Голҗа
Голҗа | |
Рәсми исем | 伊宁市, غۇلجا شەھىرى һәм قۇلجا قالاسى |
---|---|
Дәүләт | Кытай |
Нәрсәнең башкаласы | Элә казакъ автономияле бүлгесе |
Башкала | Хәрәмбаг урам башкармасы[d] |
Административ-территориаль берәмлек | Элә казакъ автономияле бүлгесе |
Сәгать поясы | UTC+08:00 |
Халык саны | 526 745 (2012) |
Административ бүленеше | Saybuyi Subdistrict[d], Döngmehelle Subdistrict[d], Ilihelu Subdistrict[d], Qazanchi Subdistrict[d], Döletbagh Subdistrict[d], Chongköwrük Subdistrict[d], Хәрәмбаг урам башкармасы[d], Jiefanglu Subdistrict, Yining[d], Yining Border Economic Cooperation Zone[d], Bayanday Town[d], Yëngiyer Town[d], Xenbing Township[d], Tashköwrük Township[d], Qaradöng Township[d], Toghraq Township[d], Këpekyüzi Township[d], Dadamtu Township[d] һәм Penjin Town[d] |
Мәйдан | 644,01 км² |
Почта индексы | 835000 |
Рәсми веб-сайт | yining.gov.cn |
Җирле телефон коды | 0999 |
Номер тамгасы коды | 新F |
Голҗа Викиҗыентыкта |
Голҗа̄ (уйг. غۇلجا, Ғулҗа, каз. قۇلجا, Құлжа) яки Ини́ң ( кыт. гад. 伊宁, пиньинь: Yíníng) — Кытай Халык Җөмһүриятенең төньяк-көнбатыш өлешендәге шәһәр. Шеңҗан-Уйгыр автономияле районының Или Казакъ автономияле районы үзәге. Или елгасы үзәнендәге мөһим икътисади үзәк.
Тарих
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]«Голҗа» исеме Төрки каһанлыгы дәвереннән мәгълүм. 13 гасырда Чыңгызхан улы Чагатай Голҗаны үз биләмәләрнең үзәге иткән. Җуңгария ханлыгы дәверендә (1635—1755) хан урдасы Голҗада урнашкан. 1755-57 еллардагы сугышлар нәтиҗәсендә Кытай составына кергән.
XIX гасырда Россия белән Кытай арасында сәүдәнең мөһим үзәге булган.
1944—1949 елларда — Икенче Көнчыгыш Төркестан Җөмһүриятенең үзәге.
Сәнәгать
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Азык-төлек, тукымачылык сәнәгате эшханәләре, музей бар. Терлекчелек продуктлары эшкәртелә. Шәһәр яныныдагы чыганаклардан уран, вольфрам һ.б. төсле металл рудалары, азбис вә графит казып алына.
Танылган шәхесләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Миркасыйм Госманов (1934-2010) — татар галиме.
- Хәбиб Юнич (1905-1945) — сәясәт эшлеклесе, педагог һәм журналист.
- Әхмәтҗан Касыйми (1914-1949), Көнчыгыш Төркистан инкыйлаби җөмһүриятенең икенче президенты (1946-1949).
- Бәлкис Кармышева (1916-2000), этнограф, тарихчы, тарих фәннәре докторы.
- Касыйм Миршан (Kâzım Mirşan; 1919―2016), төзүче-инженер, төрки халыклар тарихын өйрәнүче.
- Бәхтияр Табиев (1940—1999), рәссам.