Ал-Ҳол
Ал-Ҳол арабча: ٱلْهَوْل | |
|---|---|
| Шаҳарча | |
| 36°23′29.04″Н 41°9′5.04″Э / 36.3914000°Н 41.1514000°Э | |
| Мамлакат | Сурия |
| муҳофаза | Ал-Ҳасака |
| туман | Ҳасака |
| Маркази баландлиги | 452 м |
| Расмий тил(лар)и | араб тили |
| Аҳолиси (2004) |
3,409[1] |
| Вақт минтақаси | УТC+2 |
Ал-Ҳол (арабча: ٱلْهَوْل, ал-Ҳаwл, сўзма-сўз таржимаси: ботқоқлик, Ал-Ҳаwл, ал-Ҳоле, ал-Ҳоол, ал-Ҳоул шаклида ҳам айтилади, Суриянинг шимоли-шарқидаги Ҳасака муҳофазасидаги, Шимолий ва Шарқий Сурия автоном маъмурияти назорати остидаги шаҳарча. 22 мунисипалитетлардан иборат Ал-Ҳол кичик туманининг маъмурий маркази. 2004-йилги аҳолини рўйхатга олиш маълумотларига кўра, шаҳарчада 3 409 киши истиқомат қилади[1]. Шаҳарчада Ал-Ҳол қочоқлар лагери жойлашган.
Фуқаролар уруши даврида ал-Ҳол Ислом давлати кучлари томонидан босиб олиниб, Сурия шимоли-шарқидаги ИШИДнинг асосий таянчларидан бирига айланди. 2015-йилнинг 13-ноябрида ал-Ҳол СДК томонидан қўлга олинди, бу янги ташкил этилган СДКнинг биринчи стратегик муваффақияти сифатида баҳоланди[2].
Инфратузилмаси
[edit | edit source]Шаҳарнинг шимолида вилоят марказини Ироқ чегараси билан боғлайдиган муҳим йўл кесишмаси жойлашган. Шимоли-шарқий шохобчаси Талл Ҳамис ва Рабиа чегара пункти томон, жануби-шарқий тармоғи Синжар тоғлари томон йўналиб, шаҳардан жануби-шарққа ўтиб, тахминан 20 километр (12 ми) дан кейин Махфар Умм Жарис чегара ўтиш жойига етиб боради.
Шаҳар илгари Сурия армияси томонидан фойдаланилган ва 2013-йил февралида ташлаб кетилган фойдаланилмай қолган ҳарбий базалар билан ўралган.
Ал-Ҳол қочоқлар лагери
[edit | edit source]1991-йил бошида, Форс кўрфази уруши пайтида, Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Қочқинлар бўйича Олий Комиссарлиги ал-Ҳолнинг жанубий чеккасида Сурия ҳукумати билан ҳамкорликда фаолият юритган қочқинлар лагерини ташкил қилди[3]. Ал-Ҳасакадаги бошқа лагер билан бирга у Ироқдан келган камида 15 000 қочқинга бошпана берган[4]. 2003-йилда Ироққа бостириб кириш ва кейинги Ироқ урушидан сўнг, лагер Ироқ ва Сурия чегарасидаги учта лагердан бири сифатида қайта очилди, Ироқда яшовчи фаластинлик қочқинлар янги ўрнатилган Ироқ ҳукумати томонидан таъқиблар туфайли кўчиб ўтди[5].
Фуқаролар уруши ва Сурия Демократик кучлари ал-Ҳол шаҳрининг эгаллаб олиниши контекстида 2021-йил февралидан бошлаб ал-Ҳол лагерида 60 000 дан ортиқ қочқинлар истиқомат қилган[6]. Бу одамларнинг 40 мингдан ортиғи 2018-йил декабридан сўнг СДК ва ИШИД ўртасидаги шаҳар учун икки ойлик шиддатли жангдан қочиб, Бағуз Фавқоний шаҳридан тинч аҳолини оммавий эвакуация қилишда келган. Лагерга олиб борадиган йўл бўйлаб, жумладан, ИШИД ходимларини текшириш марказларидаги шароитлар озиқ-овқат, сув, бошпана ва тиббий хизматларнинг чекланганлиги билан „ўта оғир“ деб таърифланган. Ёрдам ташкилотлари қочқинлар лагеридан дизентерия ва бошқа касалликлар пайдо бўлишидан қўрқишди. Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг таъкидлашича, 2018-йил декабридан 2019-йилнинг мартигача 84 киши, асосан болалар ал-Ҳол йўлида вафот этган[7], асосан гипотермия туфайли оламдан ўтган. Лагердаги 500 га яқин оила ИШИД жангариларининг оила аъзолари, жумладан, кўп сонли хорижий фуқаролардир. Бироқ улар ва лагернинг бошқа аъзолари ўртасида такрорий зўравонлик содир бўлганидан кейин улар лагернинг алоҳида қўриқланадиган қисмида сақланади[8][9].
2021-йилнинг январ ва феврал ойларида 21 киши Ислом давлати ҳужралари томонидан ўлдирилди, бу Сурия Инсон ҳуқуқлари обсерваторияси „Ал-Ҳол мини-давлати“ деб таърифлаган жойда сўнгги ойларда ўлдирилганлар сонидан уч баравар кўп[6][10].
Фуқаролар уруши
[edit | edit source]Сурия курдлари ЙПГнинг Шарқий ал-Ҳасака ҳужуми давомида Ислом давлати жангарилари Ҳасака шарқидаги катта ҳудудлардан, жумладан Телл Ҳамис ва Телл Бракдан чиқариб юборилди. Ал-Ҳол атрофидаги жануби-шарқий Ҳасака қишлоқлари эса вилоятдаги ИШИДнинг сўнгги таянч нуқталаридан бири бўлиб қолди.
2015-йил октябр ойида курд ЙПГ милицияси ва уларнинг ҳамкорлари, жумладан сунний араб Шаммар қабиласининг ал-Санадид кучлари СДКни ташкил қилиш учун бирлашганда, ал-Санадидлар етакчиси Бандар ал-Ҳумайдий "ал-Ҳол ва аш-Шаддодани „Исломий давлат“дан зудлик билан озод қилишни" устувор вазифа қилиб қўйди.
2015-йил октябр ойи охирида, Ҳасакадаги муваффақиятли жангдан сўнг, СДК Телл Ҳамисдан жанубга қараб аста-секин олға силжиб, ал-Ҳол ҳужумини бошлади. 11-ноябрда улар Хотунияни эгаллаб олишди ва 12-ноябрда ал-Ҳолни шимоли-шарқдан ва жанубдан ўраб олиш учун кўл атрофида жанубга қараб ҳаракатланишди. 13-ноябрда ал-Ҳол қўлга олинди, бу СДКнинг биринчи стратегик муваффақияти ҳисобланди[2]. Кейинги кунларда СДК Абу Ҳажират Хуатана ва Хувайтила қишлоқлари атрофидаги ИШИД қўлидаги ҳудудни олиш учун ғарбга қараб олдинга силжиди.
Географияси
[edit | edit source]Шаҳар ал-Ҳасакадан 40 километр (25 ми) шарқда, қуриб қолган ‘Аţā Аллāҳ водийси жанубий қирғоғида жойлашган. Водий қуриган бўлса-да, шаҳарнинг жанубида жойлашган Айн ал-Ҳол булоғидан ҳали ҳам сув чиқади. Яқин атрофдаги қишлоқлар шимолда Шайх Маъад зиёратгоҳи билан бирга водийнинг нариги томонида жойлашган.
Иқлими
[edit | edit source]| иқлими | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Кўрсаткич | Ян | Фев | Март | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ной | Дек | Йил |
| Ўртача максимал, °C | 10,9 | 13,5 | 17,3 | 22,6 | 29,8 | 36,1 | 39,7 | 39,5 | 34,7 | 28 | 20,4 | 13,1 | 25,5 |
| Ўртача ҳарорат, °C | 6,6 | 8,3 | 11,6 | 16,3 | 22,6 | 28,4 | 31,7 | 31,4 | 26,8 | 20,8 | 14,1 | 8,3 | 18,9 |
| Ўртача минимал, °C | 2,3 | 3,1 | 5,9 | 10,1 | 15,5 | 20,8 | 23,8 | 23,4 | 18,9 | 13,6 | 7,9 | 3,6 | 12,4 |
| Ёғингарчилик меъёри, мм | 70 | 52 | 49 | 56 | 26 | 1 | 0 | 0 | 1 | 15 | 25 | 56 | 351 |
Манбалар
[edit | edit source]- ↑ 1,0 1,1 „2004 Cенсус Дата фор Наҳия ал-Ҳаwл“ (ар). Сйриан Cентрал Буреау оф Статистиcс. 2016-йил 4-мартда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2015-йил 7-ноябр. Алсо аваилабле ин Энглиш: УН ОCҲА. „2004 Cенсус Дата“. Ҳуманитариан Дата Эхчанге.
- ↑ 2,0 2,1 Мастер. „Тҳе Сйриан Демоcратиc Форcес сеизе тҳе тоwн оф ал- Ҳол ин тҳе эастерн cоунтрйсиде оф ал- Ҳасакаҳ“. Сйриан Обсерваторй Фор Ҳуман Ригҳц. 2015-йил 17-ноябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2015-йил 14-ноябр.
- ↑ Wорлд рефугеэ репорт 1992 Буреау фор Рефугеэ Програмс, Америка Қўшма Штатлари давлат департаменти: — 158-бет.
- ↑ Тҳе Wорлд Гуиде: А Виэw фром тҳе Соутҳ 2005/06 Тҳирд Wорлд Институте: . Охфам, 2005 — 533-бет. ИСБН 978-1-904456-11-7.
- ↑ Тҳе Палестиниан Стратегиc Репорт 2007 Моҳсен Моҳ'д Салеҳ: . Байрут: Ал-Зайтоуна Cентер, 2007 — 357-бет. ИСБН 978-9953-500-676. Қаралди: 2019-йил 13-март.
- ↑ 6,0 6,1 „Сйриа рефугеэ cамп 'wомб' фор неw генератион оф ИС эхтремисц ас киллингс сурге“. Скй Неwс (2021-йил 18-феврал). Қаралди: 2021-йил 20-феврал.
- ↑ „Ат леаст 84 диэ флеэинг Даэш ин Деир Эззор ин эаст Сйриа: УН“. Араб Неwс (2019-йил 1-март). Қаралди: 2019-йил 13-март. „Ат леаст 84 пеопле, тwо тҳирдс оф тҳем чилдрен, ҳаве диэд синcе Деcембер он тҳеир wай то Ал-Ҳол cамп ин нортҳеастерн Сйриа афтер флеэинг Даэш ин тҳе Деир Эззор регион, тҳе Унитед Натионс саид он Фридай.“.
- ↑ „Флаш Упдате 1: Дисплаcемент фром Ҳажин, Деир-эз-Зор Говернорате“. УН Оффиcе фор тҳе Cоординатион оф Ҳуманитариан Аффаирс (2019-йил 4-феврал). Қаралди: 2019-йил 13-март. „Тҳе cамп cуррентлй ҳосц море тҳан 35,000 пеопле анд ҳас ларгелй сурпассед иц махимум cапаcитй. Синcе 22 Жануарй 2019, соме 10,000 пеопле ҳаве арривед ат тҳе cамп, страининг респонсе cапаcитиэс.“.
- ↑ Ромео Ланглоис, Жамес Андре.. „ФРАНCЕ 24 эхcлусиве: Тҳе баттле-ҳарденед фореигн жиҳади бридес траппед ин Сйриа“. Франcе 24 (2019-йил 8-феврал). Қаралди: 2019-йил 13-март. „Алмост алл оф тҳе wомен ин тҳе Курдиш-cонтроллед ал-Ҳол cамп ин нортҳеастерн Сйриа аре фореигн натионалс wҳо травеллед то Сйриа ат тҳе ҳеигҳт оф тҳе ИС гроуп’с со-cаллед cалипҳате. Тҳей аре ҳелд ин а фенcед-офф ареа аwай фром тҳе отҳер cамп ресиденц.“.
- ↑ „21 мурдерс со фар ин 2021 | Ирақи рефугеэ шот деад ин „Ал-Ҳаwл мини-стате“ • Тҳе Сйриан Обсерваторй Фор Ҳуман Ригҳц“ (эн-УС). Сйриан Обсерваторй Фор Ҳуман Ригҳц (2021-йил 20-феврал). Қаралди: 2021-йил 20-феврал.
