Gaga kska Yacow ka Singapore, 1 22 N, 103 48 E ka gaga na nniqan. Kana ka knlbangan na o 697 sq km（hangan na o Tg192） (knlbanga dxgal o 687 sq km, knlbangan qsiya o 10 sq km). Kana ka sejiqun o niqan 5,781,728 hiyi. Gaga Singapore ka pusu alang paru, jiyax 9 idas 8 ka jiyax skrayan klwaan. Manu ka dxgal Singapore ga wada sugan 1% ka dxgal qpahan, 3.30% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 95.70% na.

Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Tony Tan, pnaah hngkawas2011 idas 9 jiyax 1pnrajing kmlawa klwaan.

cinkhulan sa knita’ sa brbiru’

Sinciyapo Konghokuo（Eygo. Republic of Singapore. Kari Maray. Republik Singapura. Kari Tanmir：சிங்கப்பூர் குடியரச）, tnngayun Sinciyapo. Dheran gnyusan rcilung meniq Tongnanya, Knlangan alang. Knlangan meniq tghunac bale na Congnanpantaw. Steqan soosa icil thunac Mariyociya Haysiya. Thunac mssipo eluw rcilung Sinciyapo daka Ingni. Tdaya ge mssipo eluw rcilung Johuo daka Maraysiya, ma mslutuc qndisan tebo Johuo daka eluw ddaan tgdaha eruc hako pckaan Sinma. Dheran knlangan Sinciyapo, kana dheran bcbiciq mtlibu, Tokuwangtaw ka pparu na bale dheran mtheya knlangan Sinciyapo. Bobo mtburux Sinciyapo, knkana stngayan pdheran rcilung, mrana 23% ka dheran na Sinciyapo, irih 130km² ka pnkrana na knglhangan.

Knkawas 1819, dmoi qpahan Kosi Tong Ingtu Pureten Ingkuo ka Sutanfu· Rayfuosu sndehu matis Tiyawye daka Jofuosutan, srwaan pheyo luwan pryuxan ma pkknbgurah dheran daha. Kndrmatan na Rayhuosu, kndudun paru pnkrana ddaan stama asu. Anu malu nniqan, mccebu W.W.II kklangan hayan ge, dheran malu pcbuwan niqul Tongnanya na Taingtikuo. Knkawas 1942-1945, ptkaran na mkteru mceka hari knkawas Jupun ka Sinciyapo, bobo kbrihan na pqlahang Ingkuo, ma tbrexan kndalax dheran knbgrahan eluw rcilung. Knkawas 1959 pheyu Cucupang, knkawas 1963 spooda alang knbrexan remux Maraysiya, tnngayan Sinciyapoco(Splawa Singco ). Knkawas 1965 idas 8 ali 9, kuohuwe Maraysiya 126 matis smruwa, uka matis mcciyuk, lixan lwaqan Renpang ka Sinciyapo. Krabi so kusun, murux pheyu knlangan ka sinciyapo, mheyu ka knlangan Sinciyapo Konhukuo.

Sinciyapo(sin-ka-pho) pnyahan pnkari Plmukan, snruwan na hengak Ingyi “Singapore”. Ngayan hengak pnkari na Ingun nii de, pneeyah pnkari na Maray “Singapura”. Bobo mslutuc pnyahan pnkari Fan “सिंहपुर “ (IAST: Siṃhapura), druma na siṃha, rkelic ka dungus na, pura ge, alang paru ka dungus na . Kiya tnngayun “alang Rkelic” ka Sinciyapo nii duri. Pkrayan knlangan Rkelic Ngungu Qcurux nii ka pnyahan na duri. “Sinciyapo” ngalan kndalax pnrdingan pdbrexan ka ngayan na nii.

Spooda 《Knbgurah pusu pnugaya Sinciyapo》, pooda Iyenyihuwecu (Nekocu) ka sehu Sinciyapo. Brexan spooda Tayi Mingcucu, snaxan ooda nSimincu.

Psnaxal pheyu Sancenhunri ka oda Luwan Sehu. Nngalan bntaqan senkiyo ka Congtong, Qbsuran knlangan, mmteru knkawas ka ali sqeepah, ma malu malan texan ka ali sqeepah na duri. Giing na Sinciyapo duri pnyahan bntaqan senkiyo duri; rima knkawas ka ali sqeepah daha. Congri ge pnyahan mgrahur Kuohuwe tang truma, tdulun pdoi Sincungcen. Ma ngalan pntburux Kongkong fuuweyen huwe sqlahang komuing pnlawa daka spooda. Sinciyapo Congri de kndalax giing truma pngalan Nekopucang.

Bobo pnheyu knlangan, brexan naq sdoi kingal ba Jenming Singtongtang ka pqlahang(Knpruwan ba bnrexan pnqlhangan). Pnrngagan duri ini ttai meniq beyax ka pjciyuk mpqlahang sooda Fantuwe tang(Duma Fantuwe tang ge, pnlawa, icu pngalan kari 100% msnegul Jenming Sintong tang. Knkawas 1991, pryuxan spooda senkiyu, speeniq mngari ngayan ka Fantuwe tang). Saya de, Sinciyapo Kongjen tang ka paru mpgeela Caye tang. Knkawas 1991, knbgrahan naq sooda pnugyusan niqul(Psngalang gnyusan senkiyo, knkingal speeyah 4-6 ging). Ani saya paru ba beyax na ka Jenming Sintong tang, meniq rahur seediq Sinciyapo, kndalax na pnheyu knlangann, ini ba elih 60% nngalan kana bntaqan nsekiyo. Knii meelih hari, eguw knklengal ka dndilan pusu, so ka meelih qqpahan, ppyahan. Knkawas 2011 pndaan senkiyo ngngalan 60% bntaqan, Knkawas 2011 pndaan senkiyo ngngalan 60% bntaqan, knbrihan kntruma bale daka pnrdingan pnbrexan peni.

Niqal paru ba pnGaya Pusu seekan cntduwan. Madis spcudu knlangan, ma lmeing gnbaruy pcduwan, spqrnutun spgeriq hei. Knbgurah pnGaya patis 185 cang Sinciyapo《pnGaya knmhemuc mangal iyu》, ini srwai peeyan knlangan hmrinas 15 ko hayroing, anaq hmrinas 30 ko Mafe, kukocen, ma hmrinas 500 ko tama; kana ini srwai smmalu anaq knhenu hayroing, mafe, kukocen, pgyaun kana. Ngalan pgyaan pnhuqil kana. Rseno pgyaan(16-50 knkawas) spetan pqrnutun duri（Hniti pnqrinuc Ingkuo, ani si ini sbeti da spqrnutun pnhqilan) . Ini ba klai lmngelung seediq knlangan icil ka pnqrnutun so nii sbetan , ani si duma naq seediq Sinciyapo, pnugaya nii, niqal ba dungus na hmetur, ma smeeliq ndaan pnquuqu nii mesa.

724.4 km² bale ka dheran na Sinciyapo, ngalan spooda Tusucihuwa, gyusan rima alang(sqlahang). Alang cceka(120 wan seediq), alang tongpe（130wan seediq）, alang sipe（83wan seediq）, alang tongnan（84wan seediq）, alang sinan（83 wan seediq）. Spooda naq Pkrana Alang Risuhuwe（Tnngayun Sorihuwe）mpqlahang. Spqlahang na Kuohuwe Iyen Sinciyapo pgqbsuran duri ka mgeela hayan. Knkawas 2002, qbsuran tnngayun Sucang ka mqeepah nii di. Kntnaan snaaxan Pucang. Meniq Sinciyapo, Sucang ge, Qbsuran mdudul pkrana alang Risuhuwe. Rima alang nii pgyusan ooda senkiyo.

Niqal 63 kana dheran gnyusan rcilung ka Sinciyapo, leexal ka ddgiyax lmiqu. 90% ka dheran nSinciyapo. Tgdaya niqal eluw pnheyu qndisan tebo Sinjo, tuiril niqal tg 2 ddaan, mtdaha nii ka eluw sooda ssaan Sinciyapo daka Maraysiya Jofo. Bobo na knparu dheran ge, Yilangtaw, Tokuwangtaw, Umintaw, ma Sungtawsa. Knbrawan dheran haypa 163.63 m(537 incu)  ga Ucicuma. Uka ali Siyasucu Sinciyapo, mangal snpegan ali UTC+8 , mgeela 1 patis hido daka niqul knlangan icil.

Mgeela tnheruy seediq Sinciyapo ge, msseli Congnanpu yayung Sinciyapo quri qlliyan rcilung hiya, dheran naq hari Jotayyiring, ma so phmaan ppyahan; tikuh bale ka dheran sqlhangan pkdkilan, irih so wada pnualang breenux kana.

Anu uka yayung paru kntruma, ki eguw pnhyegan sehu kntruma sliyan qsiya, ngngalan pusu qsiya qnyexan. Ani si knpruwan ba qnyexan, ini ptuku ka ngngaun qsiya Sinciyapo. Saya dehuk 40% mangal qsiya pneeyah knlangan icil. Kndrmutan ngngalan ppyahan qsiya na Sinciyapo, kana Tanhuwa Haysuwe, ma Caysungsuwe, pgeelih sgtange ngngalan knlangan qsiya icil .

Kndlexan niqul hei seediq tg 3 knlangan ka Sinciyapo, mhiti bukuy Monako daka Awmun. Spooda snpegan sehu Sinciyapo knkawas 2011, dehuk 518 wan seediq meniq Sinciyapo, truma na 325 wan seediq(63%) ge, tnalang nanaq. Duma ka mnangan patis meeniq, ma lawkong knlangan icil. 23% ka uxe mntuting naq Sinciyapo, 50 wan ka seediq mnangan mmeeniq ani knuwan.

Hei seediq Sinciyapo pnckaan snpegan ge, Hei seediq Sinciyapo pnckaan snpegan ge, 37 Knkawas, knkingal tnsapah hei seediq ge, 3.5. Anu ini baka niqul dheran Sinciyapo, 5/4 suupu meniq sapah sapac knbrexan(sdayo sehu ka maruy sapah uxe egu pila) . Betaq knkawas 2010, niqal 4/3 seediq meniq sapah 4 hari tqiyan seediq, ma so niqal naq ka tnsapah. Snpegan niqal nanaq sapah daha dehuk 87.2%. Dmoi qnawan dsdesun snpegan ge,knkmaxal kbekuy seediq, ma 10/1 ka seediq tnalang niqal naq rulu.

Ango ka pnttingal laqi rabu, snpegan knkawas 2012, pnttingan laqi rabu ge, 0.78, biciq spryuxan hei seediq 2.1. Ki psmyahun spegan ndaan mpmaxal knkawas, snbeyax seediq knlangan icil meyah meniq Sinciyapo. Ma rahur pnheruy seediq duri, ini pkeelih niqul seediq ka Sinciyapo.

Egu kari srengo daha ka knlangan Sinciyapo, kana kari srengo knlangan ge, Ingyi, Huwayi, Marayyi, Tanmiaryi. Anu ndaan daha di Maraysiya, 《Pusu pnuGaya Sinciyapo》qtaan pntasan, “Kari Marayyi ge, kari Sinciyapo.” Kndalax pntbrexan knlangan Sinciyapo, Ingyi ngalan sprengo pgkelan knkingal Luwan Seediq, ma ngalan kari stgesa spatis Sinciyapo duri. Ma ngalan “Pnuglaan pnkari”, kana spatis pusu pnuGaya daka Faryi. Meniq hoing truma duri, Ingyi ngalan kari srwanun sreeru kari nuicil; ani si, wano naq 3/1 ka seediq dmoi Ingyi, ma 3/1 ge dmoi Huwajen Sinciyapo, 4/1 ka seediq dmoi Maraysiyayi, ma 2/1 seediq Ingtu mangal pnkari Ingyi kari nbubu mesa, ma maha 5/1 hari ka seediq ini kkela kesun Ingyi.

Sinciyapo ge, rahur Luwan seediq,ma rahur seediq tnheruy. Kiya ka knkana pnsliyan snhei klangan duri icil. Fociyaw ka mgeela knpruwan snhei. Spooda knhbrawan msnegul, snnaxan snhei dah age, Cituciyaw, Isuranciyaw, Juciyaw, Tawciyaw, ma Ingtuciyaw. Kndalax knkawas 2000 – 2010, Cituciyaw, uka snhiyan, ma Tawciyaw dehuk 3% ka pnkrana. Meelih hari ka Fociyaw. Duma naq snhiyan daha ge, ini nanaq klgelu. Maha kana so snhiyun daha, maha so srengo truma nii.

Spegan kana seediq knlangan ge, 33% ka Fociyaw, msnegul na ge, Huwajen. Cituciyaw(kana Citusinciyaw, Tencuciyaw, ma snhei icil ) maha 18.3% ngalan kana hei seediq knlangan. Kndalax maxal knkawas ka snhei msnegul ge, 36.4 wan seediq(mangal 14.6%), 266 kana ka sapah thmkuwan. Pnuglaan ba kiyokay ge, Sice（Hill Street）, kiyokay Yameniya（Armenian Church）daka kiyokay eluw Sungantore . Isuranciyaw kana hei msnegul ge, 14.7%; niqal dara lutuc Maraysiya, ma Pacisutan seediq Musuring, niqal ka tikuh dara lutuc Ingtu Musuring. Kana knlangan truma Msuring maha hari 34.8 wan seediq, ma 80 kana pnheyu ka Cingcunsu. Paru ngayan ge, Huwatima Cingcusu daha ka Sutan Cingcunsu. Tawciyaw mangal kana seediq knlangan maha hari 10.9%, Huwajen naq hari ka kana. Ingtuciyaw mangal hei knlangan 5.1%, hmrinas 8 wan ka msnegul, lutuc naq hari Ingtu, pnhyegan sumiyaw maha hari 22 kana.

Berih knkawas 1965 ini ptburux ciida, Sinciyapo ge, dheran knbgrahan Ingkuo Haysiya alang paru. Dungus hetay Hayciyunciti meniq Tongnayan na Ingkuo. Ma slmeyan asu siyo rcilung, knparu klangan na Hayciyunciti Sinciyapo. Snegul spooda knriyan yayung Suyisuyunho knkawas 1869, wada ini beyo madis pryuxan brigan Klangan, ma ngalan pgdungus pryuxan ppyahan klangan ka Sinciyapo. Sinciyapo duri ini ba pdmai kingal ddaan stamaan asu paru klangan duri .

Mnrengo berih mpatis sinbung Chin Kah Chongrong mesa, Meniq 20-60 suci, knkawas 60-70, ppyahan na Sinciyapo, sptuku ngngalan hetay musa mccebu Yenan na Meykuo, so stahu, pcbuwan hhalung, ma rulu pcbuwan. Malan ba ka pyahan stahu, maha 6 yi meyen pnyahan na Sinciyapo, knkingal idas, nungalan na hetay Mekuo, sdayo na spheyu pnrdingan ppyahan na Sinciyapo. “ Knkingal idas mege pyahan bnbrigan qyqeya 6 yi meyen ka Sinciyapo, pnlutuc ndaan nii msdaling 10 knkawas, kana sntkeyan bnbrigan dehuk 700 yi meyen.”

Egu klegan knmalu ppyahan na ka Sinciyapo, mangal tg 3 stkeyan pryuxan hbangan klangan icil, ma stkeyan pnryuxan hbangan  icil na Yaco mangalan tg 1 brigan bakuci mangal tg 2 Tg 3 pryuxan brigan ma renyu brigan ma renyu. Slmeyan kriyan abura. Mangal  tg 1 saan stmaan asu daka sslmeyan asu paur ka hini duri Ma ooda hhqulan ppryuxan kana qyqeya klangan duri

Speeniq stkeyan

Niqal daha sapah stkeyan Cukuo ka Sinciyapo. Kingal ge, Tanmasi  Kongkuwan kongsu（Temasek  Holdings）, ma kingal ge, Sinciyapo Cunghu TocuKongsu（GIC)

1.Tanmasi Kongku Kongsu pnheyu knkawas 1974, nkingal sehu Sinciyapo pdkaan sehu  ini ngali nSujen Ciye Tocu kongsu Niqal sdoi Caycungpo sehu 100% kucen Sinciyapo. Betaq  knkawas 2013,  idas 3, ali 31, Caycung Nentu, nngalan sntkeyan  knkawas ge, 106 yi poyen（83 yi meyen）, pnkbrihan  kutong 8.9%. Pnspuwan posa hbangan qyqeya maha 2,150 yi poyen（1.318wan yi kangyen（maha hari 1690 yi meyen.）

Kosi nii dmoi  kana Tensin Sinciyapo, Hangkong Sinciyapo, Tyite Singciyapo, Kangko Singciyapo, Hayhuwang  hangyun, Tenri Sinciyapo, Cipawcituwan, ma Fanten RayFuosu, irih kana pndngusan ooda Sinciyapo, Paru ba sntkeyan Ciye. Dnoi snpegan meti knlangan icil, Tanmasi ddooyan Kongku ssepu kupiyaw, kana brigan kupiyaw na 47%  Sinciyapo, maha kesun dmoi  kana ppyahan nSinciyapo.

• Gingko Censo- 6.15%, 132.07 yi H ku.
• Gingko Mingsung- 10%, bnaruy 4 yi meyan.
• Gingko Congkuo- 13.79%, spuwan104.8 yi ku, knkawas 2006 idas 2 ali 17, bnaruy 15.2 yi meyen.
• Gingko Cata- 19.11% , 3.695 yi ku.
• Gingko Pakoray- 2.1%.
• Cuyen Congsin- 11.47% spuwan6.94 yi ku.
• ICICI - 7.28%, Tg 2 paru Ingtu, Gingko Sangye.
• Kosi mqlahang Hutuncucing（Fullerton Fund Management）
• Fongsu Canye Sujen Yosen Kongsu
• Ingni Bank Danamon - 69·5% kufun.
• Ingni kuoci inghang- 56·9% kufun.
• Cicunsu -25% kufun
• Ingni Permata Ingni Permata 64% Betaq knkawas 2011 idas 3, Cituwan Tocucuha maha hari 1930 yi sinyen.

Niqal kingal Luwan Stkeyan posaan hbangan  Sinciyapo, pnhyegan knkawas 1981 idas. 5 ali 22, tnngayun GIC, knpruwan ba pstkeyan hbangan na Luwan Sinciyapo. Dmoi  pqlahang kana hari pusaan knlangan icil sehu Sinciyapo. Rikuwangyaw  ka pungeela pnheyu dmudul. Hucusi ka Ujuwecing. Ani si ida naq Rikuwangyaw ka Tongsucang.  Congcay saya ka Riyiten, pnlawa daha  Cusingcang Gingko Klangan Canmusu· Woarfunsun meyan pgKuun GIC.

Leexan ba ddaan rulu eluw Sinciyapo Pnyahan ndaan ooda eluw nangall stkeyan knlanga GDP ge,10% hari  Snpegan knkawas 2010, pnklaan snpegan tunwe knchdilan, pnsaan pnyahan stmaan asu, knkkawas  kulu ge, 2843 wan kana. Mgeela Hongkong, mhiti wano Sanghay, mangal tg 2 pntkuwan klangan.

Daan snkyaan

Rima kana ka Luwan kyaan hikokiSinciyapo. Lawan Cangyi daka  Luwan Surita ge skyaanknlangan sseediq; ma Luwanskyaan Yeriho, Luwan skyaan Sanpawang, ma Luwan skyaan Tungciya tteru nii ge, skyaan hetay kongCiyun citi.

Luwan skyaan hikoki Cangyipskyaan Tongnanyama ini ba pgdmai pskiyan klangan icil duri, ma ddaan skiya psruun ba ddaan ckceka Awsing daka Ouco mquri eluw skyaan Taysuhangsen.  Ini pgdmai 5 skyaan Luwan  hikoki Yaco duri. Luwan skyaan Cangyi, tpaanan  seediq hmrinas 3000 wan jencu. Anaq hmrinas knkawas 38 ka snkyaan, ani si malu ba ssaan knsselo ttpaan sseediq; niqal 4 sapah stmaan  skiya, ma 2 elue ttlangun. Luwan skyaan Cangyi, soda sseediq mpqango 6670 wan kneegu ka  sseediq.

Stmaan Asu

Oda Sshaqun

Eluw rulu

Mtuku ba ka eluw rulu Sinciyapo, 10 kana ka tlangan kndalax tgdaya musa tghunac  kawsukongru. Kawsukongru Sinciyapo niqal kawsukongru Fantaw, kawsukongru Congyang, kawsukongru Ucicuma, kawsukongru Surita, kawsukongru Panpingni,kawsukongru Korancu, kawsukongruCiyalung-Payeriho,  KongyentatawTonghayan, kuwaysukongru Yayilajo, kuwaysukongru Pinghay, ma ini qhedu pnheyu  kuwaysukongru Nanpe  Ma eluw sooda hhqulan duri paru ba ka pnkrana,  tite, staapa basu, ma takusi ka pglayan. Rima kana ka ddaan saya eluw tite, ma ga spheyu ka kingal dungal; eluw daan basu hmrinas kbekuy, sdudul daha tpaan kosi basu, ki kana ka sinceyun, ma SMART  tite Yosenkongsu.

Quri sapah niqul ge, 84% niqul  seediq Sinciyapo pnheyu sapah sehu  (Pnkrana pnheyu sapah HDC), (kesun kongkong Cucay).Anu ngalan  Niqal naq sapah ka Tnsapah”, ki seelih hbangan ka sapah pkbrexan, spdhekan  knbarux knkingal seediq Sinciyapo peni. Sdayo hbangan sehu ka mbaruy sapah, pkmeniq sapah niqul kana ka seediq seediq  Sinciyapo duri.  Snaxan BOT ka sapah bgurah pgriqan sbaruy  dungal ka sapah Resale. Sapah bgurah BTO wano naq seediq Sinciapo sruwaan maruy. Mbaruy duri, asi ka dehuk ngungalan, so ka knkawas 35 ini dehuk brexan mbaruy, ma dehuk knkawas 35 duri, pbrigan wano naq 2 tqiyan BOT

Spruun ba qmita Sinciyapo ka oda Stgesa. Ciyawyipu mhiti ba kuofangpo ssliqan lan hbangan Caycungpu. Pooda  snbleqan kesun Cinging ciyawy ka Sinciyapo. Pnuyu Ingkuosucutu. Snaxan ka quri Yiunreko, kana stgesa spooda pskari lngyi tmgesa Pnuuyas 10-11 knkawas llaqi ma riso, bobo na ka mpgao pyasan Cuciseyen. Kawcong, ma so Rikongseyen, pnuuyas tddaha berih nii, mpdeka pddeka seediq musa muuyas Tase knlangan daha. 5 Rikongseyen, ma 3 pyasan Tacuwansehu Sinciyapo, truma na Sinciyapo Kuoritase daka Nanyang Rikongtase ge pyasan niqal ba paru ngayan Yaco. Anu  spooda stgesa Ingkuosusitong, ki rahur ka seediq musa muuyas Ingkuo, ma Awco, pyasan daha duri, sdayo daha pooda UCAS ka mpuuyas musa ngkuo

Rahur knkkawas kuxul ssaan riyuse knlangan Telu, ma Maraysiya ka Sinciyapo. Irih ngalan ppyasan quri knlangan nii Yaco hini peni.

Knkana pntuku ptlhayan hei ka Sinciyapo. Bbterun cubu, cuciyo kuxul ba rahur seediq, knkingal niqaul spsekiyo, niqal ptlhayan  cuciyocang. Quri bbteran cubu nii, knkawas 1996 niqal pnheyu Cuyecuciyo Rensay ka Sinciyapo di. Ma mnteru mangal mgeela  pnssengan Tongnanya Cuciyo Cinpiawsay ka knlangan, ma quri spseung knlangan cil duri,(So  ka Ingcaw Rensay) ahur ba ka seediq mplekuh. Niqal dungal, kana ka cmucac ptlhayan Tiyicung Sinciyapo. Bgurah Tiyicang Sinciyapo, ga meniq Sinciyapo Ciyalung（Kallang）ka Sunetiyicang. Kndalax knkawas 2014 idas 4, pnrdingal pnooda. 55,000 jen dhekan prmuxan musa truma. Kii si pntbale ngngalan bgurah Cuciyocang na Sinciyapo. Knkawas 2019.

Ngaianl kesun mgeela Tongnayankoci hetay na ka Sinciyapo Kana Luwan Ruciyun, Luwan Hayciyun,Luwan Kongciyun Ma pgeeruc Ma pgeeruc ba pnubrexan knlangan kahetay duri Pingyicu ka Luwan na kesacu  duri.

Hetay Sinciyapo daka hetay Conghuwa Mingkuo meniq pnddayo daha, so ka pheyuhetay Sinciyapo  knkana ba ka pnddayo ppyahan, rahur ba ka mnudul qbsuran hetay malix qnpahan na de, musa mgqbsuran dmudul hetay na Sinciyapo. Kndalax ddooyan kenri na Ciyangcingkuo daka Rikuwangyaw, pyahan ptlhayan Taywang ka hetay nSinciyapo.  Anu meeyux ka dheran nSinciyapo, ini hadi ptlhayan knlangan putting na Maraysiya, icu pgkela seediq oda  hetay, ki hadun Taywang ptlhayan. Msdang pngklaan daha Ciyang Ri, ma mkmalu knlangan Sinciyapo daka Taywan, ki pyahan ptluhe Taywan kesun Sinkuwang Putuwe. Niqul daha waga Taywang Huko Siyang Singcusen, Toriyosu Yunringsen,  ma Hongcuncun Pingtongsen.

Anu malu  ba sqlhangan pcbuwan ka niqaul dheran na Singciyapo, sdamac ppuqan daha pnGaya Sinciyapo, pnyahan pnspuwan  knklegan rahur Luwan Sseediq, ma knbbekuy seeniq

Ppuqan dndilan tndheran Maraysiya, tuuman pnyahan Telu, Ingni, Ingtu, seediqn pusu Telu,npusu Telu, tnheruy 19 suci Ingkuo(kana ka dndilan Ingyi, Putawya, tnngayun Cisu ) ka pnddilan na pntheruy. Ma ppuqun naq nniqal dahanpusu duri mntena, so  ka Suriranka, Taykuo, Feriping,  ma pnyahan quri Congtong.

Brigan so sbaruy eluw Sinciyapo, so  phpure na pneeyah Telu ddilan pnGaya Ingtu, pntalang na knklegan pkcheya pnyahan ppuqun, so ka rowangcu, ciyanghuwang, ma suyo  phpure na Ingtu duri, meege damac tnsyusan ware, ma duma naq phpure na Ingtu, ini bege hei babuy daka hei dapa. Dndulan pneeyah knkingal knlangan, mtuku bale kesun pnyahan kingal kesun Sinkuwang hhnguc ppuqun na ka Sinciyapo. Ware bolung,  resa, ido rodux  Sanan, jokuca, tnsyusan kueya, sate, karang mngihur, nduhan tusu kaye, kafe, mifun karang, kana jojomen.

Riso Yipongsan,16 knkawas ka heya. Knkawas 2015, pooda kari Youtube mrengo wada gedang Rikuwangyaw. Qbsuran ”Murux dmoi kenri”, ma “Mberiq kndesan seediq Yesu”,pgleban sapah kuung 3 knkawas sehu Sincipo psqrnutun qnquwan na ge, “Smeeliq Snhei Seediq, ma so pnkleho Luwan Seediq”, “ Masu qyqeya uxe pnGaya” ma, “Mmhemuc ini pGaya”; saan snberih wangru bubu na ka ndaan bobo na. Saya ga pgdkaran quri Meykuo ka Yipongsan

•  CIA
• 外交部
• List of current heads of state and government
• https://zh.wikipedia.org/wiki/新加坡（參考自中文維基百科）