Tournisse (berbis)
Li tournisse des berbis, c' est ene maladeye des berbis ki cmince belotmint, pa on ptit toirdaedje do cô, ki fwait kel biesse ni tént pus s' tiesse bén droete.
Après sacwantès samwinnes, li berbis va tofer aveur håsse di tourner e rond, todi do minme costé, cwand ele rote. Mins ele s' endè rind conte, et si rprind, et coridjî s' voye.
Li biesse malårdêye insi des samwinnes å lon, mins ele magne co, divant d' crever.
Li tournisse des berbis est cåzé på diswalpaedje, dins l' cråne, d' ene potche d' aiwe k' i gn a ene halene divins, lomêye Coenurus cerebralis. Cist halene la, c' est on tchalon d' on vier solitaire do tchén, Taenia multiceps.
Tournante biyolodjike di Taenia Multiceps
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li tchén si va repestiferer tot magnant l' cervea del crevêye berbis. Li vier solitaire ca crexhe dins ses boyeas, et låtchî ses maweures bokets avou les strons.
Les oûs si spådnut dins les waides, la k' les berbis paxhèt. Ele les vont magnî avou l' yebe.
I discloyèt dins li ptit boyea, et trawèt l' måjhire intestinåle, et moussî dins l' sonk. Gn a k' les ptitès halenes k' avnèt dins l' cervea et l' miyôle ki vont divni des maweurs tchalons, so 7 a 8 moes. Les rascråwêyès berbis vont cmincî a fé do tournisse do côp kel cerves est tinkyî a cåze del potche d' aiwe ki s' diswalpêye ådvins do cråne.
Li tournisse des djins, c' est on simptome di sacwantès maladeyes del tiesse.
Po des linwincieusès racsegnes sol mot "tournisse", alez s' vey e splitchant motî.