literatuur 'n illustrasie van ware gebeure moet wees. Die skrywer, nes die dokter, moet die oorsake en gevolge van gebeure ondersoek om sodoende sosiale euwels te genees. Hy skryf 'n roman, naamlik, “Thérèse Raquin”^[2] wat opgevoer is as 'n teaterstuk. Dis moes 'n weerspieëling van die werklike lewe wees of, soos dit in Engels bekend staan: “a slice of life”.

Zola het egter in werklikheid gesê: “a slice of life put on stage with art”. Henri Becque het twee ware naturalistiese toneelstukke geskryf naamlik “The vultures” (1882) en “The parisienne” (1885). Beide het oor pessimistiese onderwerpe gegaan, met geen klimaks en geen progressie of simpatie met die karakters nie. Dit was waarlik twee negatiewe spieëls van die werklikheid en het die gehore verveel.

Die Onafhanklike Teater Beweging is gestig deur André Antoine (1885–1943).^[3] Hy poog om naturalisme meer aanvaarbaar te maak. Sy stukke was soms skokkend vir die publiek, maar daardeur verkry het meer vryheid om die lewe soos dit regtig is, te verbeeld. Sy opvoerings moes outentiek wees.^[4] Hy het byvoorbeeld sommer 'n regte beeskarkas op die verhoog gehang asof die vierde muur verwyderd was en ons die lewe soos dit is op die verhoog moet sien. In Duitsland het Otto Brahm (1856–1912) die Freie Bühne^[5] teater bedryf om ook vryheid van spraak aan te wakker.

Omrede die toneelstukke nou meer realisties of natuurlik was as gevolg van beide die realistiese en naturalistiese teaterbewegings, moes die toneelspel ook daarby aanpas. Die vader van realistiese toneelspel: Konstantin Stanislavski^[6] stig, saam met Vladimir Nemirovich-Danchenko, die Moskou Kuns Teater (1897). Hy protesteer teen die ou manier van toneelspel van deklamasie en onnatuurlike spel deur sy eie sisteem van toneelspel te ontwikkel. Die akteurs moes die situasie wat deur die toneelstuk daar gestel is, navors, die teks volgens die karakter se motiverings analiseer en die sub-teks van die karaters se ware bedoelings agter die woorde vind. Die akteur moes ook gebruik maak van sy of haar eie geheue waar hul dalk hulself in soortgelyke situasies sou bevind en gebeure deur hul vyf sintuie probeer oproep. Deur middel van sy sisteem het Stanislavski, soos geen regisseur voor hom, dit reggekry om die werk van Gorki en Chekhov meesterlik weer te gee op die verhoog. Vir hom was die teater 'n wyse waarop die gemeenskap sosiaal opgevoed kon word. Hy skryf twee boeke: “My life in Art” en “The Actor and His Work” wat in meer as twintig tale vertaal is.^[7]

Elemente van Stanislavski se metode sluit die volgende konsepte in: Hy stel die “Magic If” in wat beteken dat die akteur homself vra wat hy of sy in 'n soortgelyke situasie sou doen. Hy verwag van die akteur om die karakter so te bestudeer dat hul weet hoe die karakter sou beweeg, reageer en optree. Hy doen aan die hand dat akteurs mense moet dophou om sodoende ondervinding te kan opdoen oor die gedrag van die mens. Die akteur moet presies weet wat die akteur tot emosionele en fisiek aksie dryf. Hul moet dus al die motiverings van die karakters ken. Die akteur moet 'n diep gewaarwording van sy eie emosionele lewe besit om sodoende deur middel van sy emosionele geheue emosies vir sy karakter te kan oproep en op die wyse sy toneelspel outentiek maak.

Later, in kontras met sy vroeëre werkswyses het Stanislavski sy akteurs aangemoedig om die fisieke aksies van die karakters te ontgin omdat te veel verbale bespreking hul kan inhibeer om skeppend op te tree.^[8] Hy glo dat deur te fokus op opregte fisieke bewegings kan emosies en gevoelens opgeroep word. Op so 'n manier word die onderbewuste gestimuleer en die bewuste kan ervarings van situasies beleef sonder om te veel kognitiewe analises te doen.

• Naturalisme
• Ekspressionisme
• Teater van die Absurde

• Banham, Martin, ed. 1998. The Cambridge Guide to Theatre. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-43437-8.
• Counsell, Colin. 1996. Signs of Performance: An Introduction to Twentieth-Century Theatre. London and New York: Routledge. ISBN 0-415-10643-5.
• Hagen, Uta. 1973. Respect for Acting. New York: Macmillan. ISBN 0-02-547390-5.
• Hall, Peter. 2004. Shakespeare's Advice to the Players. London: Oberon. ISBN 1-84002-411-9.
• Kolocotroni, Vassiliki, Jane Goldman and Olga Taxidou, eds. 1998. Modernism: An Anthology of Sources and Documents. Edinburgh: Edinburgh University Press. ISBN 0-7486-0973-3.
• Rodenberg, Patsy. 2002. Speaking Shakespeare. London: Methuen. ISBN 0-413-70040-2.
• Stanislavski, Konstantin. 1936. An Actor Prepares. London: Methuen, 1988. ISBN 0-413-46190-4.
• Weimann, Robert. 1978. Shakespeare and the Popular Tradition in the Theater: Studies in the Social Dimension of Dramatic Form and Function. Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-3506-2.
• Williams, Raymond. 1976. Keywords: A Vocabulary of Culture and Society. London: Fontana, 1988. ISBN 0-00-686150-4.
• ---. 1989. The Politics of Modernism: Against the New Conformists. Ed. Tony Pinkney. London and New York: Verso. ISBN 0-86091-955-2.
• ---. 1993. Drama from Ibsen to Brecht. London: Hogarth. ISBN 0-7012-0793-0.