talay
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ta-lay
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TALAY ' ancha1. Domla t a l a y vahtgacha ux— lay olmadi (Abdulla Qahhor). Bu soʻzni qadimgi turkiy tildagi tälim (ПДП, 428), telim (ДС, 550; Devon, I. 377) soʻzlari bilan qiyosla1X1dan koʻrinib turibdiki, ular täl asosiga qadimgi turkiy tilda -(i)m qoʻnshmchasini, eski oʻzbek tilida -(ä)y qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan (КРС, 181). Bu qoʻshimchalar feʼldan sifat yasaydi, lekin manbalarda täl- feʼli haqida maʼlumot yoʻq (Bu soʻz ' miqdori koʻn boʻl-' maʼnosini anglatgan feʼl boʻlsa kerak): täl- + äy = täläy.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Ancha, koʻp, koʻpgina. ◆ Shu koʻyi boshiga tushgan kulfatlarni bir chekkadan aytishga chogʻlandi-yu, tashqaridan talay odamlar oʻzlariga boqib turishganini koʻrdi. Sh. Xolmirzayev, „Qil koʻprik“ . ◆ Domla talay vaqtgacha uxlay olchadi. A. Qahhor, „Sarob“ .
- Bir talay — juda koʻp. ◆ Olma, oʻrik, olcha-lar Toʻkkan gullarin, Mevalari bir talay, Eggan boʻylarin. 3. Diyor . ◆ Ertasi kuniga mezbonlar bir talay mehmon chaqirishgan edi. A. Qahhor, „Mirzo“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТАЛАЙ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
talay
много; немало; уйма; ◆ Domla talay vaqtgacha uxlay olmadi (А. Ќаћћор, «Сароб») Домулла долго не мог уснуть; ◆ oʻshandan beri talay kunlar oʻtib ketdi с того времени прошло много дней; ◆ bir talay довольно много; много-много; некоторая часть; несколько; ◆ aholining talaygina qismi значительная часть населения.