[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Selim, Kars

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Selim
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKars
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamErdinç Dolu[1]
 • Belediye başkanıİlyas Barış Koç (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1011 km²
Rakım1830 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam23.231
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu474
İl plaka kodu36

Selim, Kars ilinin bir ilçesidir.

Şu an için tarih öncesine ait araştırmalar, son sözü söyleme olanağı verecek yeterlilikte olmamasına rağmen Kars ve yöresinin çok eski tarihlerden itibaren yerleşim merkezi olduğu kanıtlanmış durumdadır. İlçenin Kars merkezine yakınlığı yerleşim yeri itibarıyla uygunluğu bu tarihi beraberliği devam ettirdiği sonucunu doğurmaktadır.

Bölge Urartu egemenliğine geçer M.Ö. 145 yıllarında İskitlerin egemenliğinden sonra Azaklar M.S. 5. yüzyılda bölgenin hakimi olmuşlardır.

430 yılında Sasani İmparatorluğu Kars ve yöresini denetimine alır. Bölge uzun süre Sasaniler, Bizans ve Müslümanlar arasında mücadele alanı olmuştur. 1000 yılına doğru Selçuklu Hanedanı Anadolu’ya gelmeye başlamış ve Bizans İmparatorluğu ile olan mücadele 1064’te Kars’ın, 1071’de ise Malazgirt’in kazanılması ile Türklerin ilk ve uzun süreli bölgeye girmelerinin temelini oluşturmuştur.

1153’te Gürcüler, 1239’da Moğollar daha sonra Timurlular, Karakoyunlular ve Akkoyunlular'ın eline geçen Kars ve yöresi 1502’de ise Safavilerin denetimindedir. Safaviler ve Osmanlı İmparatorluğu arasındaki mücadele bölgedeki birçok tarihî eserin yok olmasına yol açmıştır. Kanuni Sultan Süleyman zamanında Irak seferi ile bölge kesin olarak Osmanlılara geçmiştir. 1823’te İranlılarla yapılan Erzurum Antlaşması'ndan sonra bölgede Çarlık Rusyası ile mücadele başlamıştır.

1855 Kırım, 1877-1878 savaşları sonucunda 1918’de Brest Litovsk Antlaşması yapılmış, ardından Ermeni tehdidi ve saldırıları bölgeyi harabe haline getirmiştir. Selim, Mustafa Kemal Atatürk’ün başlattığı İstiklal Savaşı ile 30 Eylül 1920’de Ermeni işgalinden, ilçeye giren ilk birliğin komutanı Şehit Yüzbaşı Reşit Balkanlı tarafından kurtarılmıştır.

Cumhuriyetin ilanı ile 1957 yılına kadar nahiye olarak Sarıkamış İlçesine bağlı iken 27 Haziran 1957 tarih ve 9644 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7033 Sayılı özel Kanunla ilçe statüsü kazanmıştır.[3]

Yıl Toplam Şehir Kır
1960[4] 30.926 2.554 28.372
1965[5] 33.364 2.939 30.425
1970[6] 32.616 3.289 29.327
1975[7] 34.556 3.569 30.987
1980[8] 33.511 3.969 29.542
1985[9] 34.347 4.368 29.979
1990[10] 29.244 3.957 25.287
2000[11] 25.480 4.393 21.087
2007[12] 25.162 5.170 19.992
2008[13] 25.216 4.935 20.281
2009[14] 24.873 4.617 20.256
2010[15] 24.627 4.781 19.846
2011[16] 24.581 4.925 19.656
2012[17] 26.142 5.084 21.058
2013[18] 25.826 5.111 20.715
2014[19] 24.924 5.152 19.772
2015[20] 24.204 5.143 19.061
2016[20] 23.712 5.201 18.511
2017[20] 23.409 5.189 18.220
2018[20] 23.231 5.347 17.884
2019[20] 22.910 5.443 17.467
2020[20] 22.971 5.587 17.384

Coğrafî yapı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Selim ilçesi Allahuekber Dağları'nın eteklerindeki büyük platoda kurulmuştur, düzlük bir yerleşim alanı vardır. Su kaynakları oldukça boldur. Kars çayının ana domarlarını bu ilçeden çıkan kaynaklar oluşturmaktadır. Rakımı 1800 metredir, kışları soğuk ve karlı, yazları ise serin geçer. Karasal bir iklim hakimdir.

  1. ^ "Kaymakam". 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  3. ^ "7033 sayılı Kanun" (PDF). Resmî Gazete. 27 Haziran 1957. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 
  4. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  5. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  18. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  19. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  20. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Selim Nüfusu - Kars". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Kars Selim Nüfusu". nufusune.com.