Valentine tankı
Valentine Piyade Tankı, Mk I - XI | |
---|---|
Çeşidi | Kruvazör Tank |
Uyruğu | Birleşik Krallık |
Özellikler | |
Ağırlık | 16-17 ton |
Uzunluk | 5,4 m |
Genişlik | 2,6 m |
Yükseklik | 2,2 m |
Mürettebat | Mk I,II, IV, VI - XI: 3 (Komutan, silahçı, sürücü) Mk III, V: 4 (+ yükleyici) |
Zırhı | 8 - 65 mm |
Ana silahı | Mk I-VII: QF 2-pounder Mk VIII-X: QF 6-pounder Mk XI: QF 75 mm |
Diğer silahları | Mk I-VII, X, XI: 7.92 mm BESA Makineli tüfek |
Motor | Mk I: A189 benzin Mk II, III, VI: AEC A190 dizel Mk IV, V, VII-XI: GMC 6004 dizel 131 - 210 beygir (97 - 157 kW) |
Süspansiyon donanımı | Slow Motion süspansiyon |
Harekat menzili | 145 km |
Azami hızı | 24 km/s |
Valentine Piyade Tankı Mk III Birleşik Krallık tarafından II. Dünya Savaşı sırasında en çok üretilen ve kullanılan tank sınıfında bir zırhlı savaş aracıdır. Maliyetinin çok düşük olması ve kullanımının kolay olmasından ötürü yüksek sayıda üretilen bir tank oldu.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Valentine tankı Ordu Ofisinin Şubat 1938 tarihindeki başvurusu üzerine Vickers-Armstrong firması tarafından ve Mk II Kruvazör Tankı tankı temel alınarak tasarlanmıştır. Tasarım ekibi kruvazör tankıına ait ağırlık ve piyade tankına ait zırh özelliklerini bir arada taşıyan bir tank üzerinde çalıştı. Sonuçta ortaya çok ufak bir tareti olan ve bunun içerisinde sadece iki kişinin barınabileceği bir tank çıktı. Matilda Mk I tankından daha ince zırhı olmasına rağmen zayıf motorundan ötürü Matilda tankı ile aynı hızı yapabiliyordu. Ancak maliyeti çok daha ucuzdu ve üretimi çok daha kolaydı.
Ordu Ofisi ise taretinin ufak olması ve mürettebatının azlığından ötürü tankın üretimini engelledi. Ama Avrupa'daki savaşın hızlanması sonucunda Nisan 1939'da üretimine izin verdi. Mayıs 1940 tarihinde başlanan denemeler tam da Dunkirk Boşaltmasına denk geldi. Denemelerden başarıyla geçen ve hemen üretimine başlanan araca Valentine Piyade Tankı Mk III adı verildi.
Valentine tankı için birkaç ad düşünüldü. Ancak tankın Ordu ofisine tanıtımı 14 Şubat Sevgililer Günü'ne denk gelmesinden ötürü bu ad verildi.
Valentine tank üretimi Nisan 1944 tarihine kadar sürdü. Sonuçta İngilizler tarafından en çok üretilen tank oldu. Toplamda 6.855 adet tank Vickers, Metropolitan-Cammell Carriage and Wagon ve Birmingham Railway Carriage and Wagon firmaları tarafından daha sonra da 1.420 adeti Kanada tarafında üretildi. İngiliz Milletler Topluluğu tarafından Lend-lease antlaşması uyarınca SSCB'ye verildi. Antlaşma gereği İngiliz yapımı 2.394 ve Kanada yapımı 1.388 adet araç Sovyetler Birliğine satıldı.
Görev Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Valentine modeli ilk olarak Crusader Harekatı sırasında kullanıldı ve harekâtın başında Matilda tankları ile yer değiştirildi. Kuzey Afrika Cephesinde neredeyse her yerde kullanıldı. Bu sırada güvenilirliği ile üne kavuştu. Bununla birlikte bu tankta diğer İngiliz tankları ile aynı zayıf özelliği taşıyordu. Bu yönü 2-pdr topunun yüksek patlayıcı başlıklı mermi atmaktan yoksun olması ve bu sebepten ötürü çok kısa sürede tanksavar özelliğini yitirmesiydi. 6-pdr ve OQF 75 mm topların üretimiyle bu toplarla silahlandırılan çok sayıda tank cephede görev yaptı. Tankın diğer zayıf tarafı küçük kompartımanı ve iki kişilik taretiydi. Daha geniş taretli bulunan 2-pdr toplu modeli üretilse de daha büyük top takılan modellerinde mürettebat sayısı tekrar düşürüldü.
1944 yılında Valentine tankı yerini İngiliz yapımı Churchill ve Amerikan yapımı Sherman tanklarına bıraktı. Mayıs 1945 Pasifik Harekatı sırasında az sayıda Valentine tankı da görev aldı.
Kızıl ordu tarafından kullanılan Valentine tankları Moskova Savaşı ile servise girdi ve savaşın sonuna kadar devam etti. Soğuk hava şartlarından kaçınması için bu tanklar en çok güneydeki İran civarında bulunan ikmal yollarındaki cephelerde kullanıldı. Hızı ve zayıf topuna rağmen Valentine tankının küçük yapısı aracı emniyetli ve iyi zırh koruması sağlıyordu.
Modelleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Valentine I (Tank, Infantry, Mk III) (350 adet üretildi)
İlk üretilen Valentine tankları çabuk üretimden ötürü ortaya çıkan sorunlar dolayısıyla orduya teslim edilmedi. Tankın perçinli zırhı, AEC model A189 135 beygirli benzinli motoru ve 2 pdr. Top ve Besa marka eş eksenli makineli tüfeği bulunuyordu. Tank komutanı ayrıca topu oldurmak ile görevliydi. Renkli çizimi
- Valentine II (Tank, Infantry, Mk III*) (700 adet)
Tankın AEC A190 131 beygir dizel motoru bulunuyordu. Menzili artırmak için motor kompartımanının sağ tarafına harici yedek yakıt deposu takıldı. Renkli çizimi
- Valentine III
Tanka geniş taret takıldı.Bu sayede mürettebata fazladan bir yükleyici eklendi. Komutanın yaptığı ikinci yükleme işini bu kişi yaptı. Tank yan zırhları 60 mm den 50 mm ye düşürüldü ve aracın toplam ağırlığı korundu. Renkli çizimi
- Valentine IV
Valentine II tankına Amerikan yapımı 138 beygirlik GMC 6004 dizel motor ve yine Amerikan yapımı yürüyen aksam takılarak elde edildi. Bu motor aracın menzilini biraz düşürse de daha sessiz ve güvenilirdi. Renkli çizimi
- Valentine V
Valentine III tankına Amerikan yapımı 138 beygirlik GMC 6004 dizel motor ve yine Amerikan yapımı yürüyen aksam takılarak elde edildi. Renkli çizimi
- Valentine VI
Kanada tarafından üretilen model. Yapımında Amerikan ve Kanada mekanik parçaları kullanıldı. İlk birkaç araçta Besa eş eksenli Makineli tüfek yerini ileride Browning Model 1919 makineli tüfeğine bıraktı. Renkli çizimi
- Valentine VII
Başka bir Kanada üretimi. İçerisinde ufak değişiklikler yapıldı ve telsizi değiştirildi. Renkli çizimi
- Valentine VIIA
VII tankına atılabilir yedek yakıt deposu ve baş ışıkları eklendi
- Valentine VIII
Valentine III modeline üzerine QF 6pdr top takıldı. Eş eksenli makineli tüfek ve yükleyici mürettebattan çıkartıldı. Yan zırhlar tekrar azaltıldı. Renkli çizimi
- Valentine IX
Valentine V modeline geliştirilmiş 6 pdr. Top takıldı. VIII gibi zırhı düşürüldü. Son üretilen modellerinde geliştirilmiş, 165 beygirlik GMC 6004 dizel motor takılarak hareketliliği geliştirildi. Renkli çizimi
- Valentine X
Yeni taret tasarımı ve 165 beygirlik motora sahip oldu. BESA eş eksenli makineli tüfek tekrar takıldı. Kaynakla birleştirildi. Renkli çizimi
- Valentine XI
Valentine X modeline geliştirilmiş OQF 75 mm top ve 210 beygirlik GMC 6004dizel motor eklendi. Kaynakla birleştirildi. Sadece komuta tankı olarak kullanıldı. Renkli çizimi
- Valentine DD
Valentine Mk III ve Mk VIII tanklarına Straussler's model Duplex Drive ekipmanı eklendi. Üzerlerinde DD bulunan Sherman tank mürettebatını Normandiya Çıkarması için eğitmekte kullanıldı.
- Valentine OP / Command
(Observation post / command) ('Türkçesi'→Keşif ve Komuta) Taretteki topun yerine sahte bir top ve fazladan telsiz takıldı.
- Valentine CDL (Canal Defense Light)
Taretin yerine yüksek mum kapasiteli gözlem ışığı takıldı.
Valentine Scorpion II
Mayın temizleyici ekipmanlı. Harekâtlarda kullanılmadı.
- Valentine AMRA Mk Ib
AMRA (Antitank Mine Roller Attachment) (Türkçe→Tekerlekli Tanksavar Mayın Temizleme Aparatı) Harekâtlarda kullanılmadı.
- Valentine Snake
Snake model mayın temizleme aparatlı tank. Az sayıda araç harekâtlarda kullanıldı.
- Valentine Köprü Döşeyici
Taretsiz Mk II modeline 34' x 9.5' ebatlarında 30 adet makas köprü eklendi. Birkaç düzüne araç üretildi ve bazılara Kızıl Ordu servisine verildi.
- Valentine Tank İmha Edici
Vickers-Armstrong firması tarafından deneme modeli olarak üretildi. Basit bir tank imha edici olarak üretilen araçta taretin yerine gövde üzerine 6pdr sahra topu takılıydı. Sadece 1942 yılında denendi.
- Valentine Alev Makinası
İki adet Valentine tankına Petrolle Mücadele Bölümü tarafından alev makinesı takıldı. 1942 başlanan denemeler sonucunda gaz hareketli sistemin kullanılmasına karar verildi. Sonuçta Crocodile model alev makinesi sistemi Churchill tanklarında Avrupa harekâtı sırasında 1944-45 yılları arasında kullanıldı.
- Valentine 7.92 inç alev havanı
Deneme modeli olarak üretilen araçta taretin üzerine yerleştirilen ağır havan tanesi 25 libre TNT taşıyan mermiler atıyordu. Ve betonarme binalara karşı etkiliydi. 1943-45 yılları arasında denenen aracın 2000 yard menzili ve 400 yard etkili menzili vardı.
Şasesi kullanılan araçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- SP 17pdr, Valentine, Mk I, Archer
- Carrier, Valentine, 25pdr gun Mk I, Bishop
- Tank, Infantry, Valiant (A38)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- M. Baryatinskiy - Valentine Infantry Tank, Modelist-Konstruktor, Bronekollektsiya 05-2002 (М. Барятинский - Пехотный танк Валентайн, Моделист-Конструктор, Бронеколлекция 05-2002).
- Peter Chamberlain, Chris Ellis - British and American Tanks of World War Two, 2004.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- WWII Vehicles
- LemaireSoft
- OnWar ( Valentine II )
- Valentines in New Zealand, Pacific Islands 28 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Armour Reference Articles (Valentine VI photo gallery)
- Photo galleries at ww2photo.mimerswell.com: Valentine 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Specialist variants 16 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.