[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Seikanron

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Seikanron Tartışmaları

Seikanron (Japonca: 征韓論20 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.), Japonya'da Meiji Dönemi'nin başlangıcında Saigō Takamori, İtagaki Taisuke, Etō Shimpei, Gotō Shōjirō ve Soejima Taneomi tarafından ortaya atılan bir görüştür. Seikanron, askerî güç kullanarak Kore'ye sefer düzenlenmesini öngörmektedir. Fakat, bu görüşün fikir babası Saigō Takamori'nin görüşü, Kore'ye bir çıkartma yapılması değil Japonya'nın dış dünyaya açılmasını teşvik etmekti.[1][2]Saigō Takamori'nin vefatından sonra, İtagaki Taisuke'nin Özgürlük ve İnsan Hakları Hareketi'nde öne sürdüğü Seikanron görüşü, Saigō'nun görüşü olarak sunulmuştur. Bu yüzden, İtagaki değil Saigō, Seikanron görüşünün fikir babası olarak bilinir.

Japonya'da Edo Dönemi sonrasında, antik Japon edebiyatı ve kültürü çalışmaları ve Mitogaku adı verilen Japon tarihi ve Şinto araştırmalarının bir kısmında belirtildiğine göre Kojiki ve Nihon Shoki'de Antik Japonya'nın Kore'ye egemen olduğu anlatılmaktadır. Bu görüş, Yoshida Shōin tarafından da desteklenmiştir. Kore seferi, bu argümana dayanarak desteklenmiş ve Sonnō jōi Hareketi'nin politik misyonuna da eklenmiştir. Edo Dönemi'nin son dönemlerinde, Yoshida Shōin,Katsu Kaishū ve Sanai Hashimoto'nun ideolojilerinde bu oluşumu görmek mümkündür. Keiō Dönemi'nin 2. yılında(1866), Qing Hanedanlığı'ndaki Guangzhou Vilayeti'nin gazetesinde Seikanron görüşüyle alakalı bir makaleye yer verilmiş ve bu da Qing Hanedanlığı ve Kore'nin endişelerini arttırmıştır. Bunun sonrasında, Japonya- Qing Hanedanlığı ve Japonya- Kore arasındaki ilişkiler kötüye gitmiştir. Ayrıca, Kore'de kralın babası Heungseon Daewongun, hükûmeti kurmuş, Sakoku (Zincirli ülke) politikasını benimsemiştir. General Sharman Olayı ve Fransız seferindeki (1866), zaferlerin etkisiyle Kore, kendine güvenen bir tutum sergilemiştir.

Hem Japonya hem de Kore tarafının kendinden emin olduğu bir ortamda, Meiji Restorasyonu meydana gelmiştir. Japonya, Tsushima-Fuchū Bölgesi aracılığıyla Kore'ye yeni bir hükûmet kurulduğunu bildirmiş ve diplomatik ilişkilerin sürmesine yönelik müzakerelerde bulunmuştur. Ancak, Japonya'nın diplomatik belgelerinin Edo Dönemi'ndeki şekliyle farklı olmasını mazeret gösteren Kore tarafı müzakere isteğini reddetmiştir. 1870 yılının Eylül ayında (Meiji Dönemi, Sene:3), Dışişleri Bakanı Yoshioka Kouki Busan'a gönderilmiştir. 1872'nin Ocak ayında, Sō Yoshiakira Dışişleri Bakanlığı'na atanmış ve Eylül'de de Hanabusa Yoshimoto Dışişleri Bakanı olmuştur. Kore, kesin olarak bu gelişmelerden hoşnut olmamış ve Meiji Dönemi'nin 6. yılından itibaren anti-Japon tavrı gittikçe güçlenmiştir. Nisan ve Mayıs aylarında da Busan'daki yöneticilerin idaresine karşı boykot uygulanmıştır. Bütün bunlar, Japonya içinde de Seikanron fikrinin gittikçe ateşlenmesine sebep olmuştur.

1873 Haziran'ında (Meiji Dönemi, Sene: 6), Moriyama Shigeru'nun ülkeye geri dönüşünden sonraki kabine toplantısında Kore ile ilişkiler sorunu ele alınmıştır. Kabine müsteşarı İtagaki Taisuke, toplantıda taburların geri çekilmesini önermiştir. Ancak; Saigō Takamori buna karşı çıkarak kendisinin elçi olarak gitmesi teklifini getirmiştir. Bir Büyükelçi olan Saigō, Kore üzerine gidilmesi konusunda ısrar etmiştir. Gotō Shōjirō ve Etō Shimpei, bu görüşü desteklemiştir. Aynı yılın Ağustos ayında Meiji Hükûmeti Saigō Takamori'yi elçi olarak göndermeyi kararlaştırmıştır. Ancak, Eylül'de ülkeye geri dönen Iwakura Misyonu'nun savunucuları Iwakura Tomomi, Kido Takayoshi ve Ōkubo Toshimichi, böyle bir kararın zamansız olduğunu ileri sürmüş ve buna karşı çıkmışlardır. Yönetimde baskı altında olan Başbakan Sanjō Sanetomi Ekim ayında hastalıktan hayatını kaybetmiştir. Son olarak, başkakan temsilcisi olan Iwakura'nın görüşü, İmparator Meiji'ye iletilmiş ve seferin ertelenmesine karar verilmiştir. Bu sonuç, Saigō ve Itagaki'nin Seikanron'u savunan grubunun eş zamanlı olarak memuriyetten ayrılmalarını (Seikanron Siyasi Kargaşası) da beraberinde getirmiştir. Ayrıca, bu durum, 1874 yılındaki (Meiji Dönemi, Sene:7) Saga Ayaklanması'ndan 1877'deki (Meiji Dönemi, Sene:10) Satsuma Ayaklanması'na kadar bu sonuçtan hoşnut olmayan samuray ailelerinin isyanlarının ve Özgürlük ve İnsan Hakları Hareketi'nin başlangıç noktası olmuştur.

Dipnot- Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]