Koninkryk Hannover

Königreich Hannover
Koninkryk Hannover

1814 – 1866
Vlag Wapen
Die Koninkryk Hannover in 1815.
Hoofstad	Hannover
Taal/Tale	Duits, Nedersaksies
Regering	Monargie
Koning
- 1814-1820	George III
- 1820-1830	George IV
- 1830-1837	William IV
- 1837-1851	Ernst August
- 1851-1866	George V
Geskiedenis
- Kongres van Wene	1814
- Ontbind	1866

Die Koninkryk Hannover (Duits: Königreich Hannover) is in Oktober 1814 deur die Kongres van Wene gestig met die terugbesorging van George III se gebiede in Hannover ná die Napoleontiese era. Dit was ’n opvolgerstaat van die Keurvorstedom Hannover (amptelik bekend as die Keurvorstedom Brunswyk-Lüneburg) en het in Junie 1815 saam met 38 ander soewereine state deel van die Duitse Bond geword. Die koninkryk is regeer deur die Huis van Hannover, ’n tak van die Huis van Welfe, sedert 1814 in ’n persoonlike unie met die Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Ierland. Omdat die koning in Londen gewoon het, het ’n onderkoning (gewoonlik ’n jonger lid van die Britse koningshuis) die koninkryk se administrasie hanteer.

Die persoonlike unie met die Verenigde Koninkryk het in 1837 geëindig nadat koningin Victoria die troon bestyg het, want sy kon nie die troon van Hannover erf nie omdat sy ’n vrou was. Haar oom het toe heerser van Hannover geword. Hannover het die verloorkant gesteun in die Oostenryks-Pruisiese Oorlog, is in 1866 deur Pruise verower en het daarna ’n Pruisiese provinsie geword. Saam met die res van Pruise het Hannover in Januarie 1871 deel van die Duitse Ryk geword. In 1946 het dit met kleiner state saamgesmelt en die huidige staat Nedersakse in Wes-Duitsland, later Duitsland, geword.

Die gebied van Hannover was vroeër ’n prinsdom in die Heilige Romeinse Ryk voordat dit in 1708 ’n keurvorstedom geword het, toe Hannover gestig is deur die vereniging van die dinastiese verdelings van die Hertogdom Brunswyk-Lüneburg.

Ná sy troonbestyging in 1714 het George Louis van die Huis van Hannover koning van Groot-Brittanje geword as George I, en Hannover is in ’n persoonlike unie met Groot-Brittanje verenig. In 1803 is Hannover tydens die Napoleontiese Oorloë deur Franse en Pruisiese leërs verower. Die Verdrae van Tilsit het dit in 1807 verenig met gebiede van Pruise en die Koninkryk Wesfale gestig wat deur Napoleon se jongste broer, Jérôme Bonaparte regeer is. Franse beheer het geduur tot in Oktober 1813, toe die gebied deur Russiese Kosakke oorgeneem is. Die Slag van Leipzig kort daarna het die definitiewe einde van die Napoleontiese kliëntstate ingelui en die keurvorstedom is aan die Huis van Hannover terugbesorg.

Die bepalings van die Kongres van Wene in 1814 het Hannover nie net herstel nie, maar dit verhoog tot ’n onafhanklike koninkryk met sy keurvors, George III van Groot-Brittanje, as koning. Die nuwe koninkryk is ook in ’n groot mate uitgebrei en het die vierde grootste staat in die Duitse Bond en die tweede grootste in Noord-Duitsland geword.

Tydens George III se bewind van ses jaar het hy nooit die koninkryk besoek nie. Weens demensie het hy waarskynlik nooit verstaan dat hy ’n koningskap bygekry het nie en hy het ook nooit ’n rol in die regering daarvan gespeel nie. Die administrasie van Hannover is gewoonlik deur ’n onderkoning behartig; gedurende die later jare van George III se bewind en die bewind van konings George IV en William IV van 1816 tot 1837 was die onderkoning Adolph Frederick, George III se jongste oorlewende seun. Toe koningin Victoria die Britse troon in 1837 bestyg, het die 123 jaar oue persoonlike unie tussen Hannover en Groot-Brittanje geëindig. Die Saliese wet wat in Hannover van krag was, het die bestyging van die troon deur ’n vrou terwyl daar enige manlike lede van die dinastie oor was, onmoontlik gemaak. In plaas van Victoria het haar oom in die manlike lyn van die Huis van Hannover, Ernst August, toe die oudste oorlewende seun van George III, die troon van Hannover bestyg.

Tydens die Oostenryks-Pruisiese Oorlog van 1866 het Hannover ’n neutrale posisie probeer handhaaf, nes sommige ander lidstate van die Duitse Bond. Hannover se stem op 14 Junie 1866 ten gunste van die mobilisering van Bondsoldate teen Pruise het Pruise egter oorlog laat verklaar. Die uiteinde van die oorlog het gelei tot die ontbinding van Hannover as ’n onafhanklike koninkryk, en dit is deur Pruise geannekseer as die Pruisiese provinsie Hannover. In 1871 het dit saam met die res van Pruise deel van die Duitse Ryk geword.

George V het in 1866 uit Hannover gevlug, maar geweier om die Pruisiese oorname van sy koninkryk te aanvaar. Hy het steeds aanspraak op die titel koning van Hannover gemaak. Sy enigste seun, Ernst August, kroonprins van Hannover, het dié aanspraak geërf met George se dood in 1878. Ernst August was ook die eerste aanspraakmaker op die troon van die Hertogdom Brunswyk, waarvan die heersers ’n junior tak van die Huis van Hannover was. In 1884 het dié tak uitgesterf met die dood van William, ’n verlangse neef van Ernst August. Omdat Ernst August egter geweier het om sy aanspraak op die geannekseerde Hannover te laat vaar, het die Bundesrat van die Duitse Ryk beslis hy sou die vrede van die ryk versteur as hy die troon van Brunswyk bestyg.

As gevolg daarvan is Brunswyk toe deur ’n regentskap regeer tot in 1913, toe sy seun, ook Ernst August, trou met die dogter van die Duitse keiser, prinses Viktoria Luise, en trou aan die Duitse Ryk sweer. Die hertog het toe afstand van sy aanspraak op Brunswyk gedoen ten gunste van sy seun, en die Bundesrat het die jonger Ernst August toegelaat om Brunswyk in besit te neem as ’n soort bruidskatvergoeding vir Hannover.

Met Pruise wat in 1947 op die rand van ontbinding gestaan het, het die politici van Hannover die kans benut om die Pruisiese provinsie Hannover as ’n staat te herstel en tot die Staat Hannover te verklaar. Sy eerste minister, Hinrich Wilhelm Kopf, het ’n sentrale rol gespeel toe die staat Nerdersakse ’n paar maande later gestig is deur Hannover met verskeie kleiner state te verenig, met die stad Hannover as hoofstad. Die voormalige gebied van Hannover maak 85 persent uit van Nedersakse, en laasgenoemde staat gebruik steeds die ou wapen van Hannover.

In 1813 is George III se gebiede in Hannover aan hom terugbesorg en in Oktober 1814 is Hannover se status deur die Kongres van Wene verhoog tot dié van ’n koninkryk, wat in ’n persoonlike unie met die Verenigde Koninkryk verenig was. Die persoonlike unie het in 1837 geëindig toe koningin Victoria die Britse troon bestyg, want die Saliese wet wat in Hannover van krag was, het ’n vrou op die troon verbied terwyl daar nog lewende manlike erfgename was.

Portret	Naam	Lewe	Bewind begin	Bewind geëindig	Opvolging	Notas
	George III Duits: Georg III	4 Junie 1738 - 29 Januarie 1820 (op 81)	12 Oktober 1814	29 Januarie 1820	Voorheen keurvors van Hannover van 1760 tot 1806	George III het in dié tyd demensie gehad en sy konstitusionele magte is uitgevoer deur sy oudste seun, George Augustus Frederick (die toekomstige George IV), as regent. In Hannover het sy jongste seun, prins Adolphus, die Hertog van Cambridge, van 1816 af as onderkoning waargeneem.
	George IV Duits: Georg IV	12 Augustus 1762 - 26 Junie 1830 (op 67)	29 Januarie 1820	26 Junie 1830	Seun van George III	Prinsregent van 1811 tot 1820; in Hannover as onderkoning verteenwoordig deur sy broer, die Hertog van Cambridge.
	William IV Duits: Wilhelm IV	21 Augustus 1765 - 20 Junie 1837 (op 71)	26 Junie 1830	20 Junie 1837	Seun van George III, jonger broer van George IV	Laaste monarg wat oor beide die Verenigde Koninkryk en Hannover regeer het; in Hannover as onderkoning verteenwoordig deur sy broer, die Hertog van Cambridge.
	Ernst August	5 Junie 1771 - 18 November 1851 (op 80)	20 Junie 1837	18 November 1851	Seun van George III; jonger broer van George IV en William IV	Die troonbestyging van koningin Victoria het die trone van die Verenigde Koninkryk en Hannover geskei; laasgenoemde het na haar oom gegaan.
	George V Duits: Georg V	27 Mei 1819 - 12 Junie 1878 (op 59)	18 November 1851	20 September 1866	Seun van Ernst August	Hannover is ná die Oostenryks-Pruisiese Oorlog deur Pruise geannekseer

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Koninkryk Hannover.

• Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.