Thomas Müntzer
Thomas Müntzer | |
---|---|
Sinh | 21 tháng 12 1489 Stolberg, Mansfeld-Südharz, ngày nay thuộc Saxony-Anhalt |
Mất | 27 tháng 5 1525 (35–36 tuổi) Mühlhausen, ngày nay thuộc Thuringia |
Nghề nghiệp | nhà truyền giáo, nhà thần học |
Thomas Müntzer (Tháng 12 1489 - 27 tháng 5 1525) là một nhà truyền giáo người Đức cấp tiến và nhà thần học của những năm đầu cải cách, phản đối cả Martin Luther và Giáo hội Công giáo La Mã, dẫn đến thách thức công khai của ông đối với giới phong kiến cầm quyền ở miền trung nước Đức. Müntzer là người đầu tiên trong số những nhà cải cách mà chỉ trích sự thỏa hiệp Luther với chính quyền phong kiến. Ông trở thành một nhà lãnh đạo của người nông dân Đức và cuộc nổi dậy của người bình dân 1525, rồi bị bắt sau trận Frankenhausen, và bị tra tấn và hành quyết.
Ít có các nhà cải cách khác của Đức đã đưa ra nhiều tranh cãi mà kéo dài cho tới ngày nay như Müntzer.[1] Một nhân vật phức tạp và độc nhất trong lịch sử, ông được xem là có một vai trò quan trọng trong những năm đầu của thời kỳ Cải cách Tôn giáo ở Đức trong lịch sử của cách mạng châu Âu.[2] Hầu như tất cả các nghiên cứu hiện đại về Müntzer nhấn mạnh sự cần thiết về hiểu biết hành động cách mạng của ông như là một hệ quả của nền thần học của ông ta: Müntzer tin rằng ngày phán xét cuối cùng sắp xảy ra và nhiệm vụ của các tín hữu thật sự là hỗ trợ Thiên Chúa trong việc mở ra một kỷ nguyên mới của lịch sử [3] Trong lịch sử của phong trào Cải Cách, đóng góp của ông - đặc biệt là trong phụng vụ và Kinh Thánh chú giải Thánh Kinh - mặc dù có chất lượng, nhưng vẫn bị đánh giá thấp.
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ No contemporary portrait of the reformer exists. This engraving may have been a copy of a picture made by Hans Holbein the Younger in Basel - but all evidence suggests that Holbein had left for France before Müntzer came to Basel in late 1524. Another possibility is that the original portrait was made by Sebald Beham, one of the 'three godless painters' of Nuremberg, when Müntzer was in that city in late 1524.
Thư mục
[sửa | sửa mã nguồn]- Michael G. Baylor biên tập (1993). Revelation and Revolution: Basic Writings of Thomas Müntzer. Bethlehem, PA. ISBN 0-93422-316-5.
- Peter Matheson biên tập (1988). The Collected Works of Thomas Müntzer. Edinburgh. ISBN 0-56729-252-5.
- G.H.Williams (1996). Spiritual and Anabaptist Writers. Louisville, KY. ISBN 0-66424-150-6. (first pub. 1957)
- Wu Ming biên tập (2010). Thomas Müntzer – Sermon to the Princes (and other writings). London. ISBN 1-84467-320-0. (Translations by Michael Baylor)
- Günther Franz & Paul Kirn biên tập (1968). Thomas Müntzer – Schriften und Briefe. Kritische Gesamtausgabe. Gütersloh.
- Marion Dammaschke & Günter Vogler (2013). Thomas-Müntzer-Bibliographie (1519-2012). Baden-Baden. ISBN 3-87320-733-8.
New German edition - 3 volumes comprising:
- Wieland Held & Siegfried Hoyer biên tập (2004). Quellen zu Thomas Müntzer. Leipzig. ISBN 3-374-02180-8. (Volume 3)
- Siegfried Bräuer & Manfred Kobuch biên tập (2010). Thomas Müntzer – Briefwechsel. Leipzig. ISBN 3-374-02203-0. (Volume 2)
- Eike Wolgast & Gottfried Seebass (biên tập). Thomas Müntzer – Schriften und Fragmente. Leipzig. (awaiting publication) (Volume 1)
Đọc thêm
[sửa | sửa mã nguồn]- Peter Blickle (1981). The Revolution of 1525. Baltimore. ISBN 0-80182-472-9.
- Siegfried Bräuer & Günter Vogler (2016). Thomas Müntzer: Neu Ordnung machen in der Welt. Gütersloh. ISBN 978-3-579-08229-5.
- Friedrich Engels (1969). The Peasant War in Germany. Moscow. ISBN 0-85315-205-5. (first printed 1850, more recent editions available, e.g. New York 2000).
- Ludwig Fischer biên tập (1976). Die lutherischen Pamphlete gegen Thomas Müntzer. Tübingen. ISBN 3-42304-270-2.
- Abraham Friesen (1990). Thomas Muentzer, a destroyer of the godless. Oakland, CA. ISBN 0-52006-761-4.
- Hans-Jürgen Goertz (1993). Thomas Müntzer – Apocalyptic, Mystic and Revolution. Edinburgh. ISBN 0-56709-606-8.
- Hans-Jürgen Goertz (2015). Thomas Müntzer: Revolutionär am Ende der Zeiten. Munich. ISBN 978-3-406-68163-9.
- E Gordon Rupp (2009). Patterns of Reformation. Eugene, Oregon. ISBN 1-60608-729-0. (first pub. 1969)
- Tom Scott (1989). Thomas Müntzer: Theology and Revolution in the German Reformation. London. ISBN 0-33346-498-2.
- R.W.Scribner (1986). The German Reformation. London. ISBN 0-33336-357-4.
- James Stayer & Werner Packull (1980). The Anabaptists and Thomas Müntzer. Iowa. ISBN 0-84032-235-6.
- Günter Vogler (2003). Thomas Müntzer und die Gesellschaft seiner Zeit. Mühlhausen. ISBN 3-93554-706-4.
- Günter Vogler (2012). “Thomas Müntzer – Irrweg oder Alternative? Plädoyer für eine andere Sicht”. Archiv für Reformationsgeschichte. Gütersloh. 103.
- Wilhelm Zimmermann (2010). Geschichte des grossen Deutschen Bauernkrieges. Charleston, SC. ISBN 1-14748-700-6. (first pub Stuttgart 1843)