[go: up one dir, main page]

Jump to content

pari

From Vikilug‘at

Oʻzbekcha (uz)

[edit]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[edit]

pa-ri

Aytilishi

[edit]

Etimologiyasi

[edit]

PARI Bu ot PRSda [päri] shaklida keltirilib, "feya, peri, peren. krasavitsa" deb izoxdangan (93). OʻTILda bu ot 'juda goʻzal kiz kiyofasidagi, goʻyo nurdan yaratilgan, kishilarni ins-jinsdan sakdaydigan ilohiy maxluq' deb taʼriflangan (I, 573).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

[edit]

Maʼnosi

[edit]

[f. پَری — goʻzal ayol; yaxshilik qiluvchi ruh]

1 mif. Sharqxalqlari folklor-larida keng tarqalgan, juda goʻzal qiz qiyofasidagi, nurdan yaratilgan, kishilar-ni ins-jinslardan saqlaydigan afsonaviy obraz; goʻzallik ramzi. ◆ Qari bilganini pari bilmas. Maqol . ■■ ◆ Bukri doMjia Maynani jinmi, parimi deb oʻshshdi, shekshgli, turgan joyidan siljimay, allaqanday duoni pi-chirladi. Sh. Toshmatov, „Erk qushi“ .

Ilhom parisi poet. Ijodkorga ilhom beruvchi kimsa yoki narsa. Sanʼat parisi ayn. ilhom parisi. ◆ Me ni sehrlaydi apias kiy-ganlar. Sanʼat parisiday qoʻzgʻatib havas. Uygʻun, „Tong qoʻshigʻi“ . Suv parisi Suvda yashay-digan pari. ◆ Chiroq shuʼlasida uninguzun-uzun sochlari koʻrpada sudralib, goʻyo suv parisini eslatardi. U. Ismoilov, „Saylanma“ .

2 koʻchma Juda goʻzal, xushroʻy ayol, noza-nin. - ◆ Sizni shu pariga uylantirib qoʻyaymi?

— dedi Tojiboy va ogʻzini ochib, nosni tili-ning tagiga tashladi. P. Tursun, Oʻqituvchi.

Anvar., oʻyin-kulgini bir daqiqa qoʻyib tu-rolmagan parining sanʼatkor shu vaziyatiga kulumsiragan koʻyi ancha qarab turdi. A. Qodiriy, Mehrobdan chayon.

Sinonimlari

[edit]

Antonimlari

[edit]

PARI. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[edit]

pari
1 mif. peri; ◆ ilhom parisi poet. muza; ◆ suv parisi (bukv. vodyanaya peri) rusalka; ◆ qari bilganini pari bilmas posl. peri ne znaet togo, chto znaet starыy chelovek;
2 peren. peri (o krasavitse).