Bulshoekdam

Die Bulshoekdam in die Olifantsrivier verskaf besproeiingswater aan groot dele van die Weskus. Dit is een van die oudste besproeiingskemas in Suid-Afrika.

Die dam lê in ‘n rotsagtige kloof in die Olifantsriviervallei, 24 km stroomafwaarts van Clanwilliam in die rigting van Vanrhynsdorp.

Hierdie dam het ‘n volume van 6,298 miljoen m³. Dit is ‘n swaartekragdam bestaande uit klipmesselwerk met klipsteunpilaare en ronde boë. Hierop rus 15 staalsluise. Die dam is 143,3 m lank en die sluise is 4,6 m hoog en 6 m breed. ‘n Verdere sluis is 6,9 m breed en 5,7 m hoog. ‘n Skotse maatskappy Glenfield en Kennedy in samewerking met die ingenieur W.M. Watts het die ontwerp gedoen. Sement vir die projek is uit Engeland ingevoer en die klip het uit ‘n plaaslike steengroef gekom. ‘n Skaarste aan arbeiders en sement tydens die Eerste Wêreldoorlog en die Spaanse griep in Suid-Afrika kort daarna het die voltooiing van die projek ernstig vertraag. Gou na die afronding van die projek in 1924 het al geblyk dat die opgaarvermoë te min is vir die groot landbougebied wat besproei moes word. Daarom is die Clanwilliamdam kort daarna gebou.

‘n Uitgebreide stelsel van kanale op beide oewers bring die water na plase so ver as Citrusdal, Lutzville en Ebenhaeser. Die water gaan deur 11 tonnels en 11 duikpype en waar die kanale blootgestel is aan waaisand is die kanale van betondeksels voorsien. Hierdie kanale is tydens die Groot Depressie as werkverskaffingsprojek gebou.

• Lys van grootste damme in Suid-Afrika

• Butler, J.: Die Bulshoekdam. The Civil Engineer in South Africa, Mei 1991 (op internet)
• van Vuuren, Lanie: Olifants River – home to one of South Africa’s oldest irrigation schemes. The Water Wheel, September–Oktober 2010 (op internet)
• www.dwaf.gov.za
• (en) Amptelike webwerf van die Bulshoekdam Holiday Resort