Krasnojarsk

Vir ’n artikel oor die krai met dieselfde naam, sien Krasnojarsk-krai.

Krasnojarsk Красноярск
Kaart	Wapen
	Vlag
Land	Rusland
Federale distrik	Siberiese Federale Distrik
Federale subjek	Krasnojarsk-krai
Koördinate	56°0′N 92°56′O / 56.000°N 92.933°O / 56.000; 92.933
Stigting	1628
Stadstatus	1628
Oppervlakte:
- Totaal	348 vk km
Hoogte bo seevlak	259 m
Bevolking:
- Totaal (2014)	1 035 528
- Bevolkingsdigtheid	2 765/km2
Tydsone	UTC +7
- Somertyd	UTC +8
Burgemeester	Edcham Akboelatof
Amptelike Webwerf	www.admkrsk.ru

Krasnojarsk (Russies: Красноя́рск) is ’n stad aan die Jenisei-rivier in Sentraal-Rusland. Dit is die administratiewe hoofstad van Krasnojarsk-krai en die derde grootste stad in Siberië met ’n inwonertal van 1 035 528 (2014).^[1] Die stad is ’n belangrike aansluitingspunt aan die Transsiberiese Spoorlyn en een van Rusland se grootste vervaardigers van aluminium.

Krasnojarsk is geografies die mees sentraal geleë van alle Russiese metropole. In die Sowjet-tydperk was die vestiging van strategies belangrike aanlegte van die kern-, wapen- en hoëtegnologiebedrywe aan hierdie stategiese ligging te danke. Krasnojarsk was ook die Sowjet-Russiese sentrum van goudstaaf-vervaardiging.^[2] Die plaaslike aanleg van Rusal, die tweede grootste aluminiumvervaardiger ter wêreld, trek voordeel uit die lae kragtariewe in die streek - een van die grootste waterkragsentrales op aarde voorsien in sy elektrisiteitsbehoeftes.

Ondanks sy sterk industriële karakter word die stad as een van die mooiste in Siberië beskryf. Dit is nie net sy kulturele besienswaardighede wat van Krasnojarsk 'n gewilde toeristebestemming maak nie. In teenstelling met ander Siberiese stede is daar unieke landskapsvorme in die onmiddellike omgewing van die stadsgebied, waaronder berglandskappe, magtige uitgestrekte Siberiese bosse en die Nasionale Stolbi-natuurreservaat met 'n oppervlakte van 470 vierkante kilometer en eksotiese rotsformasies en kranse in die uitlopers van die Oostelike Sajan-bergreeks.

Die stad is in Julie 1628 gestig as ’n Russiese grensfort met die naam Krasni Jar (Кра́сный Яр). Dit is later herdoop toe dit stadstatus gekry het. Die stad het vinnig begin groei ná die bou van ’n pad van 1735 tot 1741 wat dit met nabygeleë dorpe en die res van Rusland verbind het. Dit het verder gegroei ná die ontdekking van goud en die bou van ’n spoorlyn in 1895.

In die 19de eeu was Krasnojarsk die middelpunt van die Kosak-beweging. In 1822 het dit stadstatus gekry en die hoofstad van die Jenisei-goebernija geword. In 1934, met die totstandkoming van die Krasnojarsk-krai, het dit die hoofstad daarvan geword.

In die Russiese Ryk was Krasnojarsk een van die plekke waarheen politieke bannelinge gestuur is. Dit was tydens Josef Stalin se bewind weer een van die groot sentrums van die Goelag, met Kraslag die grootste kamp. In die Sowjet-tyd is groot fabrieke ook in die stad opgerig, onder andere ’n papierfabriek, hidro-elektriese kragstasie en ’n rivierhawe.

Ná die Tweede Wêreldoorlog is talle fabrieke van die Oekraïne en Wes-Rusland na Krasnojarsk geskuif en dit het bygedra tot verdere groei.

Wiki-webtuistes

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Krasnojarsk.

Media

• Vadim Makhorov: Krasnoyarsk, Siberia, -30 °C. Vimeo.com
• YouTube.com: Krasnoyarsk - The Jewel of Siberia (2019)

Toerisme

• Besoekersgids
• Siberiese toergids