Yapay resif
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Yapay resifler, tipik olarak genellikle biyolojik özelliklerini kaybetmiş, erozyona uğramış, Türkiye'de boğazlarda olduğu gibi blok gemi geçişlerinin yoğun olduğu ya da sörf geliştirme bölgeleri gibi yerlerde deniz yaşamını geliştirmek ve tedavi etmek için kurulmuş insan yapımı sualtı yapılarıdır.
Yapay resifler batan petrol kuyuları (Towers-to-Reefs programı örnek olabilir), gemi batırma, moloz ve inşaat molozları gibi başka amaçlar için inşa edilmiş nesneleri kullanarak inşa edilir. Diğer yapay resifler ise, PVC veya betondan inşa edilebilirler. Deniz tabanındaki batıklar kendiliğinden yapay resif haline gelebilir. İnşaat yöntemi ne olursa olsun, yapay resifler, genellikle yosun ve midye, mercan, istiridye gibi omurgasızlar için sert yüzeyler sağlar; buna bağlı olarak yapay resifler, balık toplulukları için çeşitli yapısı ile gıda ve saklanmaları için yer sağlamış olur. Böylece deniz yaşamı zenginleşir.
Yapay resif kullanımının binlerce yıllık tarihi vardır. Antik Persler Dicle Nehri'nin ağzında yapay resif inşa ederek Hint korsanları engellemek için blokajlar oluşturmuşlardır. Birinci Pön Savaşı sırasında Romalılar düşman gemileri yakalamak için Sicilya'da Kartaca liman ağzına bir resif inşa etmişler ve adayı Kartacalılardan kurtarmışlardır.
17. yüzyılda Japonya'da inşa edilen yapay resiflerde balık verimini artırmak veya algakültür için moloz ve kayalar kullanılmıştır, bu yöntem yosunların büyümesi için kullanılır.
ABD'de Güney Karolina'da 1830'larda balıkçı kulübeleri çevresindeki sularda balıkçılığı geliştirmek için yapay resifler kullanılmıştır.
Bu uygulamada Amerikalı balıkçılar, yapay resif oluşturmak için birbirine geçmiş ağaç dalları kullanmaktaydı.
Bugün artık yapay resif ya da balık habitatı olarak, eski buzdolapları, alışveriş arabaları, pert araba iskeletleri, çalışmayan tarım makineleri gibi insan yapımı kullanılmış ürünler ağaç dallarının yerini almıştır. Onaylanmış projeler içinde eski metro vagonları, eski muharebe tankları, zırhlı personel taşıyıcıları ve petrol sondaj kuleleri de vardır. Deniz içinde balık habitatları oluşturulurken kullanılan bu eşyalar, toksik-plastik kirletici öğelerinden ayrıştırılarak denizde uygun yerlere bırakılır.
Bir okyanusta, mevcut dikey bir yapı ile karşılaşıldığında, sardalye ve küçük balıklar için uygun yapay resif geliştirilebilirken, mavi yüzgeçli ton balığı ve köpekbalıkları gibi pelajik yırtıcılar gibi küçük balıklarla beslenen canlılar için beslenme noktası sağlayan, plankton bakımından zengin bir deniz habitatı oluşturulabilir. Deniz açıklarında, delikli strüktürlerle orfoz balığı, mercan balığı vb sakinleri korumaya alan arayan mağaracıklar oluşturulabilir. Bu insan yapımı balık habitatlarında fırsatçı yırtıcılar da görünmeye başlar, arada başlarını çıkarıp avlarını bekleyen diğer balıklar da görünür. Aylar ve yıllar boyunca resif yapısı, yosun, gömlekliler, sert ve yumuşak mercanlar, süngerler kaplanmış olur.