Xem mã nguồn của Prion

Bạn không được quyền sửa đổi trang này, vì lý do sau:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪Hasley‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .

Start of block: 16:21, ngày 18 tháng 12 năm 2022
Expiry of block: 16:21, ngày 18 tháng 12 năm 2025

Your current IP address is 62.210.136.28. The blocked range is 62.210.0.0/16.

Xin hãy cung cấp tất cả các thông tin trên vào thư yêu cầu của bạn. Nếu bạn bị cấm do sự nhầm lẫn, bạn có thể xem thêm thông tin và hướng dẫn tại quy định toàn cục Không cho phép các proxy mở.

Để thảo luận về vụ cấm này, xin vui lòng yêu cầu kiểm tra lại tại Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Bạn vẫn có thể xem và chép xuống mã nguồn của trang này:

{{Cần biên tập|date=tháng 6/2024}}
{{Infobox disease
| Name = Bệnh nhiễm thể đạm độc (TSEs)
| Image = Histology bse.jpg
| Caption = những "lỗ" li ti từ hình ảnh phóng từ kính hiển vi là đặc tính của phần mô bị nhiễm thể đạm độc, làm mô bị biến dạng thành cấu trúc giống bọt xốp.
| ICD10 = {{ICD10|A|81||a|81}}
| ICD9 = {{ICD9|046}}
| MeshID =
}}
'''Prion''' hay '''thể đạm độc''' là một dạng cấu trúc protein có sắp xếp đa cấu trúc nhiều hướng, tối thiểu có thể biến đổi thành thể đạm độc khác.  Đây là cách nó nhân bản và gây bệnh tương tự như siêu vi rút. [[Thể đạm độc]] trong tiếng Anh gọi là ''prion'', theo cách gọi vào năm 1982 của [[Stanley B. Prusiner]], là cách nói kết hợp của ''protein'' (đạm) và ''infection'' (lây nhiễm), dựa vào khả năng của thể đạm độc có thể tự sao và truyền cấu trúc của nó cho thể đạm độc khác.<ref name="Nobel">{{chú thích web |url=http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1997/prusiner-autobio.html |title=Stanley B. Prusiner&nbsp;— Autobiography |publisher=NobelPrize.org |access-date = ngày 2 tháng 1 năm 2007}}</ref> Trong nhiều năm thu thập đặc tính của thể đạm độc, thể đạm độc đầu tiên được phát hiện trên [[Lớp Thú|động vật có vú]] được coi như thể đạm độc chính (major prion protein) ([[PRNP|PrP]]).

Prion là phân tử [[Protein|prôtêin]] không chứa một loại [[axit nucleic|axit nuclêic]] nào hoặc nếu có thì cũng quá ngắn để mã hóa bất kì một prôtêin nào mà prion có. Trong [[cơ thể]] bình thường có thể có sẵn prion nhưng chúng không gây bệnh. Trong một điều kiện nào đó prion có thể thay đổi [[cấu trúc]] và gây bệnh. Prion gây nhiều bệnh nguy hiểm ở [[động vật]] và người, gây [[thoái hóa]] [[hệ thần kinh trung ương]] và giảm sút trí tuệ như [[bệnh bò điên]], [[bệnh Creutzfeldt-Jakob]], [[bệnh kuru]], [[bệnh mất ngủ FFI]] ở người. Prion được ghi nhận là một trong những căn bệnh khó chữa nhất bởi độ phức tạp và khó loại bỏ.

== Prion chính (PrP) ==
=== Phát hiện ===
Trong thập niên 60 của thế kỷ 20,  2 nhà nghiên cứu ở [[Luân Đôn]], nhà sinh vật & phóng xạ học [[Tikvah Alper]] và nhà toán học [[John Stanley Griffith]], đã đề xuất 1 mô hình về khả năng gây bệnh của tác nhân là cấu trúc protein đơn thuần.

Vào năm 1982, [[Stanley B. Prusiner]] của đại học [[University of California]], [[San Francisco]] công bố nhóm của ông đã thanh lọc ra thể đạm độc theo giả thuyết.[[Tập tin:Prion Replication.png|thumb|right|Mô hình dạng sợi của quá trình sao chép thể đạm độc.]]

== Bệnh do nhiễm prion ==
Thể đạm độc gây ra bệnh suy giảm hệ thần kinh trung ương, phá hoại cấu trúc cơ.

Tất cả các bệnh liên quan tới thể đạm độc được gọi là TSEs (transmissible spongiform encephalopathies), hiện nay đều chưa chữa được và chắc chắn gây ra tử vong sau nhiều năm

=== Lây nhiễm ===
Thể đạm độc hiện có thể lây qua 3 dạng: truyền nhiễm, di truyền và phơi nhiễm.

=== Phương pháp chữa trị và chẩn đoán ===
Vào năm 2011 đã có phát hiện mới là thể đạm độc có thể bị suy thoái bởi [[rêu]].<ref name=LICPRI>{{chú thích tạp chí | author = Johnson CJ, Bennett JP, Biro SM, Duque-Velasquez JC, Rodriguez CM, Bessen RA, Rocke TE | title = Degradation of the disease-associated prion protein by a serine protease from lichens | journal = PLoS ONE | volume = 6 | issue = 5 | pages = e19836 | year = 2011 | pmid = 21589935 | pmc = 3092769 | doi = 10.1371/journal.pone.0019836 | url =  }}</ref>

== Xem thêm ==
*[[Viroid]]
*[[Người ăn thịt người]]

==Liên kết ngoài==

=== Tổng quan ===
* [http://www.cdc.gov/ncidod/dvrd/prions/ CDC]&nbsp;– USA Centers for Disease Control and Prevention&nbsp;– information on prion diseases
* [http://www.who.int/zoonoses/diseases/prion_diseases/en/ World Health Organisation]&nbsp;– WHO information on prion diseases

=== Báo cáo ===
* [http://collections.europarchive.org/tna/20090505194948/http://bseinquiry.gov.uk The UK BSE Inquiry]{{Liên kết hỏng|date = ngày 5 tháng 7 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}&nbsp;– Report of the UK public inquiry into BSE and variant CJD
* [http://www.seac.gov.uk/ UK Spongiform Encephalopathy Advisory Committee (SEAC)] {{Webarchive|url=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20110316162913/http://www.seac.gov.uk/ |date = ngày 16 tháng 3 năm 2011}}

=== Di truyền học===
* [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ICTVdb/ICTVdB/90.001.0.01.htm Mammalian prion classification] International Committee on Taxonomy of Viruses&nbsp;– [[ICTVdb]]
* [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/dispomim.cgi?id=176640 Online Mendelian Inheritance in Man: Prion protein]&nbsp;– PrP, inherited prion disease and [[Genetically modified organism|transgenic animal models]].
* [http://www.ibioseminars.org/index.php?option=com_content&view=article&id=164&Itemid=153 The Surprising World of Prion Biology—A New Mechanism of Inheritance] on-line lecture by [[Susan Lindquist]]

=== Nghiên cứu ===
* [http://ind.universityofcalifornia.edu/  Institute for Neurodegenerative Diseases]&nbsp;– labs studying prion diseases, run by [[Stanley B. Prusiner|Stanley B. Prusiner, MD]]
* [http://prion.systemsbiology.net/cgi-bin/dispatcher.cgi/Welcome/display Prion Disease Database (PDDB)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110416102018/http://prion.systemsbiology.net/cgi-bin/dispatcher.cgi/Welcome/display |date = ngày 16 tháng 4 năm 2011}} – Comprehensive transcriptome resource for systems biology research in prion diseases.
* [http://www.ibiology.org/ibioseminars/cell-biology/susan-lindquist-part-1.html Susan Lindquist's seminars: "The Surprising World of Prion Biology"]
* http://www.prion.ucl.ac.uk/ MRC Prion Unit run by Professor John Collinge. Study of all forms of prion disease and development of therapies.

=== Khác ===
* [http://memory.ucsf.edu/cjd/ UCSF Memory and Aging Center]&nbsp;– medical center for diagnosis and care of people with prion disease and research into origin and treatment of prion diseases. ([http://www.youtube.com/ucsfmemoryandaging YouTube channel])
* [http://www.pdbe.org/emsearch/prion 3D electron microscopy structures of Prions from the EM Data Bank(EMDB)]
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
== Liên kết ngoài ==
{{Medical resources
| ICD10 = {{ICD10|A|81||a|81}}
| ICD9 = {{ICD9|046}}
| MeshID =
}}
{{Kiểm soát tính nhất quán}}
{{Taxonbar}}

[[Thể loại:Di truyền học]]
[[Thể loại:Protein]]

Các bản mẫu dùng trong trang này:

Bản mẫu:Category handler (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Chú thích tạp chí (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích web (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Cần biên tập (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:EditAtWikidata (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hlist (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hlist/styles.css (sửa đổi)
Bản mẫu:Hộp thông báo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Hộp thông tin (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Hộp điều hướng (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:ICD10 (sửa đổi)
Bản mẫu:ICD9 (sửa đổi)
Bản mẫu:Infobox disease (sửa đổi)
Bản mẫu:Kiểm soát tính nhất quán (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Liên kết hỏng (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Main other (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Medical resources (sửa đổi)
Bản mẫu:Mục được phân tách bằng dấu phẩy (sửa đổi)
Bản mẫu:Sửa chữa (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Taxonbar (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Template other (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Tham khảo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Tham khảo/styles.css (sửa đổi)
Bản mẫu:Thông tin bệnh (sửa đổi)
Bản mẫu:Wdib (sửa đổi)
Bản mẫu:Webarchive (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Xử lý thể loại (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Arguments (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Authority control (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Category handler (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler/blacklist (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler/config (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler/data (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Category handler/shared (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Check for unknown parameters (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1 (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Citation/CS1/COinS (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Configuration (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Date validation (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Identifiers (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Utilities (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Whitelist (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Citation/CS1/styles.css (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:EditAtWikidata (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:I18n (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Infobox (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:InfoboxImage (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:List (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Message box (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Message box/configuration (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Namespace detect/config (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Namespace detect/data (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Navbar (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Navbox (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Navbox/configuration (sửa đổi)
Mô đun:Navbox/styles.css (sửa đổi)
Mô đun:PrevalenceData (xem mã nguồn) (bị khóa hạn chế sửa đổi)
Mô đun:ResolveEntityId (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Separated entries (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:String (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:TableTools (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:TaxonItalics (sửa đổi)
Mô đun:Taxonbar (sửa đổi)
Mô đun:Taxonbar/conf (sửa đổi)
Mô đun:Unsubst (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Webarchive (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Webarchive/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:WikidataIB (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:WikidataIB/i18n (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:WikidataIB/nolinks (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:WikidataIB/titleformats (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Yesno (xem mã nguồn) (bị khóa)

Trở lại Prion.

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Prion”