Tartaros
| Antik Yunanistan'da din |
|---|
| dizisinin bir parçası |
 |
Tartaros ya da Latinleşmiş hâliyle Tartarus, Yunan mitolojisi'nde, hem bir tanrı hem de yeraltında bir yer adıdır. Ünlü şair Hesiodos'a göre tunç bir örsün cennetten dünyaya düşmesi dokuz gün almaktadır. Şaire göre örs, bir dokuz gün daha sonra Tartaros'a ulaşır.[1] Ilyada'da Zeus'un söylemiyle Tartaros'un Hades'e olan uzaklığı dünyanın cennete uzaklığı kadardır.[2]
Yunan mitolojisine göre ölüler diyarıdır. Katiller, günahkarlar, tanrılara karşı çıkmış olanlar ve bunun gibileri yeraltının en dipteki katmanı olan Tartaros'a mahkûm edilir. Tartaros'a hükmeden kişi Hades'tir. Bu diyar ölülerin mekanı olmasına rağmen yeryüzünden girilebilir. Burayı üç başlı köpek Kerberos korur. Bu konuyla ilgili Orpheus hikâyesi vardır: Orpheus, dillere destan olmuş bir lir ozanıdır. Karısı Eurydike'yi her şeyden çok sever, lirinden bile. Ancak gün gelir, Eurydike ölür.
Orpheus bu acıya dayanamaz ve karısını kurtarmaya karar verir. Ancak bu iş onun için zor olacaktır, karşısında hem ölülerin efendisi Hades, hem onun eşi Persephone, hem de bekçi Kerberos vardır. Ama öyle sever ki Eurydike'yi onu kurtarmak için her şeyi göze almıştır. Yeraltı dünyasının geçidini bulur, aşağı iner. Hades'in ve Persephone'nin karşısına çıkar. Konuşarak onları ikna edemeyeceğini bildiğinden tanrılara lir çalmaya başlar. Hades ve eşi o kadar etkilenir ki çaldığı lirden ona izin verirler. Öyle bir şarkıdır ki bu Kerborus'u sakinleştirmiştir. Hades, Orpheus ile bir anlaşma yapar. Karısının gitmesine izin verecektir ama bir şartla: Orpheus ölüler ülkesi'nden çıkmadan ona bakmayacaktır yoksa Eurydike'nin ruhu sonsuza kadar kaybolacaktır. Orpheus kabul eder ve yola çıkar eşiyle. Ona bakmaması gerektiğinden Orpheus önden gider, lir çalarak. Çıkışa çok yaklaştığında kimine göre emin olmak için, kimine göre karısının çığlığını duyduğu için, kimine göre de sadece bir ses duyduğu için dönüp geriye bakar ve eşiyle göz göze gelir. Eurydike'nin ruhu sonsuzluğa karışırken eşini bir daha kaybeden Orpheus iyice kahrolur. Yaşayanların Dünyası'na döndüğünde kahrından fazla dayanamaz ve o da hayatını kaybeder. Eşi ile buluşup buluşmadıklarına gelince, bazıları onların buluşup sonsuza dek mutlu olduklarını söyler, bazıları da Orpheus'un lir çalarak eşini her yerde aradığını rivayet eder.
"Kim bilirdi yaşamın en ölüm olduğunu, ölümünde en yaşam... duymuştum bir kez, yaşayan ölülerdik biz, ve bedenimiz en tabutumuz." (Socrates. Platon, Gorgias 492e)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Hesiodos, Theogonia, satır 720-725". www.perseus.tufts.edu. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2023.
- ^ "Homeros, Ilyada, kitap 8, satır 17". www.perseus.tufts.edu. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2023.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- http://www.maicar.com/GML/Underworld.html 20 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- http://www.theoi.com/Kosmos/Tartaros.html 13 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Yunan mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |