An-72

An-72
Milliy kelib chiqishi	SSSR/Rossiya
Birinchi parvoz	31-Avgust 1977-yil
Konstruktor	Antonov
Ishlab chiqarish yillari	1977-Hozirgacha
Ishlab chiqarishdan birliklar	195[1]

An-72 – Sovet koʻp maqsadli transport samolyoti. An-26 samolyotini almashtirish uchun O. K. Antonov konstruktorlik byurosida ishlab chiqilgan. Fuqaro aviatsiyasidagi yagona ikki dvigatelli UVP reaktiv samolyoti.

Samolyot deyarli 40 yil davomida Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari va dunyoning boshqa bir qator mamlakatlarida xizmat qilmoqda (va bajargan vazifalar hajmi boʻyicha unga teng keladigani yoʻq). An-72 ning turli xil modifikatsiyadagi ekspluatatsiyasi bugungi kungacha davom etmoqda^[2]. Koʻp maqsadli An-72 parvoz balandligi boʻyicha transport samolyotlari orasida rekordchi hisoblanadi. An-72 asosida An-74 koʻp maqsadli transport samolyoti yaratildi, samolyot biroz choʻzilgan qanoti, alohida navigatorning ish joyi, yanada kuchli APU TA-12 va boshqalar bilan ajralib turadi, keyinchalik An samolyotlar qatoridan oʻrin egallaydi. Oʻz bagʻriga 148ta yoʻlovchini sigʻdira oladigan samolyot hisoblanadi.

An-72 birinchi parvozini 1977-yil 31-avgustda amalga oshirgan^[3]. 1983-yil noyabr oyida sinov uchuvchilari Marina Popovich va Sergey Maksimov An-72 samolyotida maksimal parvoz balandligi boʻyicha jahon rekordini oʻrnatdilar – 13410 metr. 1985-yilda sinov uchuvchisi S. A. Gorbik An-72 samolyotida 2000 km yopiq yoʻlda 681,8 km/soat tezlikka erishgan.

• 1994-yil 5-iyulda An-72V (72966) Novosibirskdan Kievga parvoz amalga oshirishi rejalashtirilgan edi. Samolyot bortida ASTC delegatsiyasi boʻlgan, samolyotni SSSRda xizmat koʻrsatgan uchuvchi, Sovet Ittifoqi Qahramoni V. V. Migunov boshqargan edi. Parvoz paytida batareyaning termal harorat oshib ketishi sodir boʻldi, keyin bort uskunasida quvvat yoʻqoldi. Xususan, qoʻnish moslamalarini kengaytirish va qanotlarni mexanizatsiyalash boʻyicha aktuatorlarga buyruqlar oʻtish toʻxtalgan edi. An-72 Qoʻrgʻon aeroportiga 340 km/soat tezlikda favqulodda qoʻnishni amalga oshirdi (oddiy qoʻnish tezligi – 220 km/soat), qonish paytida oʻng orqa gʻildirak vayron boʻldi va samolyot 50 km/soat tezlikda uchish-qoʻnish yoʻlagidan chiqib ketdi^[4].