Grinne

Ene grinne (eto: ene simince), c' est l' pårteye des plantes dizeutrinnes ki va toumer e tere, djårner et rfé ene novele plante.

Les fetchires, les mosseas et les tchampions-åbussons, estô d' ene grinne, ont des spôres.

Li grinne est fôrmêye pa l' edjermonaedje di l' ovule del plante mere pa do polen vinant soeye-t i del minme fleur, soeye-t i d' ene ôte fleur del minme plante, soeye-t i d' ene ôte plante. C' est la k' les moxhes d' apî et les ôtes insekes poirteus d' polen djouwèt leu role.

Bråmint des grinnes sont fwaites insi:

• d' on mantea (ewalpeure, coûtche difoûtrinne)
• d' on wåde-magne (cotiledon), ki l' plantule va rmagnî tot crexhant
• di l' ebriyon del plante, fwait di:
  • ene raecinete, ki va divni l' raecinêye
  • on bodjon, ki va divni l' bodje
  • ene foyete

Les grinnes polèt toumer biesmint al tere. Mins elle ont trinte-shijh meye toûs po sayî d' aler pus lon.

• esse magneyes et rtchîtes (fruts)
• s' evoler avou l' vint (pixhe-e-lét, ayåbes).
• s' agritchî après ene biesse u ene djin (plake-madame)

I gn a so les cmons Wikipedia des imådjes ou fitchîs son a vey avou les grinnes .