Bîkerke

Bîkerke of Béékerke (Nederlands: Biggekerke) is un durpsje op Walchren in de provincie Zeêland, elegen in d'n gemeênte Veere. Op 1 jannewarie 2023 a 't durp zoan 865 inweuners. 't Durp is een typisch Walchers kerkdurp. D'r wor vaak edacht da de naem Bîkerke iets mie verkens van doen eit, das glad nie waer. Bigge was in de vruuge middeleêuwen 'n hewone persoonsnaem. De pleknaem ei misschien 'n heilige oorsprong. Bîkerke is wellicht enoemd ni den heilige Begga. Tot an 1966 was Bîkerke een zelfstandige gemeênte. In't jaer derup wer ut durp onderdeel van de gemeênte Valkenisse, vanaf 1 jannewarie ging die gemeênte op in de nieuwe Veere.

Ruum zesenvuuftig jaer gelee ei een fotograâf foto's gemaekt van de huus van de griffermeerde schole van Béékerke.

Twi foto's ebbe'ik ervan. Die mee de huus van de laogste drie klassen en eên van de huus van d'oogste groepen. Bie mekaore zô'n vuufenveertig huus uut Béékerke en Krommenoeke. Mee die twi foto's as leidraed bin'k, mee nog twi "overlevende" op zoek gehae nè iedereên. Di waere d'r a vuuve nie mi in leven. Di waere d'r ook, die nie op die foto stoenge, mè wè in die tied nè onze schole hienge. Aole fermieljes ebbe me gevonde en uutgenôdigd vô een achtemiddeg trugkieke, mee dinae saemen ete.

Twi-derde is gekomme en ik kan julder zeie, da zôies meer dan de moeite waerd was. Mee sommige moest je meer dan vuuftig jaeren biepraote…! Alleên a 't herkenne was een waere zoektocht in je geheugen. Wan a wist ik, as regelaer, percies wie d'r zouwe komme, di waere "huus van toen" bie, die hin ienkel lichaemsdeêl aode, wat nog tot herkenning zou kunne leie. As Joop, uut noe Almere, z'n buurman van di gestierd ao, aode m'n ook vô Joop angezie.

"Jie bin zeker Jan..? wier beantwoord mee: "Neê, ik bin Izak.." En dan viel er even een stilte.!

M'aode de Béékerkse taâl as voertaâl. Wan ao je op Béékerke op schole ei gehae dan vergeet je dat dialect nooit mi, of je noe in Pernis, Mierlo, Almere, Leiden, Emmeloord of Meliskerke terecht gekomme bin.

En Coby wier toch nog mee Koos angesproke, Rens was vô ons nog aoltied Lou en Elisabeth moest genoegen neme mee Betsy. Die nieuwe naemen zouwe alleên nog verwarrender werreke. J 'ao a moeite genoeg mee aol de "nieuwe" gezichten. In zeven uren ruum vuuftig levensjaeren van meer dan dertig "huus" deuspitte, was hlad onmogelijk. Di kwam eêl wat "lief en leed" vôbie die middeg. Opa's die d'r kleinhuus ophemelde, mensen die naebie net zô vee zwarte as witte sneêuw gezien aode. Ooit gescheie, nooit iemand ebbe kunne vinde, een riek naegeslacht, je baâs vermoord, lope van Krommenoeke nè schole, van alles kwam vôbie.

Mè oevee verschillende zâken mensen in de loop van de tied aode bezig houwe, de herinneringen an schole konde me aol dêle..!

Nou ja, …dêle! Het bleek toch dat iedere, noe zestig-plusser, wi andere dingen nooit was vergete. Een kleine hreep. Eên wist nog percies da z'n meêster onredelijk kwaed hore was toen 'n, mee z'n kroôntjespenne, het woord "Jezus" mee vee vlekken geschreven ao. Een ander zag nog vô d'r oe of de andwerkjuffrouw uutleg gaf over de te borduren merklappe, mee dat ding, rustend op d'r boezem. Wi een ander verhaâlde van een eêl proces op schole omdat degene die luudruchtig "daermgassen" liet ontsnappe, z'n ( d'r) eihen nie anmeldde bie de juf.

't Meisje, wi a'k op de kleuterschole zeker van wist da ze vô "eêuwig" van mien zou weze, was t'r ook. Z'is a gerume tied oma, mè nie van mien kleinhuus…!

En eên van de pestkoppen uut die tied, was wè z'n aer, mè nie z'n streken kwiet. Z'n naegeslacht ao d'r nog wè es last van, wan ie kon 't nie laete om andere op stang te jaehen. Me wiste aolebei nog dat er es een joen tegen im gezeid ao: " Mien moeder ei gezeid, da jie een hrôten ulk bin!"

Bie 't afscheid wier d'r drek over een herhâling gesproke. Mè zô mooi as d'eeste keer kan 't naebie nie mi ore! Dien aeven bleef 't nog lang onrustig… in m'n oôd!

• Plaatsengids
• AlleCijfers

Gemeênte Ter Veere
Steden: Domburg · Ter Veere · Wasschappel Durpen: Aegte · Bîkerke · Disoek · Gaepienge · Grieps · Koukerke · Melis · Oôskappel · D'n Polder · Stroôskerke · Zoetelande Gehuchten: Ter Bottienge · Buiskerke · Hoôgelande · Klein Maoriekerke · Poppendamme · Sint Jan t'n Éere · Groôt Valkenisse · Klein Valkenisse · Werendieke · Zanddiek