Rusya imparatoru
| Rusya imparatorları | |
|---|---|
| Eski Monarşi | |
| İmparatorluk | |
| |
| İmparatorluk bayrağı | |
| |
| Son imparator: II. Nikolay 1 Kasım 1894 - 15 Mart 1917 | |
| İlk hükümdar | I. Petro |
| Son hükümdar | II. Nikolay |
| Resmi konum | Moskova Kremlini Kışlık Saray Petergof Sarayı Katerina Sarayı |
| Atayan | Irsî monarşi |
| Monarşi başlangıcı | 2 Kasım 1721 |
| Monarşi sonu | 15 Mart 1917 |
Tüm Rusya'nın imparatoru ve otokratı[1] (Rusça: Император и Самодержец Всероссийский) 1721'den 1917'ye kadar Rusya hükümdarının resmi ünvanıydı.[2]
Ünvan, Rusya'nın Büyük Kuzey Savaşı'ndaki (1700–1721) zaferiyle bağlantılı olarak ortaya çıkmıştır ve Avrupa'da kabul edilen unvan sistemine uyarlanmış bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Önceki "Tüm Rusya'nın çarı ve büyük prensi" ünvanının ardılıdır. Ayrıca çar (veya "çaritsa") ünvanı, monarşi 1917'de kaldırılıncaya kadar halk arasında imparator (veya imparatoriçe) için kullanılmaya devam etmiştir.
Ünvan
[değiştir | kaynağı değiştir]Rus İmparatorluğu Temel Kanunları'nın ilk maddesi, "Tüm Rusya'nın imparatoru, mutlak hükümdardır. Onun yüce otoritesine sadece korkudan değil, aynı zamanda vicdanen de itaat etmeyi Tanrı'nın kendisi emreder" şeklindedir.[3]
20. yüzyılda imparatorun tam unvanı (Temel Kanunlar'ın 37. maddesi) şu şekildeydi:
Tanrı'nın Lütfu ile, Moskova, Kiev, Vladimir, Novgorod; Kazan çarı, Astrahan çarı, Polonya çarı, Sibirya çarı, Tavrida Guberniyası çarı, Gürcistan çarı; Pskov lordu ve Smolensk, Litvanya, Volinya, Podolya, Finlandiya büyük prensi; Estland, Livland, Courland, Semigalia, Samogitya, Belostok, Karelya, Tver, Yugra, Perm, Vyatka, Bolgar ve diğerlerinin prensi; Nijniy Novgorod, Çernihiv, Ryazan, Polotsk, Rostov, Yaroslavl, Beloozero, Udorya, Obdorya, Kondia, Vitebsk, Mstislav ve kuzey ülkelerinin tümünün lordu ve büyük prensi; İberya, Kartli ve Kabardiya topraklarının ve Ermeni eyaletlerinin lordu; Çerkes ve Dağlı prenslerin ve diğerlerinin hükümdarı; Türkistan lordu; Norveç'in varisi; Schleswig-Holstein, Stormarn, Dithmarschen ve Oldenburg dükü ve diğerleri.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]I. Petro, Rusya'nın Avrupa'daki devletler sistemi içindeki konumunu güvence altına almayı ve özellikle Kutsal Roma imparatoru'na denk bir ünvan oluşturmak istedi.[5] Poltova Muharebesi'ndeki zaferinin ardından I. Petro, imparator ünvanı meselesini Viyana mahkemesine taşıdı.[5] 1717'de I. Petro, imparator unvanını kullanma hakkı olduğunu savunarak bu iddiasını, I. Maximilian'ın III. Vasili'ye gönderdiği mektuba dayandırdı.[6]
Bütün Rusya'nın imparatoru unvanı, Büyük Kuzey Savaşı'ndaki zaferinden ve Eylül 1721'de Nystad Antlaşması'nın imzalanmasından sonra, I. Petro imparator ünvanını aldı. Yönetim Senatosu ve Sinod tarafından ünvan tescillendi ve kullanılmaya başlandı.
İmparatorların listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]| İsim | Ömür | Hükümdarlık başlangıcı | Hükümdarlık sonu | Notlar | Aile | Resim |
|---|---|---|---|---|---|---|
 I. Petro
| 9 Haziran 1672 — 8 Şubat 1725 | çar olarak: 2 Haziran 1682 imparator olarak: 2 Kasım 1721 | 8 Şubat 1725 | İmparator ünvanını oluşturdu | Romanov |  |
 I. Katerina
| 15 Nisan 1684 — 17 Mayıs 1727 | 8 Şubat 1725 | 17 Mayıs 1727 | I. Petro'nun eşi | Skavronsky (doğuştan) Romanov (evlilik ile) |  |
 II. Petro
| 23 Ekim 1715 — 30 Ocak 1730 | 18 Mayıs 1727 | 30 Ocak 1730 | Romanov |  | |
 Anna İvanovna
| 7 Şubat 1693 — 28 Ekim 1740 | 15 Şubat 1730 | 28 Ekim 1740 | V. İvan'ın kızı | Romanov |  |
 VI. İvan
| 23 Ağustos 1740 — 16 Temmuz 1764 | 28 Ekim 1740 | 6 Aralık 1741 | V. İvan'ın büyük torunu Bebekken tahttan indirildi, hapsedildi ve öldürüldü | Mecklenburg-Brunswick-Romanov |  |
 Yelizaveta
| 29 Aralık 1709 — 5 Ocak 1762 | 6 Aralık 1741 | 5 Ocak 1762 | I. Petro ve I. Katerina'nın kızı | Romanov |  |
 III. Petro
| 21 Şubat 1728 — 17 Temmuz 1762 | 9 Ocak 1762 | 9 Temmuz 1762 | I. Petro'nun torunu Öldürüldü | Holstein-Gottorp-Romanov |  |
 II. Katerina
| 2 Mayıs 1729 — 17 Kasım 1796 | 9 Temmuz 1762 | 17 Kasım 1796 | III. Petro'nun eşi | Ascania (doğuştan) Holstein-Gottorp-Romanov (evlilik ile) |  |
 I. Pavel
| 1 Ekim 1754 — 23 Mart 1801 | 17 Kasım 1796 | 23 Mart 1801 | III. Petro ve II. Katerina'nın oğlu Suikast sonucu öldürüldü | Holstein-Gottorp-Romanov |  |
 I. Aleksandr
| 23 Aralık 1777 — 1 Aralık 1825 | 23 Mart 1801 | 1 Aralık 1825 | I. Pavel ile Sophie Dorothea'nın oğlu Polonya'nın İlk Romanov kralı ve Finlandiya büyük prensi | Holstein-Gottorp-Romanov |  |
 I. Nikolay
| 6 Temmuz 1796 — 2 Mart 1855 | 1 Aralık 1825 | 2 Mart 1855 | I. Pavel ile Sophie Dorothea'nın oğlu | Holstein-Gottorp-Romanov |  |
 II. Aleksandr
| 29 Nisan 1818 — 13 Mart 1881 | 2 Mart 1855 | 13 Mart 1881 | I. Nikolay ve Prusyalı Charlotte'un oğlu Suikast sonucu öldürüldü | Holstein-Gottorp-Romanov |  |
 III. Aleksandr
| 10 Mart 1845 — 1 Kasım 1894 | 13 Mart 1881 | 1 Kasım 1894 | II. Aleksandr ve Maria Aleksandrovna'nın oğlu | Holstein-Gottorp-Romanov |  |
 II. Nikolay
| 18 Mayıs 1868 — 17 Temmuz 1918 | 1 Kasım 1894 | 15 Mart 1917 | III. Aleksandr ve Mariya Fyodorovna'nın oğlu Şubat Devrimi sırasında tahttan indirildi Bolşevikler tarafından ailesiyle birlikte katledildi | Holstein-Gottorp-Romanov |  |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ferro, Marc (1995). Nicholas II: Last of the Tsars (İngilizce). Oxford University Press. s. 36. ISBN 978-0-19-509382-7. 7 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
- ^ Stone, Bailey (2014). The Anatomy of Revolution Revisited: A Comparative Analysis of England, France, and Russia (İngilizce). Cambridge University Press. s. 65. ISBN 978-1-107-04572-9.
- ^ "Chapter One On the Essence of Supreme Sovereign Power, Article 7." 5 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Russian Imperial House: Official site of the Romanov Dynasty. Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
- ^ "On the Title of His Imperial Majesty and the State Coat of Arms" 9 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Russian Imperial House: Official site of the Romanov Dynasty. Retrieved 26 June 2019.
- ^ a b Madariaga, Isabel de (2014). Politics and culture in eighteenth-century Russia: collected essays. Abingdon, Oxon: Routledge. ss. 25-32. ISBN 9781317881902.
- ^ Massie, Robert K. (1991). Peter the Great: His Life and World (İngilizce). Wings Books. ISBN 978-0-517-06483-2. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Statesman's Handbook for Russia'dan alıntılar. Bakanlar Komitesi Kançılaryası tarafından, St. Petersburg. 1896.
