Etimologii

Etimologii (amuižgrek.: ἐτυμολογία neniš sanoišpäi: ἔτυμος etimos «toduz», «oiged znamoičend» + λόγος logos «sekoimine») om kelentedon pala, kudamb tedoidab sanoiden augotižlibundad. Amuižes Grekanmas — tedo sanan eziauguižes znamoičendas.

Terminan sädajad oma amuižgrekižed stoicizman filosofad, sidä kesken Hrisipp (281/278 — 208/205 EME).

Nügüd'aigan etimologii om sanan (vai morfeman) augotižlibundan tedoidusiden mahtused. Järgeližes el'genduses sanan etimologii om mitte taht ezimeletuz sen augotižlibundas. Ottas tedoidusihe enamba mi üht kel't tobjimalaz.

Etimologijan predmet om literaturižiden purtkiden i kelen vaihišton formiruidprocessan tedoiduz, mugažo kelen amuižen pordon vaihišton rekonstrukcii. Kelen sanad vajehtasoiš aigan mändes märitud modeliden mödhe, se pimedab sanan eziauguižen forman. Etimolog-tedomez' otab heimkeliden materialid, löudab sidä formad i sel'genzoitab, kut sana kändihe nügüdläižikš.

Etimologii harakterizuiše tedoiduzmetodoiden kompleksal. Tedoitud sana vai sanantüvi panese rindati heimsanoidenke (vai tüvidenke), ühthine tüvi löudase, eziauguine sanantüvi i sen znamoičend kirjutadas kaikuččen istorižen vajehtusen sel'genzoitusenke.

Keskaigan etimologii ei olend šingotadud tedoks. Ristitud sel'gitiba sanoiden augotižlibundad kut taht oli, otiba vaihiden irdpolišt pojavust todištuseks.

Uil'jam Džonson-tedomez' (1746−1794) avaiži Amuižen Indijan sanskrit-kel't 18. voz'sadan lopus. Pojavuz Evropan kelidenke oli homaitud, i 19. voz'sadan augotišes tezis sündui äjiden keliden heimolaižuses Indijaspäi Evrophasai. Sil-žo aigal rindatamiž-istorine metod sündui i andoi instrumentoid etimologijan šingotesen täht. Se metod om kaik mahtused, miččed lasktas todištada keliden heimolaižust i löuta niiden amuižen istorijan faktoid. Fonetikan i (penembas märas) grammatikan rindatuz ottas aluseks, sätas keliden rindatuztabluzid.

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.