Masuja

Ła masuja, masoca, masoło o sparseło el ze un arnezo doparà in marangonaria par bàtar sol scarpeło.

Ła so doparasion ła ze confrontàbiłe co cheła del marteło, ma no ła ze sostituìbiłe. Ła doparasion del masoło i ze ligai co ła doparasion del scarpeło da legno. Ła testa ła ze racuanto grosa, 60–80 mm de diàmetro, e ła parmete de colpir el scarpeło o łe sgùrbie co pì fasiłità evitando de far małe a chi che ło dòpara. Soratuti inte i laori de intajo o scultura del legno, sto cuà el parmete de mejo concentrarse sol laoro da far.

Ła caratarìstega prinsipałe de ła doparasion de ła masuja, masoła, o sparseło, ła revarda l'uzuramento dei màneghi dei scarpełi o de łe sgùrbie, esendo sti cuà fati in legno e che batendo co un marteło de fero, in poco tenpo, i tende spacarse o schejarse, fazendo inpusìbiłi nove dòpare dei arnezi.

Zeneralmente el ze fato in legno duro e normalmente no ło se cata-fora inte el comerso, parché el ze sołitamente costruio da l'artezan che ło dòpara. El ze caraterizà da na parte pì grosa e pezante (dita testa), de forma siłìndrega o cuadra e da na parte pì magra ciamada mànego che ła ze de sòłito tonda. El legno doparà el ze el legno de Ostriya carpinifolia (carpen negro) parché el ga na caratarìstega dura e ligante.^{[Fonte nesesària]}

Cofà sìnboło el vien doparà in Masoneria par dirghe al struento che l'Aprendista el dòpara unitamente al scarpeło par sgrosar ła piera greza.^[1]

Se costuma ciamarghe masuja a la testa de na persona o de un animal co ła ze "asè dura", o sia el fa fadiga capir łe robe. Ła ze na parola doparada in sta magnera in tuta la parte basa de ła Val Bełuna: se costuma dir "Te dàe an cròt zo par la masuja!" (Te dago un crogno zo par ła masuja!) par dir che se intende darghe na bota in testa.

1. ↑ Domenico V. Ripa Montesano, Vademecum di Loggia, Roma, Edizione Gran Loggia Phoenix, 2009, ISBN 9788890505904.

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Mažùia