est
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « est » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- Ricepeures : nén rcepåve
Codjowa
[candjî]est
- indicatif prezintrece, troejhinme djin do singulî « esse ».
- Il est (/ɛ/) co pus biesse ki ses pates.
- Elle est (/ɛ/) bele come ene tcherete.
- Il est evoye (/ɛst‿ɛvoːj/) ås lon-payis.
- dins ene fråzlete aloyeye å no, codjowa do viebe « esse » a l’ indicatif prezintrece po totes les djins do singulî et l’ prumire et deujhinme djin do pluriyel.
- C’ est mi k’ est mwaisse.
- C’ est ti k’ est djondou.
- C’ est nozôtes k’ est les mî payîs d’ l’ oujhene.
- C’ est vozôtes k’ est les mî payîs d’ l’ oujhene.
- Wice k' ele va don insi Maria
Avou s' paraplu et s' tchapea?
Alez, comint n' advinez nén
Vozôtes tertos k' est si maléns? — Maria Dumont, Noveles des Walons Scrijheus d' après l' Ban-Bwès l°3 (1982) (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- tot çk’ est novea est bea
- li ci k’ est rogneus, k’ i s’ grete
- wice ki l’ gade est loyeye, i fåt k’ ele waideye
- pus k’ on est d’ sots, pus k’ on reye
- c’ est todi les ptits k’ on spotche
- c’ est l’ veye do monde
…
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Omofoneye possibe
[candjî]Ortografeyes
[candjî](divant voyale)
(divant cossoune)
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]rwaitant do viebe « esse »
+ atôtchî camaerådrece do viebe « esse » dins ene fråzlete rahoucrece («c' est ti k' est»)
+ atôtchî ordinaire et poli + atôtchîs (pluriyal) do viebe « esse » dins ene fråzlete rahoucrece («c' est vos k' est», «c' est vozôtes k' est»)
+ cåzants do viebe « esse » dins ene fråzlete rahoucrece («c' est nozôtes k' est»)
Etimolodjeye
[candjî]come e walon
Prononçaedje
[candjî]AFE : /ɛ/
Codjowa
[candjî]est
Latén
[candjî]Prononçaedje
[candjî]- /ɛst/
Codjowa
[candjî]est
Ratourneures
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots ki s' prononcèt parey totavå
- Mots do walon d' on seu pî
- Codjowas do walon
- Codjowas do rwaitant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do francès
- Francès
- Codjowas do francès
- Mots do francès scrîts come e walon
- Mots do latén
- Latén
- Codjowas do latén
- Mots do latén scrîts come e walon