[go: up one dir, main page]
Vikipediya

Қимор

Қимор (шунингдек, довга тикмоқ) – турли қийматга эга бўлган буюм ёки пулни ютиб олиш мақсадида тасодифий ҳодиса учун таваккал равишда („дов“) тикиш.

Cараваггио, (тах. 1594-йил)

Қимор ўйинлари йирик халқаро тижорий фаолият ҳисобланиб, 2009-йилда қонуний қимор бозорининг умумий қиймати тахминан 335 миллиард долларни ташкил этган[1].

Тарихи

edit

Месопотамияда энг қадимги олти қиррали ўйин доналари милоддан аввалги 3000-йилларга бориб тарқалади. Аммо улар ундан бир неча минг йил олдин пайдо бўлган астрагаллар асосида яратилган. Хитойда милоддан аввалги биринчи мингйилликда қиморхоналар кенг тарқалган бўлиб, ҳайвонлар жангига гаров ўйнаш одатий ҳол бўлган. Лотто ўйинлари ва доминолар (Паи Гоw ўйинининг аждодлари) Хитойда Х асрдаёқ пайдо бўлган[2].

Ўйин карталари милодий ИХ асрда Хитойда пайдо бўлган. Япония қимор ўйинларининг тарихи ХИВ асрга бориб тақалади[3].

Покер АҚШнинг қимор билан боғлиқ энг машҳур карта ўйини бўлиб, ХВИИ асрга оид форс ўйини Ас-Насдан келиб чиққан[4].

Дастлабки казино Ридотто 1638-йилда Италиянинг Венеция шаҳрида ўз фаолиятини бошлаган[5].

Буюк Британия

edit

Қимор асрлар давомида Буюк Британияда асосий ҳордиқ чиқариш машғулоти бўлиб келган[6]. Айниқса, от пойгаси қимор учун севимли спорт соҳаси бўлган[7] . Бу соҳа қаттиқ тартибга олинган[8]. 2005-йилда мамлакатда „Гамблинг Аcт 2005“ номли норматив-ҳуқуқий ҳужжат қабул қилинган бўлиб, ушбу ҳужжат таваккалчиликка асосланган турли қимор ўйинларига лицензия бериш тартибини ва ушбу турдаги фаолиятни назорат қилувчи орган – Гамблинг комиссиясининг (Гамблинг Cомиссион) ваколатларини белгилаб беришга қаратилган[9]. Буюк Британияда лотерея чипталарини аҳолининг 2/3 қисми ҳар ҳафта сотиб олади ва лотерея ташкилотчиси 5 млрд фунтдан ортиқ даромад қилади. Сарфланаётган бу маблағлар британияликларнинг нон ёки китобга сарфлайган пулидан кўпроқни ташкил қилади[10].

Сингапур

edit

Қимор ўйинлари Сингапур тарихининг бир қисми бўлиб, у кўп йиллар давомида ҳукумат томонидан қатъий назорат қилинган. ХХ аср ўрталарида ноқонуний қимор ўйинлари кенг тарқалган. Бироқ, 2010-йилда тартибга солинувчи казиноларнинг очилиши билан ёндашув ўзгарган. Бугунги кунда ҳукумат қимор ўйинларининг ноқонуний фаолиятлари олдини олиш учун қатъий қонунларни жорий этмоқда[11][12][13][14].

Америка Қўшма Штатлари

edit

Қимор ўйинлари Америка Қўшма Штатларида асрлар давомида машҳур фаолият бўлиб келган[15]. Шу билан бирга, у деярли шунча вақт давомида кўплаб ҳудудларда қонун йўли билан таъқиб остига олинган. ХХ аср бошларига келиб, қимор ўйинлари бутун АҚСҲ бўйлаб деярли бир хил равишда ноқонуний деб топилган[16][17]. АҚШ аҳолиси кўплаб қимор ўйинларига 500 млрд доллар сарфлаши аниқланган[18]. Статистика шуни кўрсатдики, сўнгги йилларда АҚШнинг 6 миллиондан ортиқ аҳолиси қимор ўйинлари натижасида даволанишга муҳтожлиги баён қилинган[19].

Ўзбекистон

edit

Ўзбекистон ҳудудида турли кўринишдаги қимор ўйинлари ташкилотчиси базавий ҳисоблаш миқдорининг камида 75 минг (28,12 млрд сўм), лотерея ташкилотчиси эса базавий ҳисоблаш миқдорининг 40 минг баравари (15 млрд сўм) миқдорида агентликка захира маблағларини қўйишлари мумкин[20]. Вазирлар Маҳкамасининг 176-сонли 2007-йил 16-августдаги қарорига биноан, 2007-йил 1-сентабрдан бошлаб республикада қимор ўйинларини ва таваккалчиликка асосланган турли ўйинларни ташкил этиш ва ўтказиш тақиқланган[21][22]. Рақобат қўмитаси томонидан қимор ўйинларини ва таваккалчиликка асосланган хизматларни омма орасида эълон қилувчи 30га яқин сайт блоклангани ҳақида ахборот берилган[23][24]. Шунингдек, Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги Кодекснинг 191-моддасига кўра, қимор ва таваккалчиликка асосланган турли хил ўйинларда қонунга хилоф равишда иштирок этган шахслар учун базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солиниши мумкин[25][26]. Истиқболли лойиҳалар миллий агентлиги бошқарма бошлиғи Нодир Жўраевнинг айтишича, бир йил давомида тахминий ҳисобда қимор ўйинларига Ўзбекистондан 300 миллион доллардан 1 миллиард долларгача бўлган маблағ чет элга чиқиб кетиши кузатилган[27]. Айниқса, лицензиялар асосида ташкиллаштирилган турли онлине ва оффлине қимор ўйинларида фақат 18 ёшга тўлган Ўзбекистон фуқаролари иштирок этиши мумкин[28]. Қонунчилик палатасининг 2021-йил 28-декабрда қабул қилинган „Реклама тўғрисида“ги қонуннинг 46-моддасида қайд этилишича, Ўзбекистонда кўплаб турдаги қимор ўйинлари, телекоммуникация тармоқлари ҳамда онлине ташкил этиладиган қимор ўйинларининг рекламаси тақиқланган[29][30].

Тартибга солиш

edit

Кўплаб маҳаллий ва миллий ҳуқуқий тизимлар қимор ўйнашни тақиқлайди ёки сотувчиларни лицензиялаш орқали қаттиқ назорат қилади. Бундай тартибга солиш одатда қиморнинг ривожланишига ва тақиқланган ҳудудларда ноқонуний қимор ўйинларининг пайдо бўлишига олиб келади. Ҳукуматларнинг тартибга солиш ва солиқ солиш иштироки орқали бир қанча давлат ва қимор ташкилотлари ўртасида яқин алоқа ўрнатилган. Бундай ҳолатларда қонуний қимор ўйинлари Монако ва Хитойнинг Макао минтақасида бўлгани каби давлат учун сезиларли даромад манбаи бўлиб хизмат қилади.

Қимор ўйнаш ёш чегараси баъзи юрисдиксияларда қимор турига қараб фарқ қилади. Масалан, Американинг кўплаб штатларида казинога кириш учун 21 ёшдан ошган бўлиш керак. Аммо 18 ёшга тўлгандан сўнг лотерея чиптасини сотиб олиш мумкин[31].

Диний қарашлар

edit
 
Мах Каур ва диний раҳбарлар қимор ўйнашга қарши норозилик билдиришяпти (Эстониянинг Таллин шаҳри)

Буддавийлик

edit

Будда қимор ўйинини Сингаловада Сутрада ҳалокат манбаи деб таъкидлаган.

Ҳиндуизм

edit

Қадимги ҳинд шеъриятида, масалан, Гамблер’с Ламент (Қиморбознинг шикояти) ва Маҳабҳарата каби асарлар қадимги ҳиндлар орасида қимор ўйнашнинг мавжудлигини тасдиқлайди. Шу билан бирга унинг ёмон таъсирини ҳам ифодалайди.

Яҳудийлик

edit

Қадимги яҳудий давлат органлари қимор ўйнашга салбий қарашган бўлиб, ҳатто ашаддий қиморбозларни судда гувоҳлик беришдан ҳам маҳрум қилганлар[32].

Христианлик

edit

Протестантизм

edit

Протестантлар орасида қиморга бўлган муносабат турлича. Хусусан, баъзи протестант жамоалари қимор ўйинига қарши турган ёки уни бутунлай тақиқлаган. Методистлар бўлса, зоҳирий муқаддаслик ғоясидан келиб чиқиб, қиморни қаттиқ қоралайди. Чунки у ҳирс ва очкўзликни қўзғатувчи гуноҳ воситаси сифатида қабул қилинган. Қиморни рад этадиган бошқа диний оқимлар қаторига қуйидагилар ҳам киради: Бирликдаги Методистлар Черкови (Унитед Метҳодист Чурч)[33], Эркин Методистлар Черкови (Фреэ Метҳодист Чурч)[34], Эвангелик Везлиян Черкови (Эвангелиcал Wеслеян Чурч)[35], Нажот Армийси (Салватион Армй)[36] ва Назарлия Черкови (Чурч оф тҳе Назарене) киради[37].

Қиморни рад этадиган бошқа протестантлар қаторига Меннонитлар, Счwарзенау биродарлари (Счwарзенау Бретҳрен)[38], Квакерлар[39], Шимолий Америка Христиан Реформатлашган Черкови (Чристиан Реформед Чурч ин Нортҳ Америcа)[40], Лутҳеран эътиқодига риоя қилувчи черков (Чурч оф тҳе Лутҳеран Cонфессион)[41], Жанубий Баптистлар Кенгаши (Соутҳерн Баптист Cонвентион)[42] ва Адвентистлар черкови (Севентҳ-дай Адвентист Чурч) киради[43].

Ислом

edit

"Улема" (арабча: عُـلـمـاء, Ислом олимлари) орасида қимор ўйнашнинг „ҳараам“ (арабча: حَـرام, гуноҳ ёки ман қилинган) эканлиги бўйича умумий фикр мавжуд. Қимор ўйнаш тақиқланганида, мусулмон ҳуқуқшунослари уни Қур’онга зид ва мусулмон умматига (арабча: أُمَّـة, жамоа) зарарли деб таърифлайдилар. Қимор ўйнашнинг арабча атамаси „Маисир“дир[44].

Сендан хамр ва қимор ҳақида сўрарлар. Сен: «Иккисида катта гуноҳ ва кишилар учун манфаат бор ва гуноҳлари нафларидан каттадир», деб айт[45][46].

— Бақара сураси 219-оят

Бутун Шариат қонунлари жорий этилган жойларда, масалан, Ачехда, мусулмон қиморчиларига бериладиган жазолар 12 зарба қамчи ёки бир йилга қамоқ жазоси ҳамда бундай амалларни ўтказиш учун жой тақдим этганларга жарима солишни ўз ичига олиши мумкин[47]. Баъзи исломий давлатлар қиморни ман этган. Бошқа кўплаб мамлакатлар эса уни тартибга солган[48].

Эй иймон келтирганлар! Албатта, хамр, қимор, бутлар ва (фол очадиган) чўплар ифлосдир. Шайтоннинг ишидир. Бас, ундан четда бўлинг. Шоядки, нажот топсангиз[49][50].

— Моида сураси 90-оят

Албатта, шайтон хамр ва қимор туфайли ораларингизга адоват ва нафрат солишни ҳамда сизларни Аллоҳнинг зикридан ва намоздан тўсишни истайдир. Энди тўхтарсизлар?![51][52].

— Моида сураси 91-оят

Баҳá'í Фаитҳ

edit

Муқаддас Китобнинг 155-бандига кўра, қимор ўйнаш тақиқланган.

Турлари

edit

Казино ўйинлари

edit

Ҳар қандай ўйинни пул тикиб ҳам, шунчаки кўнгил учун ҳам ўйнаш мумкин. Бироқ одатда пул тикиб ўйналадиган ўйинлар казиноларда ўйналади.

Стол ўйинлари

edit
Асосий мақола: Казино ўйини § Стол ўйинлари
 
Cаэсарс саройининг асосий фаввораси.
 
Япониянинг Токио шаҳридаги пачинко зали
 
Маҳжонг тошлари

Электрон қимор ўйинлари

edit
  • Пачинко
  • Сиc Бо
  • Слот машинаси
  • Видео покер
  • Видео бинго

Бошқа қимор ўйинлари

edit
  • Бинго
  • Кено

Казино ўйинлари бўлмаган ўйинлар

edit

Казинодан бошқа ўйналадиган қимор ўйинлари қуйидагиларни ўз ичига олади: Бинго (АҚШ ва Буюк Британияда ўйналадиган), „Деад поол“, лотереялар, пулл-таб ўйинлари, сcратчcардс (скретч карточкалари) ҳамда Маҳжонг.

Казино бўлмаган бошқа қимор ўйинлари қуйидагиларни ўз ичига олади:

  • Тарихий ўйинлар – Бассет, Эcартé, Лансқуэнет ва Пут каби казино бўлмаган карта ўйинлари[53].
  • Карнавал ўйинлари – Тҳе Раззле ёки Ҳанкй Панк.
  • Танга улоқтириш ўйинлари – Ҳеад анд Таил, Тwо-уп.
  • Шашқол ўйинларига асосланган ўйинлар – Баcкгаммон, Лиар’с диcе, Пассе-дих, Ҳазард, Тҳреэс, Пиг, Мехиcо (ёки Перудо).

* Танга улоқтириш одатда казинода ўйналмаса-да, бу Австралиянинг баъзи казиноларида расмий қимор ўйини эканлиги маълум[54].

Қатъий ставкалар билан тикиш

edit
Асосий мақола: Қат'ий ставкалар билан тикиш

Кўплаб турдаги спорт тадбирлари ва сиёсий сайловларда қатъий ставкалар билан тикиш ва Паримутуэл тикиш тез-тез учрайди.

Паримутуэл тикиш

edit
Асосий мақола: Паримутуэл тикиш

Қиморнинг энг кенг тарқалган шаклларидан бири от ёки грешаунд пойгаларига пул тикишдир. Тикишлар паримутуэл жамғармалари орқали амалга оширилиши мумкин ёки букмекерлар шахсий равишда тикишларни қабул қилиши мумкин.

Спортга пул тикиш

edit
Асосий мақола: Спортга пул тикиш
 
Япониянинг Токио шаҳридаги Токио пойгаси

Жамоа спортларига пул тикиш кўплаб мамлакатларда асосий хизмат кўрсатиш соҳасига айланган. Интернет пайдо бўлишидан олдин, ҳар ҳафта Буюк Британияда миллионлаб одамлар футбол майдонларида ўйнашган.

Ўзбекистон ҳудудида тотализатор бозоридаги ўрганилган таҳлилларга кўра, 2020—2024-йиллар давомида спортга пул тикиш кўрсатгичи 134 миллиард долларга осиши прогноз қилинган[55].

Арбитражли тикиш

edit
Асосий мақола: Арбитражли тикиш

Арбитражли тикиш – бу ҳар бир ҳодиса натижасига тикиш қўйилиб, воқеа тугагач, ўйинчи натижадан қатъий назар маълум бир фойда олиши кафолатланган назарий жиҳатдан хавфсиз тикиш тизимидир.

Бошқа турдаги пул тикишлар

edit

Спреад беттинг қимор ўйновчиларга воқеа аниқлиги асосланган ҳолда тикиш имконини беради. Бу ерда ютуқ тўловлари „ютиш ёки ютқазиш“ натижасидан фарқли ўлароқ ўйиннинг аниқ бўлишига асосланади.

Атаманинг бошқа қўлланишлари

edit
 
Глориа Мунди – бу британиялик сиёсатчи Чарлес Жамес Фохнинг рулетка ғилдираги устида туриб, Англия ва Европа материкини кўрсатган глобус устида турган ҳолатдаги карикатураси. Бу тасвирда унинг чўнтаклари орқали пулсиз ҳолати кўрсатилган ва бу ҳолатнинг қимор ўйнаш билан боғлиқлиги таъкидланмоқда.

Гарчи баъзи инвестициялар сезиларли зиённи ўз ичига олса-да, инвестициялар одатда қимор ўйнаш деб ҳисобланмайди. Инвестицияларга мисоллар сифатида аксиялар, облигациялар ва кўчмас мулк киради. Бизнес бошлаш ҳам инвестициянинг бир шакли деб ҳисобланиши мумкин. Инвестициялар одатда қуйидаги мезонларга жавоб берганда қимор ўйнаш деб ҳисобланмайди:

  • Иқтисодий фойда
  • Ижобий кутилган даромад (камида узоқ муддатда)
  • Таваккалчиликдан қатъий назар қабул қилиниши мумкин бўлган асосий қиймат

Баъзи спекулятив инвестиция фаолияти хавфли бўлиб, баъзан қимор ўйинларидан фарқ қилади:

„Левант“ ёки „левантинг“ – бу тикиш натижасидан сўнг қочишни билдиради[56].

Салбий оқибатлари

edit
Асосий мақола: Муаммоли қимор ўйинлари

Муаммоли қимор ўйинларининг бир нечта аломатлари бор. Қиморбозлар кўпинча йўқотган пулларини қайтариш учун яна қимор ўйнашади. Баъзилари эса умидсизлик ва хавотирни йўқотиш учун қимор ўйнашади[57].

2020-йилда 32 та давлатда ўтказилган тадқиқот шуни кўрсатганки, маълум бир мамлакатда қимор ўйинлари қанчалик кўп бўлса, мамлакатнинг фонд бозоридаги нархлар шунчалик ўзгарувчан бўлган[58].

Қиморга қарамлик

edit

Қиморга қарамлик – бу кўплаб салбий психологик, жисмоний ва ижтимоий оқибатларга олиб келиши мумкин бўлган прогрессив „гиёҳвандлик“ ҳисобланади[59]. Хусусан, дунёда турли қимор ва таваккалчиликка асосланган ўйинлар ривожланган бўлиб, улар маркетинг ва рекламага Cоcа-Cола ва Пепсидан кейин энг кўп маблағ кетгизадиган ташкилотлар сирасига киради[60]. Жумладан, Ўзбекистон ҳудудида ўтказиб борилаётган „Борига барака“ телешоуси ҳам қиморнинг бир турига киради[61]. „Шайх Зайниддин“ жоме масжиди имом-хатиби Одилхон қори Юнусхон ўғли таъкидлаганидек, футбол ўйинларига пул тикиш ҳам қимор ўйинларининг бир тури ҳисобланади[62]. Ташкиллаштирилган қимор ўйинлари сабабли Ўзбекистон ҳудудида 2019-йилда 55 та, 2020-йилда 86 та, 2021-йилда 103 та, 2022-йилнинг 6 ойида 90 та турли жиноятлар қайд қилинган. Айниқса, 2021-йилда 6 нафар ва 2022-йилнинг 6 ойида 6 нафар 25 ёшгача бўлган фуқаро ўз жонига қасд қилган[63]. Букмейкерлик ва тотализаторлар спорт ўйинлари асосида инсонда муҳтожлик ва умидсизлик ҳолатларининг кузатилиши билан бирга, ушбу ҳолатда инсон депрессия, мигрен, ичак касалликлари ва стресс каби бошқа касалликларга ҳам чалиниши мумкин[64]. Қиморга қарамлик тобора ошиб боргани сари молиявий қийинчиликлар ва умидсизлик натижасида жамиятда ҳуқуқбузарлик, жиноятлар ва оилаларнинг бузилиши кузатилиши мумкин[65][66]. Мисол учун, АҚШнинг Атлантик Сити казиноларида олиб борилган тадқиқотга кўра, 1982—1986-йиллар давомида казиноларда кузатилган 398 та ўлимдан 330 таси (тахминан ушбу ўлим ҳолатларининг 83 фоизи) юрак хуружи оқибатида юз берганлиги аниқланган[67].

Яна қаранг

edit

Манбалар

edit
  1. ↑ „Ёу бет“ (2010-йил 8-июл). 2019-йил 8-декабрда асл нусхадан архивланган.
  2. ↑ Счwартз, Давид. Ролл Тҳе Бонес: Тҳе Ҳисторй оф Гамблинг. Wинчестер Боокс, 2013. ИСБН 978-0-615-84778-8. 
  3. ↑ Мурдоч, Жамес. А Ҳисторй оф Жапан, репринт, Лондон: Псйчологй Пресс, 1926 — 325–326-бет. ИСБН 978-0-415-15417-8. Қаралди: 2018-йил 6-апрел. „Манй Жапанесе аре натураллй проне то гамблинг; ин тҳе олд Кёто cоурт тҳе виcе wас рифе, анд ин тҳе фоуртеэнтҳ анд фифтеэнтҳ cентуриэс самураи wоулд офтен стаке тҳеир армс, армоур, анд ҳорсе траппингс он а cаст оф тҳе диcе, эвен он тҳе эве оф а баттле, анд со ҳаве то го инто аcтион ин инcомплете паноплиэс, анд сометимес wитҳ но армоур ат алл. Ин Токугаwа тимес тҳе виcе дид нот реач тҳис эхтент амонг тҳе самураи, бут ит беcаме cоммон ин Едо анд cонтинуэд то бе со тҳроугҳоут тҳе ҳисторй оф тҳе cитй.“ 
  4. ↑ Wилкинс, Саллй. Спорц анд Гамес оф Медиэвал Cултурес. Греэнwоод, 2002. ИСБН 978-0-313-36079-4. 
  5. ↑ Тҳомассен, Бжøрн. Лиминалитй анд тҳе Модерн: Ливинг Тҳроугҳ тҳе Ин-Бетwеэн. Ашгате Публишинг, Лтд., 2014 — 160-бет. ИСБН 978-1-4094-6080-0. 
  6. ↑ Рогер Мунтинг, Ан эcономиc анд соcиал ҳисторй оф гамблинг ин Бритаин анд тҳе УСА. (Манчестер УП, 1996).
  7. ↑ Мике Ҳуггинс, Флат раcинг анд Бритиш соcиэтй, 1790-1914: А соcиал анд эcономиc ҳисторй (Роутледге, 2014).
  8. ↑ Давид Форрест, „Ан эcономиc анд соcиал ревиэw оф гамблинг ин Греат Бритаин.“ Жоурнал оф Гамблинг Бусинесс анд Эcономиcс 7.3 (2013): 1-33.
  9. ↑ „Қимор ва таваккалчиликка асосланган ўйинларнинг жиддий оқибатлари“. дарё.уз. Қаралди: 2024-йил 14-декабр.
  10. ↑ „Қимор ўйинларининг фойда ва зарарлари“. аниқ.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  11. ↑ „Асиа Сентинел - Индепендент неwс анд аналйсис абоут Асиа'с политиcс, эcономиcс, cултуре анд море“. Асиа Сентинел. 2010-йил 19-октябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2010-йил 3-апрел.
  12. ↑ Приме Министер Леэ Ҳсиэн Лоонг. „Пропосал то девелоп Интегратед Ресорц“. Девелопинг Индустриэс > Интегратед Ресорц > Министериал Спеэчес & Cомменц. Министрй оф Траде анд Индустрй, Сингапоре (2005-йил 18-апрел). — „Тҳе фирст қуэстион wас wҳетҳер то ҳаве ИРс ат алл. Тҳе ансwер wас ес. Ҳавинг сеттлед тҳат, тҳе нехт қуэстион wас wҳетҳер то ҳаве оне ор тwо ИРс. Wе деcидед он тwо ИРс, беcаусе тҳе Байфронт анд Сентоса прожеcц cомплемент эач отҳер, беcаусе ҳавинг тwо провидес cомпетитион анд cритиcал масс, анд беcаусе wе белиэве тҳат тwо прожеcц wилл бринг море эcономиc бенефиц, wитҳоут инcреасинг тҳе соcиал cост cомменсурателй; Афтер wеигҳинг тҳе маттер cарефуллй, тҳе Cабинет ҳас cоллеcтивелй cонcлудед тҳат wе ҳад но чоиcе бут то проcеэд wитҳ тҳе ИРс. Ас Приме Министер, И cаррй тҳе ултимате респонсибилитй фор тҳе деcисион.“. 2007-йил 27-ноябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2008-йил 17-январ.
  13. ↑ Тан, Тҳереса. „Флоатинг cасино драwс Сингапореанс wҳо лоатҳ то пай 900 левй ат ҳоме“ (эн). Тҳе Страиц Тимес (2015-йил 15-март). Қаралди: 2021-йил 13-октябр.
  14. ↑ Ауто, Ҳермес „Неw лаwс он соcиал гамблинг ин Сингапоре то таке эффеcт фром Ауг 1 | Тҳе Страиц Тимес“ (эн). www.страицтимес.cом (2022-йил 31-июл). Қаралди: 2022-йил 1-август.
  15. ↑ Рогер Мунтинг, Ан эcономиc анд соcиал ҳисторй оф гамблинг ин Бритаин анд тҳе УСА. (Манчестер У. Пресс, 1996).
  16. ↑ „Ҳисторй оф Гамблинг ин тҳе Унитед Статес“, Гамблинг ин Cалифорниа. Cалифорниа Стате Либрарй, Марч 1997.  (Wайбаcк Мачине сайтида 2009-10-08 санасида архивланган)
  17. ↑ Э.г., Cонститутион оф Лоуисиана, 1974, Арт. ВИИ, Сеc. 6(Б).
  18. ↑ „Қимор ўйинларининг фойда ва зарарлари“. аниқ.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  19. ↑ „Оммалашиб бораётган «гиёҳвандлик». Тотализаторнинг қандай зарарли томонлари бор?“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  20. ↑ „Ҳукумат қимор ўйинлари, лотерея ва букмекерлик фаолиятига қўйиладиган талабларни тасдиқлади“. спот.уз. Қаралди: 2024-йил 13-декабр.
  21. ↑ „ҚИМОР ЎЙИНЛАРИНИ ТАСҲКИЛ ЭТИСҲ ВА ЎТКАЗИСҲНИ ЙАНАДА ТАРТИБГА СОЛИСҲ CҲОРА-ТАДБИРЛАРИ ТЎҒРИСИДА“. лех.уз. Қаралди: 2024-йил 13-декабр.
  22. ↑ „Ўзбекистон карталаридан онлайн қимор ўйинларига трансчегаравий ўтказмалар тақиқланди“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 13-декабр.
  23. ↑ „Букмекерлик хизматларини тарғиб қилувчи 30га яқин сайт блокланди“. спот.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  24. ↑ „Ўзбекистон карталаридан онлайн қимор ўйинларига трансчегаравий ўтказмалар тақиқланди“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  25. ↑ „Ҳукумат қимор ўйинлари, лотерея ва букмекерлик фаолиятига қўйиладиган талабларни тасдиқлади“. хабар.уз. Қаралди: 2024-йил 13-декабр.
  26. ↑ „Қимор о'йнаш қандай жавобгарлик келтириб чиқаради?“. сурхондарё.адлия.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  27. ↑ „Ўзбекистонда қимор ўйинларига нега қонуний рухсат берилди?“. уз24.уз. Қаралди: 2024-йил 13-декабр.
  28. ↑ „Ўзбекистонда 2025-йилдан букмекерлик фаолиятига рухсат берилади“. газета.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  29. ↑ „Ўзбекистон карталаридан онлайн қимор ўйинларига трансчегаравий ўтказмалар тақиқланди“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  30. ↑ „Реклама тўғрисида Ўзбекистон Республикасининг Қонуни“. лех.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  31. ↑ Росе, И. Нелсон. Патҳологиcал Гамблинг: А Cритиcал Ревиэw. Wашингтон, Д.C., УСА: Натионал Аcадемиэс Пресс, 1999. ИСБН 9780309065719. 
  32. ↑ Берел Wеин. „Гамблинг“. тораҳ.орг. 2010-йил 16-июнда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2010-йил 20-июл.
  33. ↑ „Боок оф Ресолутионс: Гамблинг“.
  34. ↑ „Тҳе Фреэ Метҳодист Чурч (УК) | Wҳй wе дон'т энcоураге гамблинг“. 2018-йил 18-июнда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2017-йил 25-август.
  35. ↑ Тҳе Дисcиплине оф тҳе Эвангелиcал Wеслеян Чурч (эн). Эвангелиcал Wеслеян Чурч, 2015 — 60–61-бет. 
  36. ↑ „Wҳй Донът Салватионисц Дринк, Смоке ор Гамбле?“ Wатер Беач анд Соҳам Салватион Армй Cоммунитй Чурч (WатерБеачСалватионАрмй.орг.ук). Арчивед 13 Фебруарй 2016.
  37. ↑ „Тҳе Чурч оф тҳе Назарене, Доcтринал анд Этҳиcал Поситионс“.
  38. ↑ Дункард Бретҳрен Чурч Политй. Дункард Бретҳрен Чурч, 1 Новембер 2021 — 8-бет. 
  39. ↑ „Қуакер Виэw оф Гамблинг“.
  40. ↑ „Гамблинг“ (2012-йил 26-июн).
  41. ↑ „Гамблинг“.
  42. ↑ „Соутҳерн Баптист Cонвентион > Ресолутион он Гамблинг“. 2018-йил 18-июнда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2017-йил 25-август.
  43. ↑ „Севентҳ-Дай Адвентист Чурч Поситион Он Гамблинг“. Ст. Винcент Тимес (2019-йил 28-феврал). Қаралди: 2022-йил 28-сентябр.
  44. ↑ Моррисон, Род. Тҳе Принcиплес оф Прожеcт Финанcе, 2012 — 50-бет. 
  45. ↑ „Қимор ўйинларининг фойда ва зарарлари“. аниқ.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  46. ↑ „Қимор“. ислом.уз. Қаралди: 2024-йил 17-декабр.
  47. ↑ Феэнер, Мичаэл. Шариа анд Соcиал Энгинеэринг, 2013 — 145-бет. 
  48. ↑ „Интернатионал Ассоcиатион оф Гаминг Регулаторс: Мемберс“. 2012-йил 16-ноябрда асл нусхадан архивланган.
  49. ↑ „Мусулмонлар идораси: Телеграм’даги пул тикиб ўйналадиган ўйинлар қимор ҳисобланади“. дарё.уз. Қаралди: 2024-йил 17-декабр.
  50. ↑ „Қимор“. ислом.уз. Қаралди: 2024-йил 17-декабр.
  51. ↑ „Фатво: Тотализатор ўйинларини ўйнаш ва реклама қилиш – шар'ан ҳаром“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 17-декабр.
  52. ↑ „Қимор“. ислом.уз. Қаралди: 2024-йил 17-декабр.
  53. ↑ Парлетт, Давид (1991). А Ҳисторй оф Cард Гамес. Охфорд, НЙ: ОУП. п. 324.
  54. ↑ „Тҳе Гаме оф Тwо уп“. Гамблинг Инфо. 2012-йил 29-августда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2012-йил 22-сентябр.
  55. ↑ „Оммалашиб бораётган «гиёҳвандлик». Тотализаторнинг қандай зарарли томонлари бор?“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  56. ↑ Андоза:Оэд
  57. ↑ „Сймптомс анд cаусес“. Маё Cлиниc.
  58. ↑ Блау, Бенжамин М.; Wҳитбй, Рян Ж. (2020-09-01). "Гамблинг аcтивитй анд стоcк приcе волатилитй: А cросс-cоунтрй аналйсис" (эн). Жоурнал оф Беҳавиорал анд Эхпериментал Финанcе 27: 100338. дои:10.1016/j.jbef.2020.100338. ИССН 2214-6350. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2214635019302965. 
  59. ↑ „Оммалашиб бораётган «гиёҳвандлик». Тотализаторнинг қандай зарарли томонлари бор?“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  60. ↑ „Оммалашиб бораётган «гиёҳвандлик». Тотализаторнинг қандай зарарли томонлари бор?“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  61. ↑ „“Борига барака” шоуси шартлари қиморга кирадими?“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  62. ↑ „Футбол жамоаларига пул тикиш қимор эканлиги айтилди“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  63. ↑ „Қимор ва таваккалчиликка асосланган ўйинлар учун жавобгарлик кучайтирилмоқда“. қалампир.уз. Қаралди: 2024-йил 17-декабр.
  64. ↑ „Оммалашиб бораётган «гиёҳвандлик». Тотализаторнинг қандай зарарли томонлари бор?“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  65. ↑ „Қимор ўйинлари“. исломмолияс.уз. Қаралди: 2024-йил 17-декабр.
  66. ↑ „Оммалашиб бораётган «гиёҳвандлик». Тотализаторнинг қандай зарарли томонлари бор?“. кун.уз. Қаралди: 2024-йил 16-декабр.
  67. ↑ „Бу масалада ўрганишлар, тадқиқотлар олиб борилмайди ёки оммага ошкор қилинмайди. Онлайн қиморга муккасидан кетишнинг сабаб ва оқибатлари“. ойина.уз. Қаралди: 2024-йил 17-декабр.

Қўшимча адабиётлар

edit
  • Чамберс, Керрй. Гамблинг фор профит: Лоттериэс, гаминг мачинес, анд cасинос ин cросс-натионал фоcус (У оф Торонто пресс, 2011).
  • Ферентзй, Петер, анд Нигел Турнер. „Гамблинг анд организед cриме-А ревиэw оф тҳе литературе.“ Жоурнал оф Гамблинг Иссуэс 23 (2009): 111–155.
  • Ферентзй, Петер, анд Нигел Э. Турнер. А ҳисторй оф проблем гамблинг (Спрингер-Верлаг, 2013) (Wайбаcк Мачине сайтида 4 Новембер 2018 санасида архивланган)
  • Ҳаллер, Марк Ҳ. „Тҳе чангинг струcтуре оф Америcан гамблинг ин тҳе тwентиэтҳ cентурй.“ Жоурнал оф Соcиал Иссуэс 35.3 (1979): 87–114.
  • Ричард, Бриан. „Диффусион оф ан эcономиc девелопмент полиcй инноватион: Эхплаининг тҳе интернатионал спреад оф cасино гамблинг.“ Жоурнал оф Гамблинг Студиэс 26.2 (2010): 287–300. Онлине
  • Счwартз, Давид Г. Ролл Тҳе Бонес: Тҳе Ҳисторй оф Гамблинг (2006), счоларлй ҳисторй wитҳ глобал перспеcтиве эхcерпт

Ҳаволалар

edit
Викилуғатда қимор номли мақола мавжуд.
Викииқтибосда Қиморга тегишли иқтибослар мавжуд.
 
 Викиомборда Қимор
ҳақида туркум мавжуд
Ушбу мақолани тингланг (15 дақиқа)
ноиcон
Спокен Wикипедиа иcон 
Бу аудиофайл ушбу мақоланинг 18-декабр, 2024-йил(2024-12-18) санасидаги версияси асосида яратилган бўлиб, шу санадан кейин амалга оширилган таҳрирларни акс эттирмайди.
(Ёрдам · Кўпроқ аудиомақолалар)
Retrieved from "https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Qimor&oldid=5349893"