Kalendarz 2024

Poniżej prezentujemy kalendarz ze świętami na 2024 r., które w Polsce są dniami wolnymi od pracy oraz tzw. świętami zwyczajowymi, czyli świętami, które są obchodzone przez wielu Polaków.

Dni zaznaczone na czerwono w kalendarzu to święta, które w Polsce są dniami wolnymi od pracy. Reguluje to ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Ustawa ta na przestrzeni lat była wielokrotnie nowelizowana. Powyższy kalendarz został przygotowany zgodnie z kilkukrotnie nowelizowaną ustawą. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby kalendarze na poszczególne lata miały zaznaczone święta zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w danym roku kalendarzowym.

W kalendarzu oznaczono także święta określane mianem zwyczajowe, czyli święta, które są obchodzone w Polsce przez większe lub mniejsze grupy społeczne. Są to zarówno święta ku czci członków rodziny, święta o podłożu religijnym i/lub kulturowym oraz dni, które celebrujemy w tzw. popkulturze.

Trochę o historii dni wolnych od pracy
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. kwestia dni wolnych od pracy nie była uregulowana przepisami. W kalendarzach na czerwono były zaznaczone głównie święta religijne oraz rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja. Oprócz obchodzonych także współcześnie były także takie święta jak: MB Gromnicznej (2 lutego), Zwiastowanie Pańskie (25 marca), Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego (czwartek, 40 dni po Wielkanocy), Poniedziałek Zielonoświątkowy, Uroczystość Świętych apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca), Narodzenie NMP (8 września), Niepokalane Poczęcie NMP (8 grudnia) i Uroczystość św. Sczepana.

Okres międzywojenny
Pierwszym dokumentem prawnym regulującym listę świąt było Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 15 listopada 1924 roku. Wywołało ono jednak ogromne oburzenie, bo na liście dni świątecznych wymieniono wprawdzie niedziele (jako dzień tygodnia), ale zabrakło MB Gromnicznej, Poniedziałku Wielkanocnego, Poniedziałku Zielonoświątkowego, Narodzenia NMP i Uroczystości św. Szczepana. W wyniku licznych protestów społecznych w marcu 1925 roku uchwalono ustawę, która uzupełniła listę świąt o MB Gromnicznej, Poniedziałek Wielkanocny, Poniedziałek Zielonoświątkowy i drugi dzień Bożego Narodzenia (zamiast św. Szczepana). Obchody Święta NIepodległości w dniu 11 listopada jako święto oficjalne i dzień wolny od pracy wprowadzono dopiero w 1937 roku.

PRL
Po zakończeniu II Wojny Światowej do kalendarzy weszły dwa nowe święta: 9 maja - Dzień Zwycięstwa (oficjalnie jako Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności) oraz 22 lipca Narodowe Święto Odrodzenia Polski, ale jednocześnie z kalendarzy znikło Święto Niepodległości w dniu 11 listopada. W 1947 roku 3 i 9 maja przestały być dniami wolnymi od pracy (wówczas określano to jako tymczasowe działanie). W 1950 r. ustanowiono Święto Państwowe w dniu 1 maja. Co ciekawe dzień ten nigdy oficjalnie nie był wymieniany w aktach prawnych jako Święto Pracy, choć ta nieformalna nazwa praktycznie funkcjonuje do dziś. Rok później została uchwalona ustawa dniach wolnych od pracy, która po nowelizacjach obowiązuje do dziś. Zgodnie z pierwotną listą z kalendarzy wykreślono następujące święta: MB Gromnicznej, Poniedziałek Zielonoświątkowy, Wniebowstąpienie Pańskie, Uroczystość Świętych apostołów Piotra i Pawła oraz Niepokalane Poczęcie NMP oraz definitywnie wykreślono Święto Konstytucji 3 Maja i Dzień Zwycięstwa. W końcówce 1960 roku z listy dni wolnych od pracy dodatkowo wykreślono Trzech Króli i Wniebowzięcie NMP.

Przemiany ustrojowe i III Rzeczpospolita
Taki stan prawny obowiązywał do początku przemian ustrojowych w Polsce. Najpierw w 1989 r. przywrócono Wniebowzięcie NMP (na mocy ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego), następnie 1990 r. przywrócono obchody Święta Konstytucji 3 Maja i Święta Niepodległości (11 listopada) a zniesiono Święto Odrodzenia Polski (22 lipca). We wrześniu 2010 r. do listy świąt przywrócono Święto Trzech Króli (6 stycznia). Obecnie mamy 13 dni świątecznych. Jeśli święto o stałej dacie (np. Nowy Rok, Święto Niepodległości lub inne) wypada w sobotę, to za ten dzień pracownikom przysługuje dodatkowy dzień wolny od pracy w terminie uzgodnionym z pracodawcą.

Słowem zakończenia
Wyżej opisana historia świąt i dni wolnych od pracy jest opracowaniem własnym. Dołożyłem wielu starań, aby zebrane informacje były rzetelne i prawdziwe. Niemniej może się tak zdarzyć, że nie są znane mi wszystkie fakty z naszej historii. Jeśli posiadasz szersze (nie ujęte wyżej) informacje na temat świąt z przeszłości, to proszę napisz do mnie i najlepiej podaj źródła swoich informacji (ustawy, rozporządzenia czy inne dokumenty rangi państwowej) oraz zostaw e-mail zwrotny do siebie. Pamiętaj proszę przy tym, że przed II wojną światową Polska była państwem wielonarodowym i wielowyznaniowym, a ten fakt miał ogromne znaczenie, gdyż w innym czasie święta obchodzili Rzymskokatolicy niż wyznawcy Prawosławia i Grekokatolicy.