დაჯიმალება
იერსახე
დაჯიმალება — ჯიმალობაშ მეფუჩაფა, ჟირი მაჸალეშ შქას ჯიმალური რსხუშ გამანგარება ხელუანური მოჯგირალობათ. მოდვალირი რდჷ შხვადოშხვა ქიანაშ კათეფს. თაშნეშე უჩქუდეს ჯვეში საქორთუოსჷთ, გიშაკერზაფილო გვალას.
საქორთუოს უჩქუდეს დაჯიმალებაშ შხვადოშხვა წესი:
- ძვეძვებუა (ოჸვილურით დაჯიმალება) — ჯიმალობაშ მეფუცაფაშ მაკორინეეფი მუსხირენი დღალობაშ ხატშა (ოხვამურშა) მიდეშეს მოჯგირეწკჷმა ართო, უნჩაში თინეფს დოხვამანდჷ დო გეჸვილურიშ ზისხირს ჟირხოლოს ქემკუსვანდჷ.
- ზისხირიშ გაშელებათ დაჯიმალება — ჸუდეს ვარ-და ნამდგაინ დღახუს კითეფს გიჭკირუნდეს დო ართიანს ქემკოდვანდეს.
- მეფუჩაფვარჩხილიშ ჭკომუათ დაჯიმალება — ონტკათ ვარ-და ღვინით ეფშა ბარზიმეფს ვარჩხილს ქენახეკანდეს, ბარზიმეფს გოთირანდეს დო ჭვეთის ვენიტენდეს.
- ტყვიეფიშ თირუათ დაჯიმალება — ართიანს ტყვიეფს გოთირანდეს.
დაჯიმალებაშ არძა თე წესიშ რსულებაშის, უციო რდჷ ართგურობაშ დოფუჩაფა. ეშანილი წესეფი გუმოხანტილი რე ხანტურულ ლიტერატურასჷთ (ალექსანდრე ყაზბეგი, ვაჟა-ფშაველა). ბოში დო ცირაშ შქას და დო ჯიმათ დოფუცაფაშ ომანგე რიტუალიშ რსულებათ ეიშანუაფუდჷ. ბჟათ ეფშა ბარზიმეფს ვარჩხილს ქენახეკანდეს, ბარზიმეფს გოთირანდეს დო გეშუნდეს. და დო ჯიმათ შხირას აკა ცირასქუალეფი დო ბოშეფი დითმიფუჩანდეს. საქორთუოშ კანკალე კუნთხუს დაჯიმალება გოთანჯილ ანდეფით იხასიათებუდჷ.
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ითონიშვილი ვ., ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 3, ხს. 413, ქართი, 1978 წანა.
- ითონიშვილი ვ., ენციკლოპედია „საქორთუო“, ტ. 2, ხს. ?, ქთ., 2012 წანა.
- ბარდაველიძე ვ., მთისა და ბარის მოსახლეობის ურთიერთობის ისტორიიდან საქართველოში (მოძმეობის ინსტიტუტი), «მაცნე. ისტორიის, არქეოლოგიის, ეთნოგრაფიისა და ხელოვნების ისტორიის სერია» , 1971, № 3;
- ითონიშვილი ვ., ქართველ მთიელთა საოჯახო ურთიერთობის ისტორიიდან, თბ., 1960;
- მაკალათია ს., თუშეთი, ტფ., 1933