Makaronesië
Makaronesië of Makaronesiese eilande (letterlik: "gelukkige" of "geseënde eilande"; afgelei van die Griekse woorde μάκαρ, mákar vir "gelukkig/geseënd" en νῆσος, nḗsos vir "eiland") is 'n biogeografiese streek, bestaande uit vier argipels van vulkaniese oorsprong wat in die Noord-Atlantiese Oseaan langs die weskuste van Afrika en Europa geleë is.[1] Elke argipel bestaan uit 'n aantal eilande, gevorm van ondersese berge op die oseaanbodem wat oor die oseaan se oppervlak uitsteek. Die Makaronesiese eilande is verdeel tussen drie lande: Portugal, Spanje en Kaap Verde.[2][3][4] Administratief val die eilande, wat tot Portugal en Spanje behoort, onder die Europese Unie; die eilandnasie Kaap Verde behoort tot die Afrika-unie. Geologies behoort Makaronesië tot die Afrikaplaat, insluitende die Asore wat op die ontmoetingspunt van die Eurasiese met die Amerikaanse plaat geleë is.[5][6]
Ten spyte van die lang afstande heers ooreenkomste tussen die eilande se fauna en flora. Volgens die Europese Unie vorm die drie Europese argipels (dit wil se sonder Kaap Verde) 'n omgewingsstreek bekend as die Makaronesiese streek van Europa.[7]
Etimologie
[wysig | wysig bron]Die naam Makaronesië is deur die Engelse plantkundige Philip Barker Webb ingevoer;[8] hy het vanaf 1835 tot 1850 saam met Sabin Berthelot en Alfred Moquin-Tandon Histoire naturelle des Iles Canaries gepubliseer. Die term is van die Antike Griekse geografieliteratuur ontleen, wat na die eilande buite die Middellandse See – wes van die Straat van Gibraltar – as μακάρων νῆσοι, makáron nḗsoi, "eilande van die geluksalige" verwys het (geleen aan die idees van Elysium, wat reeds digters in voor-antieke tyd as in die weste beskryf het). Die natuurkundiges van die vroeë tot middel-keiserlike tydperk (Plinius die ouere, Ptolemeus en ander) het tot agt van daardie eilande as die "eilande van die geluksalige" beskou.
Makaronesië word soms verkeerd gespel as "Makronesië" as gevolg van 'n valse analogie met Mikronesië, 'n argipel in die Stille Oseaan sonder enige verband met Makaronesië, wat onder andere die eilandnasie Gefedereerde State van Mikronesië huisves.
Argipels
[wysig | wysig bron]Makaronesië bestaan uit vier hoofargipels. Hulle is, van noord tot suid:[6]
Asore (Portugal)
Madeiraeilande (Portugal), sluit die Selvagenseilande in
Kanariese Eilande (Spanje)
Kaap Verde
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Where Is Macaronesia?". WorldAtlas (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2019. Besoek op 5 Augustus 2019.
- ↑ "Countries .::. UCLA Africa Studies Center". www.international.ucla.edu (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 September 2019. Besoek op 5 Augustus 2019.
- ↑ "Canary Islands – Spain". greenwichmeantime.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Junie 2019. Besoek op 5 Augustus 2019.
- ↑ "Makavol 2010 Teneguia Workshop" (PDF) (in Engels). Avcan.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 7 November 2017. Besoek op 2 September 2013.
- ↑ "Africa-Eurasia plate boundary – I. Jimenez-Munt". diapiro.ictja.csic.es (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Oktober 2019. Besoek op 5 Augustus 2019.
- ↑ 6,0 6,1 (en) Brummitt, R.K. (2001). World Geographical Scheme for Recording Plant Distributions: Edition 2 (PDF). International Working Group on Taxonomic Databases For Plant Sciences (TDWG). p. 37. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 25 Januarie 2016. Besoek op 6 April 2016.
- ↑ "The Macaronesian Region". ec.europa.eu (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Augustus 2019. Besoek op 5 Augustus 2019.
- ↑ (de) Günther Kunkel: Die Kanarischen Inseln und ihre Pflanzenwelt. Gustav Fischer, Stuttgart / Jena / New York 1993, ISBN 3-437-20491-2.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Makaronesië.
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
