Porsche
Ła Porsche (pronunsia todesca: ['pɔɐ̯ʃə]; in itałian comunemente /'pɔrʃ/[1]) ła ze na caza automobiłìstega todesca co sede a'l cuartier Zuffenhausen de ła sità de Stocarda (Baden-Württemberg).
El capital sosiałe da'l 2012 el ze posedesto par intièro da ła Volkswagen (in presedensa ghe jera na partesipasion asionaria de minoransa).
Ceni stòreghi
[canbia | canbia el còdaxe]I scominsi
[canbia | canbia el còdaxe]Ła storia de ła Porsche ła scumisia ofisialmente el 25 de avril de'l 1931 co ła fondasion de'l studio de projetasion e inzenjarìa Dr. Ing. h.c. F. Porsche GmbH (dot. ing. honoris causa (inte'l 1924) Ferdinand Porsche s.r.l.) a Stocarda da parte de'l fondador boemo Ferdinand Porsche daspò i studi vienezi e ła proficua cołaborasion daprima co Lohner inte ła reałizasion de auto ełètreghe ed ibride anca a trasion integrałe e drìoman senpre a Viena in Austro Daimler: el ze st'altro el vero nucleo orizenario de l'azienda Porsche, inte'l cuało ben presto A tacarà fornir el pròpio inportante contributo anca el fiol de Ferdinand, o sia Ferdinand Anton Porsche (dito "Ferry").
El 17 de zenaro de'l 1934, durando el parìodo nazista, so rechiesta de Adolf Hitler, Ferdinand Porsche ła fa un esposto consernente ła projetasion e ła costrusion de na vetura a destinasion popołar:A ga nasesto cusì ła prima séłebre Volkswagen o sia l'auto de'l pòpoło (da'l todesco Volks = pòpoło (inte'l cazo zenitivo de ła paroła) e Wagen = vetura).
Intorno a'l 1938 par che el steso Hitler el fornise spesìfeghe rechieste tècneghe a Ferdinand Porsche par ła reałizasion de na automobiłe da łe prestasion pì ełevàe. Łù, insieme a'l fio el ga łaorà asiduamente par dare vita a ła prima vera Porsche, che paraltro ła entrarà in produsion, tra miłe dificoltà e visisitudini łigàe a l'ezito de łe visende bełiche, solchè dieze ani drìo, o sia inte'l 1948 a Gmünd in Kärnten, da novo in Austria andove inte'l 1944 A jera stà spostà ła sede e fondà ła Porsche-Werk Gmünd: el séłebre modeło 356, prima vera automobiłe produzesta in serie co ła marca Porsche, fin da'l prensìpio produzesta sia in varsion cabrio che coupé (oltra a ła séłebre Speedster par el marcà merican). Da notar che ła marca Porsche ła produzarà senpre anca łe variante cabrio dei pròpi veicołi.
Ła mecànega de Ła vetura ła ricalcava inte'l schema de baze l'inpostasion de ła Volkswagen, o sia motor boxer a cuatro siłindri, sfredìo ad aria, cołocà in pozision łonzitudinałe dadrìo a zbalso o sia co'l monobloco oltra l'ase dadrìo e el canbio verso l'abitacoło.
El motor inisialmente utiłizà el mantenjeva ła confegurasion de'l Maggiolino ma co'l sistema de ałimentasion rivisto par ła prezensa de do carburatori, uno par bancada. Anca i materiałi e łe tecnołozìe utiłizài par testàe, siłindri, pistoni, àlbaro a came e mecanizmi bieła-manoveła el ze stà progresivamente mejorà, consentindo in tal modo rezimi de rodasion pì ełevà e de conseguensa mazori prestasion, grasie anca a un raporto potensa/siłindrata tanto favorevołe.
Drìoman A vien introduxesto, noma che par łe varsion pì sportive, un motor pì conpleso e sofistegà, dotà de un sistema de distribusion a dopio àlbaro a came in testa, projetà da Fuhrmann e dito Carrera in onor de ła gara automobiłìstega Carrera Panamericana. El motor a 4 çiłindri, bazà so l'architetura a sìngoło àlbaro a came inte el bazamento, l'è sta comuncue mantenjesto e l'a durà par tuta ła produsion de'l modeło 356 e oltra, dao che el jera stà utiłizà anca so'l modeło Porsche 912 fin a'l 1969 inte ła variannte da 90 cv.
Da'l 1951 ła produsion de łe Porsche ła ze stà definitivamente trasferìa a Stocarda inte'l distreto de Zuffenhausen.
Co'l pare de Ferry, Ferdinand, el ze moristo inte'l 1951, ła Porsche ła ga concuistà ła só prima vitoria de clase a ła 24 ore di Le Mans. Inte'l 1953 ga vedesto ła łuze ła 550 Spyder, na barcheta studiada postatamente par łe conpetision co un motor boxer a cuatro siłindri de 1.498 cm³ e 110 cavałi de potensa, co na potensa spesifega de 73,4 cavałi/łitro, non indifarente par na auto de chel parìodo.
Ła dispozision de'l motor ła zera sentrałe, o sia co'l monobloco verso l'abitacoło a l'interno de l'aso dadrìo e'l canbio verso l'esterno. Sta cołocasion de l'unidà motrice ła conferiva mazor stabiłità e ła venjarà aplegà racuanti desenji drìo a modełi de serie (Porsche 914, Porsche Boxster e Porsche Carrera GT).
Sto modeło l'è pasà a ła storia par i numarozi sucesi sportivi e anca par el fato che l'ator James Dean el zera a'l vołante de na "550" co'l ga avesto l'insidente che ghe n'a cauzà ła morte el 30 de setenbre 1955.
El logo
[canbia | canbia el còdaxe]
Ła nàsita de'l logo che desferensia łe porsche, co mineme varianse estetiche inte'l tenpo, daspuò i ani '50 ła ze avenjesta in modo scuazi cazuałe. L'inprenditor merican Max Hoffmann, che'l se ocupa de l'inportasion de łe Porsche inte i USA, el jera convinsesto de'l stragrando potensiałe comersiałe de 'ste veture, ma el zera contrarià da'l fato che no łe fuse dotàe de na marca che łe rendese suito reconosibiłe.
Durando na sena de łaoro co Ferdinand Anton Porsche, el ga convinsesto definitivamente st'ùltemo de l'indispensabiłità de un marchio (marca) par łe só veture. Ła resposta de Ferry ła ze stà mediata: el ga desenjò sora un tovagiołin un scudo, inte'l cuało A se fondea i stemi de ła sità de Stocarda e de ła rejon inte ła cuała ła naseva, el Württemberg, co un cavało a'l sentro e rami de corna de cervo de Ulrico I che'l gavaria frezà onji Porsche da'l 1953 fin vanti.
Ła 911
[canbia | canbia el còdaxe]Inte'l 1963 Ferdinand Alexander Porsche dito Butzi, so fiòło de Ferry, ga creà ła 911, auto sportiva co motor boxer ma, diferentemente da ła presedente 356, a sìe siłindri (par aumentar łe prestasion) e senpre sfredà ad aria, che'l ga partesipà a molti rally vinsendo tra l'altro cueło de Montecarlo par do volte. Łe orìzeni de'l modeło łe resałe comuncue a ła segonda metà dei ani '50, da'l momento che se ga tołesto ła desizion de sostituir ła 356, modeło che romai el resentiva de'l pezo dei ani nonostante łe vendite łe continuase a bon ritmo (specie inte'l marcà statunitense, che'l ze devenjesto ben presto el prensipałe zboco comersiałe par ła Caza).
In faze de projeto, l'auto ła gavaria dovesto ciamarse 901, ma ben presto ga dovùo èsar modifegà el nome, poiché Peugeot ła gaveva za brevetà e rezistrà tuti i nùmari co ła cifra zero intramezo par i propi modełi. Anca par ła 911 A ze stà consarvà ła tradisionałe dispozision posterior a zbalso de'l motor, che ła venjarà senpre mantenjùa, mentre el rafredamento a łicuido el sostituirà cueło ad aria soło co ła serie 996 inte'l 1998.
Inte'l 1975 ła Porsche ła ga creà ła 930, ła só prima vetura sora ałimentada co turboconpresor: derivada stradałe de ła Carrera RSR (na 911 par corse so strada), che tutavia se ga sełiesto de ciamar senplisemente Turbo. Precedesta in 'sta tecnołozìa da ła BMW che tre ani prima ła gavea meso in comersio el modeło 2002 turbo. Co na siłindrada de 3.0 łitri e na potensa de 260cv, ła Turbo ła zera na vetura asé potente ma difisiłisima da guidar, soratuto so suparfisi co scarsa aderensa a cauza de l'erogasion de potensa asae inproviza. 'Sta partegołarità, unìa a ła dispozision de'l motor dadrìo a zbalso, ła provocava un aseto tendensialmente sorastersante in condision critiche, costrenzendo a tempestive manuvre de controsterso.
Un ultarior problema el derivava da'l cusìdito turbo lag, cioè da'l retardo co'l cuało venjiva erogà ła potensa respeto a'l momento in cui venjiva schisà l'asełerador, el che costrenzeva ad antisipar sia ła asełerada che ła stacada par sercar de otenjer ła potensa vołesta a'l momento zusto. El turbo lag el zera un problema comun a tute łe veture turbo de łe prime zenerasion: el ze stà drioman rezolvesto co na sofistegada zestion ełetrònega da l'unidà motora e soraratuto co łe turbine a zeometria variabiłe, entràe in produsion solchè inte'l 2006 co ła serie 997.
Ła 911 ła ga benefisià inte i só scuazi 50 ani de vita de un afinamento costante, che'l ghe ga consentìo a 'sto modeło de ocupar na cuota de marcà de tuto respeto, devenjendo ben presto el tèrmene de paragon par łe veture sportive de tuto el mondo. Łe serie che ła se ga avicendà ła ga łe sigle 930 (soło varsion turbo), 964, 993, 996, 997, Porsche 991. Łe siłindràe łe ze aumentàe dai inisiałi 2 łitri a 2.2, 2.4, 2.7, 3.0, 3.2, 3.3, 3.6, 3.8 (co ła 997 a fin 2004). Na varsion da 4 łitri aspirada de'l boxer Porsche ła ze stà produzesta par ła 997 4.0 GT3 RS.
I modełi transaxle e ła 959
[canbia | canbia el còdaxe]I ani '70 e '80 i jera stà caratarizà dai controversi modełi Porsche 924, Porsche 944 (consepìi inisialmente par Audi), Porsche 968 e Porsche 928, tuti co motor anterior, trasion e canbio posteriori (sistema transaxle). Nonostante łe òteme doti de aziłità, distribusion dei pezi e abitabiłità, tałi modełi ga otegnesto infati un suceso comersiałe infarior a łe ateze.
A metà dei ani otanta A zera stà produzesta in sołi 292 ezenplari ła potente e inovativa 959 co propulsor 2.8 łitri do turbo e trasion integrałe, che tra l'altro ga vinsesto ła Parigi-Dakar de'l 1986.
I ani '90 e 2000
[canbia | canbia el còdaxe]Inte i ani novanta nase i novi modełi de ła serie 911, inte łe varie varsion Carrera, Turbo, Cabrio, Targa, a l'inisio co ła serie 964, cuindi co łe 993 e 996 ('st'ùltema ła prima co rafredamento a łicuido).
Inte'l 1996 vien introduzesta ła Boxster, roadster co do posti fisi e motor boxer 6 siłindri sfredà ad acua e meso in pozision sentrałe pura, cioè non a zbalso, ma suito dadrio i sediłi e a l'interno de l'aso posterior. 'Sto tipo dei cołogasion de l'unidà motora ła ghe ga conferìo a'l modeło na tenjùa de strada ecesionałe, anca suparior a cueła de ła 911. Da ła Boxster A ze derivada ła Cayman: na coupé co motor de 3.4 łitri e na potensa de 295 cavałi. Ła Boxster ła ze el primo modeło de'l novo corso Porsche, sendo ła prima vetura Porsche sfredà a łicuido.
Inte i primi aani 2000 A vien par zonta produzesta in scuazi 2000 ezenpplari ła celebre Porsche Carrera GT, supercar a motor sentrałe e do posti fisi, dotà de numaroze inovasion.
Inte'l 2002 entra in produsion ła Cayenne, overo ła prima SUV de ła caza, creada in cołaborasion co Volkswagen e Audi. L'ùltemo modeło introdoto ze stà ła berlina 4 porte e 4 posti Panamera, che ła condivide parte de ła mecànega e i propulsori co ła Cayenne (entranbe łe ze produzeste inte'l stabiłimento de Lipsia, postatamente costruìo. Tało modełi i evidensia ła vołontà de ła caza de Stocarda de aumentare łe vendite, el faturà e ła penetrasion comersiałe in mercà novi (Rusia, Sina) ma anca so'l marcà statunitense, tradisionalmente asé reditisio.
I ùltemi ani
[canbia | canbia el còdaxe]
So'l scominsio de'l 2009, inte łe visinanse de ła sede stòrega de Zuffenhausen A vien inaugurà el Porsche Museum, che'l rancura alguni dei modełi pì conosùi e famozi de ła storia de ła caza automobiłistega, sia de serie che da gara.
El 5 apriłe 2012 descomparise Ferdinand Alexander Porsche (só nevodo de'l fondador) a l'età de 76 anni.
El 5 łujo 2012, dapò alguni ani de alterne visende finansiarie e de tentadivi ndài a vodo de acuizision de'l capitałe VAG da parte de Porsche, ła Volkswagen ła razonze una acordo par l'acuizision de'l restante 50,1% de'l capitałe Porsche, par un esborso totałe de 4,46 miłiardi de euro: el 1º agosto 2012 el capitałe Porsche el ze cuindi intieramente inte łe man de'l grupo Volkswagen, anca se ła storia de ła caza de Stocarda ła ze fin dai inisi stretamente łigada a ła marca de Wolfsburg.[2]
Inte'l 2013, daspò alguni ani de zestasion, A vien prezentada l'inovativa Porsche 918, supercar ibrida a motor sentrałe che'l vanta ła potensa e łe prestasion pì ełevàe inte ła storia de łe veture Porsche stradałi.
Inte'l novenbre 2013 vien prezentà el Macan, l'atezo SUV de dimension medie, stretamente inparentà co l'Audi Q5 ma prodoto a Lipsia, pozisionà a'l de soto de'l Cayenne e inisialmente proposto co motori benzina V6 turbo (3 litri) e biturbo (3,6 łitri) e turbodiesel V6 (3 łitri), in ateza de'l łanso de łe varsion de aceso a 4 siłindri.
Inte'l febraro 2018 Porsche ła ga anunsià ofisialmente l'abandon de ła produsion de autoveture co motor diesel[3].
Infin inte'l 2019, Porsche entra inte'l marcà de łe auto ełètreghe co ła Porsche Taycan, na berlina 3 vołumi shooting brake.
I modełi
[canbia | canbia el còdaxe]| Anno | Sigla | Caratteristiche |
|---|---|---|
| Modełi co motor boxer sentrałe / a zbalso | ||
| 1948-1965 | 356 | LŁrima vera Porsche, co motor boxer a cuatro siłindri sfredà ad aria, co siłindràe da 1.1 a 2.0 łitri. El ze stà un modeło de notévołe łonzevità. |
| 1964-1989 | 911 | Ła pì clàsega de łe Porsche, prodota in inumarevołe varsion co sucesivi continui afinamenti e siłindràe variabiłi da l'inisiałe 2 łitri a l'atuałe 3.8 łitri a sie siłindri. |
| 1965-1969 e 1976 |
912 | Varsion econòmega de ła 911, achipajà co'l motor a cuatro siłindri de 1.6 łitri derivà da ła 356. |
| 1969-1976 | 914 | Una do posti sechi a motor sentral in varie varsion a cuatro e sie siłindri. Ła dispozision inte i organi mecàneghi ła fa considarar l'antesinjana de l'atuałe Boxster. |
| 1971 | 916 | Varsion pì potente de ła 914, mai prodota in serie. Ła gaveva un coerto fiso in łamiera e ła jera achipajà co'l boxer 2.4 łitri de ła 911 S (190 hp). |
| 1975-1989 | 930 | Ła prima 911 Turbo co motore de tri łitri (portà a 3.3 l inte'l 1978). El devenjarà na variante fisa de ła 911 inte i ani drio. |
| 1987-1988 | 959 | Sportiva estrema, prodota in serie łimitada a costi stra ełevài. Ła serava drento el stato de l'arte de l'auto sportiva de'l só tenpo. |
| 1989-1993 | 964 | Ła prima 911 prodota anca in varsion a cuatro rode modore, co tecnołozìa derivada diretamente da ła 959. |
| 1990-1993 | 965 | Varsion turbo de ła 964, prodota co cubadure de 3.3 e 3.6 łitri. |
| 1993-1998 | 993 | L'ùltema 911 co motor sfredà ad aria, segondo alguni ła pì beła 911 de tuti i tenpi. Ła łinea dei fari de ła serie 997 ła ze stada considerada un ritorno a'l stiłe de ła 993. |
| 1996-2004 | 986 | Boxster: ła prima spyder a motor sentrałe e do posti sechi dai tenpi de ła Porsche 914, ła ze proposta inisialmente co motor da 2.5 łitri, drioman portà a 2.7 łitri inte'l 2000, e da 3.2 łitri e 252 cv (drioman 260 cv) par ła varsion S. |
| 1997-2005 | 996 | Ła prima 911 co motor sfredà a łicuido. Ła gaveva scandałizà i puristi soratutto a cauza de'l sound de'l descargo, considarà non paragonabiłe co cueło de'l motor sfredà ad aria, nonché par el "design" dei fari anteriori. Produzesta in varsion co siłindrada de 3.4 łitri, co el restyling ła ze pasada a'l ben pì afidabiłe 3,6 łitri, anca in varsion studiàe par łe conpetision (GT2, GT3). |
| 2003-2006 | Carrera GT | Ła Carrera GT ła ze ła Porsche stradałe pì potente, vełose e costoza de senpre. Ła ze na supercar estrema, capase de suparar i 330 km/h co el só V10 da 612 cavałi. |
| 2005-2011 | 987 | Ła segonda serie de ła Boxster, disponibiłe inte łe varsion da 2.7 łitri e 245 CV e 3.4 łitri e 295 CV (varsion S), po' portàe respetivamente a 2.9 łitri e 255 CV e 3.4 łitri e 310 CV, oltra a ła Boxster Spyder da 3.4 łitri e 320 CV. |
| 2006-2012 | 987 | Porsche Cayman, overo ła coupé bazada so ła Boxster: ła varsion baze in orìzene ła monta un 2.7 łitri da 245 CV mentre ła S ga un 3.4 łitri da 295 CV; in sèito ła propulsori da 2.9 łitri e 265 CV par ła baze, 3.4 łitri e 320-330 CV (par łe varsion S ed R). |
| 2005-2011 | 997 | Segonda serie de ła 911 sfredà a łicuido, ła torna ai fari ovałi in stiłe 993. Łe variante aspiràe łe ga na siłindrada de 3.6 e 3.8 łitri (911 Carrera S) par 325 e 355 cavałi de potensa, mentre ła Turbo ła ga un motor 3.6 łitri da 480 cv. Numaroze łe modifeghe mecàneghe, de carosarìa e de interni. |
| Da'l 2011 | 991 | L'atuałe 911: presenzada a fine 2011, ła ga un motor aspirà da 3.4 łitri e 350 CV (el médemo de ła Boxster S ma co diversa zestion ełetrònega) e el vecio 3.8 łitri potensià a 400 CV par ła S, el prezenta in azonta paso majorà e carezada zlargada respeto a ła 997, oltra a numaroze modifeghe de tełaro, carosarìa e interni. |
| Da'l 2012 | 981 | L'ùltema Boxster co propulsori aspirài a 6 siłindri: ła ga un novo motor da 2.7 łitri e 265 CV par ła baze e 3.4 łitri e 315 CV par ła S, ła prezenta numaroze novità e modifeghe a tełaro, capote, interni. |
| Da'l 2013 | 981 | Ła segonda zenarasion de ła Cayman: ła ga un novo motor da 2.7 łitri e 275 CV par ła baze e 3.4 łitri e 325 CV par ła S, ła prezenta numaroze novità, so ła falsariga de ła soreła Boxster 981. |
| Da'l 2014 | 918 | Inovativa supercar ibrida, ła ze ła Porsche stradałe pì vełose e potente de ła storia. |
| Da'l 2016 | 718 Boxster | Ła prima Boxster a motor turboconpreso e a 4 siłindri, a'l momento inte łe do varsion baze e S respetivamente da 300 e 350 cv. |
| Modełi co schema Transaxle | ||
| 1976-1988 | 924 | Ła prima Porsche stradałe co motor in łinea e schema transaxle, ła ga sostituìo ła 914 cofà modeło pì econòmego de ła łinea. |
| 1979-1982 | 931/932 | Denominasion doparàe par indegar ła varsion Turbo de ła 924. El motor do łitri co ła zonta de'l turboconpresore el eroga 170 cavałi. |
| 1982-1991 | 944 | Ła sostituta de ła 924. Motori da 2.5, 2.7 łitri e 3.0 łitri. |
| 1985-1991 | 951/952 | Denominansion revardanti ła 944 Turbo. Prodota inte ła varsion standard da 220 cavałi e inte ła varsion "S" da 250 cavałi. |
| 1992-1994 | 968 | Ła 968 ła ze stada l'ùltema Porsche produzesta fin deso co motor a siłindri in łinea. Łe só łinee łe se ispira a cueła de ła 928. El motor el ze el 3 łitri de ła 944 portà a 240 cavałi. |
| 1977-1995 | 928 | Inisialmente proposta cofà erede de ła 911, ła 928 ła ze deventada na inovativa gran turismo. Schema transaxle, motor V8 e potense da 235 a 350 cavałi. |
| SUV e berline | ||
| Da'l 2002 | Cayenne | El Cayenne el ze el primo SUV de ła Porsche. El ze stà criticà dai pasionài poiché, non senso na auto sportiva, no i ło considera na vera Porsche. Prodota in varsion baze, S, GTS, Turbo e Turbo S, co siłindràe inisialmente de 3.2 lt e 4.8 lt, po' 3.6 lt e 4.8 lt; ła ga subìo un restyling a l'inisio de'l 2007. Inte'l 2009 A ze venjào froa l'atuałe modeło, conpletamente revisto. Tełaro e parte de ła mecànega i ze in comune co Volkswagen Touareg e Audi Q7. Ła ze ła prima Porsche de ła storia co motor diesel (3.0 lt de derivasion VAG). |
| Dal 2009 | Panamera | Ła Panamera ła ze ła prima berlina, a 4 porte, 4 posti e trasion posterior / integrałe, de ła Porsche e ła mantien comuncue ła sportività tìpega de łe veture de ła caza todesca. Ła ga i motori in comune co el Cayenne (incluzo el diesel) e ła ze prodota inte'l médemo satbiłimento de Łipsia. |
| Dal 2014 | Macan | SUV de dimension medie, a'l de soto de'l Cayenne, inisialmente proposto co motori benzina V6 turbo (3 litri) e biturbo (3,6 litri) e turbodiesel V6 (3 litri) |
- Modełi da conpetision (in órdene de denominasion, comuncue el segue in zènare el criterio cronołòzego)
Altre atividà
[canbia | canbia el còdaxe]Tratori agricołi
[canbia | canbia el còdaxe]Tra el 1950 e el 1963 Porsche ła ga prozestà e produzesto anca numarozi modełi de trator agricoło co motor diesel inte l'anbito de ła sosietà Porsche-Diesel Motorenbau GmbH co sede in Friedrichshafen (Zarmania).
Asesori
[canbia | canbia el còdaxe]Tramite ła controłada Porsche Design l'azienda ła prozeta e desenja da arcuanti ani anca asesori par łe auto e vari altri prodoti (fornimento sportivo, cansełarìa, informàtega...) co ła marca de ła caza mare, ad ezenpio rełogi, pipe, portaciave, onbrełe, vałize, scarpe, felpe, polo, pontapeti, ociałi, parfumi.
Christophorus
[canbia | canbia el còdaxe]Fin dai primi ani '50 el pariòdego (atualmente bimestrałe) Christophorus ła ze ła publegasion ofisiałe de ła Caza de Stocarda, ndove ch'A vien publegàe łe ùlteme novità rełative ai veicołi e in zenarałe a'l mondo che'l roda torno a ła marca Porsche. In cazo de acuisto de na vetura, el pariòdego el ghe vien invià a gratis a'l conprador, drioman el ga da èsar cronpà o vien el vien procurà tramite łe concesionarie.
Porsche Club
[canbia | canbia el còdaxe]El ze el club de marca dei pasionà de ła cavałina de Stocarda, che ła riunise mière de parsone (posesori e non) in numarozi paezi de'l mondo, sudivizi in baze a club łocałi che i dezvolze atividà sosiałe cofà i raduni.
Notasion
[canbia | canbia el còdaxe]- ↑ Secondo il DIPI, che riporta come pronuncia meno comune /'pɔrʃe/, più fedele al tedesco perché con due sillabe.
- ↑ Porsche cambia padrone, Volkswagen al 100%ansa.it, 5 luglio 2012. entrada il 3 marzo 2021.
- ↑ La Porsche dice addio ai motori diesel, in alVolante, 23 febbraio 2018. entrada il 23 settembre 2018.