[go: up one dir, main page]

Aller au contenu

pårti

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye 1

[candjî]

Tayon-bodje latén « partire » (minme sinse) avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) pårti / pårtixh
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) pårtixhoz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) pårtixhans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) pårtixhnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) pårtirè / pårtixhrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) pårtixheu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) pårtixhe
pårt. erirece (dj’ a, vos av) pårti
Ôtes codjowaedjes come prusti

pårti

  1. (viebe å coplemint) fé des pårts.
    • 72 pårti e-n ût, kibén fwait ç’ ?
  2. (viebe å coplemint) diner a tertos onk pa onk.
    • Li pere et li mere sont rwè et rinne,
      Po spåde li veye, l' ôre et l' gaiyté,
      Et po pårti les bounès grinnes
      Ås poyons, ås vîs bén tchouftésMartin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 126, "Lu famile èst-one île ureûse" (fråze rifondowe).
  3. (éndjolike) discôper ene deure plake po-z î mete des sistinmes di fitchîs dins des bokets ki n’ si cmaxhèt nén.
  4. (viebe å coplemint) spåde tocosté, fé kinoxhe.
    • Ci qui compte, avou ç’ plan-là, c’èst d’awè do plaîji à discouviè s’ patrimwin.ne diyalèctâl èt, do côp, di sayî dèl paurti èt, co mia, dè l’ viker…sins mau, sins rûje !— JSpi, Lès grands-åbes Noer Boton l° 505, p. 20-21..
  5. ((viebe å prono)) si côper e deus u dipus d’ deus pårts.
    • Nos ns alans pårti e deus gropes, et nd aler tchaeke a s’ tåvlêye.

Parintaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
fé des pårts
discôper ene deure plake

Pårticipe erirece

[candjî]
singulî pluriyal
omrin pårti pårtis
femrin pårteye pårteyes

pårti omrin

  1. Pårticipe erirece omrin do viebe "pårti".

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
pårti pårtis

pårti omrin

  1. (matematikes) dins on carcul di pårtixhaedje, li chife di dzeu, ki va esse pårti.

Ratournaedjes

[candjî]
pårti

Etimolodjeye 2

[candjî]

Calcaedje do francès « partir » ; çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.

Prononçaedje

[candjî]

Viebe

[candjî]

pårti (v. sins coplemint)

  1. endaler, si mete e voye.
    • Li cwantrinme ki Jacky Ickx aveut pårti ci côp la ? Pouri moteur, ki n’ vout nén pårti !

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
pårti

Etimolodjeye 3

[candjî]

Calcaedje do francès « parti » (minme sinse).

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
pårti pårtis

pårti omrin

  1. (mot d’ politike) troke di djins k’ ont les minmès idêyes politikes.
    • C’ est todi l’ pårti socialisse ki wangne.

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
pårti