E.T.A. Hoffmann
Duitse skrywer en komponis
Gebore
24 Januarie 1776
in Koningsberg, Oos-Pruise
Oorlede
25 Junie 1822
in Berlyn
Literêre stroming
Romantiek
Literêre genre
Fantastiese literatuur
Ernst Theodor Amadeus Hoffmann (* 24 Januarie 1776 in Koningsberg as Ernst Theodor Wilhelm Hoffmann; † 25 Junie 1822 in Berlyn) was een van die belangrikste persoonlikhede van die Duitse Romantiese beweging, en alhoewel hy veral as Romantiese skrywer van fantastiese en gruverhale bekendheid verwerf het, het hy van jeug af ook groot belang in musiek en tekenkuns gestel. So het hy hom later naas sy literêre loopbaan en sy verwerwing van 'n akademiese graad in regswetenskappe ook as komponis, kapelmeester, musiekkritikus, tekenaar en spotprenttekenaar bekwaam.
Gedurende sy vroeë loopbaan in die regte het sy eerste musikale komposisies - 'n simfonie en 'n klaviersonata - ontstaan. Weens sy bewondering vir die Oostenrykse komponis Wolfgang Amadeus Mozart het hy in 1804 sy derde voornaam in Amadeus verander.
Die algemene optimistiese verwagtinge, wat mense aan die begin van die 19de eeu gekoester het, het Hoffmann tot sy eerste stukke geïnspireer wat egter nooit gepubliseer is nie. Ná sy aanstellings by verskillende geregshowe in Posen (tans Poznań), Plock (Płock) en Warskou kon hy net in sy vrye tyd uitdrukking aan sy musikale aanleg gee. In 1808 het hy egter 'n pos as musikale direkteur by die teater in Bamberg, Beiere aanvaar.
Sy betrokkenheid by verskillende Duitse teaters het sy belangstelling in literatuur gewek. In 1815 het Hoffmann sy eerste literêre sukses met die verhaalbundel Fantasiestücke in Callots Manier (insluitende Ritter Glück en Der goldene Topf) behaal. Ook sy latere werke was dikwels verhaalbundels soos sy Nachtstücke (met verhale soos Der Sandmann en Das steinerne Herz) wat in 1817 gepubliseer is, en Die Serapionsbrüder (1821, met Das Fräulein von Scuderi en Zacharias Werner). Sy bekendste literêre werk is die roman Die Elixiere des Teufels (1816).
Met sy dood in 1822 in Berlyn het Hoffmann meer as vyftig romans en verhale, 'n tiental toneelstukke en byna twintig instrumentele werke en sangstukke agtergelaat. Hoffmann se verhale het as basis vir Jacques Offenbach se beroemde opera Die verhale van Hoffmann gedien waarin Hoffmann as (fiksionele) held verskyn. Die Russiese choreograaf Marius Petipa het in 1891 aan Pjotr Iljitsj Tsjaikofski opdrag gegee om 'n ballet te skryf na Hoffmann se verhaal Die neutkraker en die muiskoning. Die werk, wat Tsjaikofski gelewer het, is vandag steeds 'n gunsteling van talle balletliefhebbers.[1] Ook Léo Delibes se komiese ballet Coppélia (1870) baseer op twee van Hoffmann se verhale.
Verwysings
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons bevat media in verband met E. T. A. Hoffmann. |