[go: up one dir, main page]
İçeriğe atla

Seyhan

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Başlığın diğer anlamları için Seyhan (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Seyhan
İlçe
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlAdana
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamEkrem İnci
 • Belediye başkanıOya Tekin (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam501 km²
Rakım23 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam793.480
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu01010
İl alan kodu0322
İl plaka kodu01
Resmî site
[1]

Seyhan, Türkiye'nin Adana ilinin bir ilçesidir. İlçe, tamamıyla Adana şehir merkezi içerisinde kabul edilmektedir ve tüm ilçeye bir alt tabaka belediye olan Seyhan Belediyesi hizmet vermektedir. Seyhan, Adana ilinin sakinlerinin %35'ine ve Adana şehrinin sakinlerinin yaklaşık olarak yarısına ev sahipliği yapmaktadır. Türkiye'deki en kalabalık sekizinci metropol ilçe statüsündedir.

Seyhan, Adana'nın ilk yerleşim alanı olmakla beraber şu anda şehrin yönetim, iş ve kültür merkezidir. Tarihî Tepebağ mahallesi ve Büyük Saat, Ulu Camii, Ramazanoğlu Konağı ve Sabancı Merkez Camii gibi önemli yapıları bünyesinde barındırmaktadır. Adana Kültür ve Sanat Merkezi ve Sabancı Kültür Merkezi, Seyhan Kültür Merkezi ve Metropol Tiyatro Salonu yine aynı ilçede faaliyet göstermektedir. İlçe, ismini doğu yakasını oluşturan Seyhan Nehri'nden almaktadır.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seyhan ismini mitolojide Adanus'un oğlu Sarus'tan almaktadır. İlçenin tarihi MÖ 3000 yılına dayanmakta olup, Tepebağ höyüğünde yapılan kazılarda tarihî eserlere raslanmıştır.

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seyhan'ın doğusunda Yüreğir, batısında Tarsus, kuzeyinde Çukurova , güneyinde ise Karataş yer almaktadır. İlçenin bulunduğu alan Seyhan Irmağı'nın taşıdığı alüvyonlardan oluşmuştur. Pleistosenden başlayarak (4. jeolojik zaman başları) oluşan delta bugün üç taraca halinde uzanır. Kıyıda lagünler ve kumul setleri yer almaktadır.

İklim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seyhan, Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Yazları sıcak ve yağışsız, kışları ise ılık ve yağışlıdır. En sıcak ay ortalaması 28,1 °C, en soğuk ay ortalaması 9,3 °C'dir. Bu güne kadar saptanan en yüksek sıcaklık, 13 Ağustos 2023 tarihinde 46,2 °C, en düşük sıcaklık 1964 yılı 20 Ocak tarihinde -8,4 °C'dir. Yıllık yağış tutarı 647 mm'dir. Bu miktarın yaklaşık yarısı kışın alınırken, %4'ü yazın, geri kalanı ilkbahar ve sonbaharda alınır. Yaz mevsimindeki nem oranı oldukça fazladır. Doğal bitki örtüsü 1.500 metre yükseltiye kadar bodur makilerdir. Denize yakın bölgelerde kumcul ve tuzcul bitkilere de rastlanır.

Yönetim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seyhan ilçesi üç kademe merkezle yönetilmektedir; merkez hükûmet, il idaresi ve belediye.

Seyhan Kaymakamlığı, Adana Valiliği adı altında yönetilen merkezi yönetimin bir koludur. Seyhan kaymakamı, İçişleri Bakanlığı tarafından atanan ilçe yöneticisidir. Seyhan Kaymakamlığı ilçenin bakanlık idare heyetinin işlevini yerine getirmektedir.

Adana İl Özel İdaresi'nin Seyhan müdürlüğü il idaresin ilçe şubesidir. 61 üyeli Adana İli Meclisinde Seyhan 11 üye ile temsil edilmektedir.[1]

Seyhan ilçesinde bulunan tek belediye Seyhan Belediyesidir çünkü ilçe tamamıyla Adana şehir merkezinin içerisindedir. Belediye tüm Seyhan ilçesine hizmet vermekle beraber ilin en küçük yönetim birimleri olan mahallelere bölünmektedir.

Seyhan Belediyesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Belediye Başkanı, belediyenin baş yöneticisi olmakla birlikte belediye dairelerine ve belediye meclisine başkanlık etmektedir. Başkan adayları gerek Milli Partiler gerekse de bağımsız olarak adaylığa başvurabilirler. Belediye Başkanı, tek türlü oylama sistemi ile 5 yıllığına seçilmiştir.

Makina mühendisi olan Zeydan Karalar Seyhan Belediye Başkanı'dır (31/03/2019 tarihine kadar.) Karalar, 2014 Yerel Seçimleri'ni aldığı %31,9 oyla, önceki iki dönem başkanlık yapan Azim Öztürk'ün %5 önünde tamamlayarak kazanmıştır. 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisinin Adana Seyhan Belediye Başkan Adayı Akif Kemal AKAY %57,84 (242.482 kişi) oy alarak Seyhan Belediyesinin yeni Belediye Başkanı olmuştur. Akif Kemal AKAY 1950 yılında Adana'da doğdu. Akay, kimya yüksek mühendisi ve biyokimya uzmanı. 1968'de 18 yaşındayken CHP'ye üye oldu. SODEP Adana kurucusu olan Akay, CHP ve SHP yöneticilikleri, il başkanlığı, Atatürkçü Düşünce Derneği Adana İl Başkanlığı ve Genel Başkan yardımcılığı görevlerinde bulundu.[2] 2024 yerel seçimler öncesi CHP'den istifa eden Kemal Akay,İyi Parti'ye geçip İyi Parti'den Seyhan Belediye başkanlığına tekrardan aday olmuştur.[3]2024 Türkiye Yerel seçimler sonucunda %41.51 oy toplayarak yeni Seyhan Belediye başkanı Oya Tekin olmuştur.[4]

Siyaset

[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel Seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Parti Oy Oranı
1991 DYP %26
1995 DSP %24
1999 DSP %33
2002 CHP %26
2007 AK Parti %26
2011 CHP %34
Haziran 2015 CHP %31
Kasım 2015 CHP %33
2018 AK Parti %30
2023 CHP

%31

Yerel Seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Seyhan Belediye Başkanları ve Partileri
Yıl Belediye Başkanı Parti Oy Oranı
1989 Yalçın Akyol SHP %39,4
1994 Ahmet Cevdet Yağ ANAP %23,7
1999 Yıldıray Arıkan DSP %23,1
2004 Azim Öztürk AK Parti %36,3
2009 Azim Öztürk AK Parti %26,3
2014 Zeydan Karalar CHP %31,7
2019 Akif Kemal Akay CHP %57,8
2024 Oya Tekin CHP %41,5

Mahalleler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seyhan'ın 96 mahallesinin 74'ü merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 789.427 kişi (%98,5) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 29 km uzaklıktaki Mürseloğlu'dur. Nüfusu en fazla olan mahalle, 67.491 kişi ile Yeşilyurt'tur. Seyhan'ın nüfusu 2017 yılında %0,35 artmıştır.

Seyhan ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı rakımı ve nüfusu

Sıra Mahalle Km* Rakım Nüfus
2016[5] 2017[6] 2018 2019
1 2000 Evler Mah. 10,9 12.632 13.564
2 Ahmet Remzi Yüreğir Mah. 4,8 1.382 1.371
3 Akkapı Mah. 4,3 15.604 16.728
4 Alidede Mah. 0,7 1.617 1.529
5 Aydınlar Mah. 7,9 9.575 10.275
6 Bahçelievler Mah. 5,7 4.140 4.121
7 Bahçeşehir Mah. 15,5 11.674 12.363
8 Barbaros Mah. 2,6 18.979 18.436
9 Barış Mah. 8,4 12.674 12.553
10 Beşocak Mah. 0,9 1.308 1.232
11 Bey Mah. 3,1 11.244 11.386
12 Cemalpaşa Mah. 3,1 11.122 10.799
13 Çınarlı Mah. 2,1 2.542 2.463
14 Dağlıoğlu Mah. 3,2 23.805 23.275
15 Demetevler Mah. 5,6 7.831 7.746
16 Denizli Mah. 5,2 15.087 14.679
17 Döşeme Mah. 3,2 8.279 8.060
18 Dumlupınar Mah. 4,0 13.626 13.459
19 Emek Mah. 5,8 6.550 6.755
20 Fatih Mah. 6,6 21.059 21.030
21 Fevzipaşa Mah. 7,0 13.746 13.998
22 Gazipaşa Mah. 4,3 5.968 5.925
23 Gülbahçesi Mah. 4,7 49.039 49.397
24 Gülpınar Mah. 2,8 11.711 11.350
25 Gürselpaşa Mah. 9,2 34.149 38.622
26 Hadırlı Mah. 7,3 4.885 4.921
27 Hanedan Mah. 2,3 1.211 1.171
28 Havuzlubahçe Mah. 2,0 11.909 11.875
29 Hurmalı Mah. 2,3 2.865 2.827
30 Hürriyet Mah. 1,4 6.424 6.292
31 İsmetpaşa Mah. 7,9 14.530 14.782
32 İstiklal Mah. 3,1 7.029 6.931
33 Karasoku Mah. 0,8 162 173
34 Kavaklı Mah. 13,2 2.826 2.969
35 Kayalıbağ Mah. 0,8 962 995
36 Kocavezir Mah. 1,2 2.089 1.921
37 Koza Mah. (Küçükdikili) 12,1 6.819 6.912
38 Kurtuluş Mah. 2,7 12.694 12.458
39 Kuruköprü Mah. 1,5 341 391
40 Küçükdikili Mah. 12,7 396 419
41 Mekan Mah. 13,9 1.157 1.175
42 Mestanzade Mah. 0,6 4.838 4.699
43 Meydan Mah. 3,4 9.023 8.947
44 Mıdık Mah. 7,5 3.703 3.651
45 Mirzaçelebi Mah. 2,3 6.413 6.203
46 Mithatpaşa Mah. 4,9 20.462 20.210
47 Namık Kemal Mah. 5,0 10.306 10.106
48 Narlıca Mah. 5,2 11.591 11.195
49 Onur Mah. 8,0 16.029 15.841
50 Ova Mah. 8,3 18.479 18.547
51 Pınar Mah. 8,5 35.427 37.168
52 Reşatbey Mah. 1,7 13.078 12.763
53 Sakarya Mah. 4,3 1.623 1.558
54 Sarıhamzalı Mah. 11,0 11.566 11.663
55 Sarıyakup Mah. 0,5 1.134 1.145
56 Serinevler Mah. 5,5 654 685
57 Söğütlü Mah. 12,3 5.221 5.268
58 Sucuzade Mah. 1,7 5.496 5.228
59 Sümer Mah. 5,1 19.715 19.262
60 Şakirpaşa Mah. 6,8 12.302 12.020
61 Şehitduran Mah. 1,2 6.534 6.325
62 Tellidere Mah. 6,9 24.715 24.463
63 Tepebağ Mah. 1,3 1.434 1.350
64 Türkocağı Mah. 0,0 1.546 1.487
65 Uçak Mah. 6,8 9.708 9.583
66 Ulucamii Mah. 0,4 337 316
67 Yeni Mah. 12,4 1.722 1.739
68 Yenibaraj Mah. 4,7 10.347 10.250
69 Yenibey Mah. 1,7 14.212 13.695
70 Yeşilevler Mah. 6,4 8.135 8.160
71 Yeşiloba Mah. 9,5 15.560 15.552
72 Yeşilyurt Mah. 6,1 67.852 67.491
73 Yeşilyuva Mah. 2,7 6.046 5.973
74 Ziyapaşa Mah. 3,6 9.649 9.556
Seyhan (merkez) 28 786.499 789.427
75 Büyükçıldırım Mah. 26,2 10 84 85
76 Büyükdikili Mah. 18,2 40 729 719
77 Camuzcu Mah. 10,0 14 561 536
78 Çaputçu Mah. (Karayusuflu) 20,9 9 256 258
79 Dervişler Mah.(Karayusuflu) 25,2 8 202 202
80 Dörtağaç Mah.(Karayusuflu) 20,9 8 140 139
81 Gökçeler Mah. 23,0 22 1.257 1.240
82 Gölbaşı Mah. 12,1 11 785 808
83 Karakuyu Mah. 21,5 90 603 608
84 Karayusuflu Mah. 17,9 12 774 736
85 Kayışlı Mah.(Karayusuflu) 14,8 10 592 576
86 Koyuncu Mah. 11,2 15 306 307
87 Köylüoğlu Mah.(Karayusuflu) 19,9 9 289 272
88 Kuyumcular Mah. 21,1 97 549 582
89 Küçükçıldırım Mah. 24,5 11 129 132
90 Mürseloğlu Mah.(Karayusuflu) 28,2 8 698 684
91 Salmanbeyli Mah. (Karayusuflu) 21,0 10 292 290
92 Sarıhuğlar Mah. 13,0 48 253 273
93 Yalmanlı Mah. 11,6 17 576 565
94 Yenidam Mah. 8,2 15 393 393
95 Yolgeçen Mah. 18,1 16 279 277
96 Zeytinli Mah. 19,6 28 1.317 1.278
Seyhan (merkez dışı) 11.064 10.960
Seyhan (ilçe) 797.563 800.387

* Km, Türkocağı Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçenin nüfusu 2007 genel nüfus sayımına göre 1.007.992'dir. Bunun 990.073'ü ilçe merkezinde, 17.919'u ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır. Ancak Çukurova adı verilen Yeni Adana'nın ayrılması ile 2008 istatistiklerine göre Seyhan ilçe merkez nüfusu 752.308 kişiye düşmüştür.[7]

Yıl Toplam Şehir Kır
1990[8] 672.121 642.321 29.800
2000[9] 849.283 807.934 41.349
2007[10] 1.007.992 990.073 17.919
2008[11][a] 752.308 752.308 veri yok
2009[12] 722.852 722.852 veri yok
2010[13] 723.277 723.277 veri yok
2011[14] 757.928 757.928 veri yok
2012[15] 764.714 764.714 veri yok
2013[16] 771.947 771.947 veri yok
2014[17] 779.232 779.232 veri yok
2015[18] 788.722 788.722 veri yok
2016[18] 797.563 797.563 veri yok
2017[18] 800.387 800.387 veri yok
2018[18] 793.480 793.480 veri yok
2019[18] 796.286 796.286 veri yok
2020[18] 796.131 796.131 veri yok


Sağlık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seyhan'da bulunan sağlık kurumları arasında Acıbadem Hastanesi, Universale Hospital, Nusret Karasu Göğüs Hastalıkları Hastanesi, Ortadoğu Hastanesi, Başkent Üniversitesi Seyhan Hastanesi, Ortopedia Hastanesi, Metro Hastanesi, Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çukurova Aşkım Tüfekçi Devlet Hastanesi, Askeri Hastane, Sistem Göz Merkezi, Çukurova Cerrahi Tıp Merkezi, Nobel Tıp Merkezi, Gastro Tıp, Adana Kardiyoloji Merkezi, Doğuş Tıp Merkezi, Galleria Kulak Burun Boğaz Merkezi, İris Göz Merkezi, Sevgi Göz Merkezi, Maya Göz Merkezi, Seyhan Tıp Merkezi, Onur Tıp Merkezi ve Ziyapaşa Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Merkezi sayılabilir.

Spor

[değiştir | kaynağı değiştir]

Spor kulüpleri[19]

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kadınlar Basketbol Süper liginde Adana ASKİ ve BOTAŞ takımları vardır. Futbolda Adana Demirspor da bu ilçededir.

Takımın Adı Branşı 2016-2017 2017-2018  2018-2019
Adana Aski Basketbol K. Süper Lig Süper Lig
Botaş Basketbol K. Süper Lig Süper Lig
Adanaspor Basketbol E. 2.Lig xx
Adana Demirspor Futbol 1.Lig 1.Lig
Adana Büyükşehir B. Spor Futbol BAL BAL
Adanagücü Futbol Kadın 3.Lig 3.lig
Adana Seyhan Bld.Spor Futsal Futsal Ligi
Atakan Spor Hentbol E. 2.Lig 2.Lig
Adana Gençlik ve Spor K. Hentbol E. Erkekler 2.Lig xx
Adana Şakirpaşa GSK Hentbol K. Süper Lig xx
Seyhan Bld. Voleybol E. 2.Lig 2.Lig
Adana Voleybol Voleybol E. 2.Lig xx
Adana Çukurova Efes Voleybol E. Bölgesel Lig Böl.lig
Adana Seyhan Yıldırım Spor Voleybol E. Bölgesel Lig xx
Adana VOLAŞ Spor Voleybol E. Bölgesel Lig xx
Seyhan Bld. Voleybol K. 2.Lig 2.Lig
Adana DSİ Voleybol K. 2.Lig 2.Lig
Çukurova Efes Voleybol K. 2.Lig
Adana Voleybol Voleybol K. 2.Lig
Adana Sabancı Mes. Tek. L. Voleybol K. Bölgesel Lig Böl.lig
Adana Taşeli Voleybol K. Böl.lig
Adana Çukurova Efes Voleybol K. Bölgesel Lig xx
Adana VOLAŞ Spor Voleybol K. Bölgesel Lig xx

Spor tesisleri[20]

[değiştir | kaynağı değiştir]

5 Ocak Fatih Terim Stadyumu, Yeşiloba Hipodromu ve Menderes Spor Salonu bu ilçededir.

Spor tesisi Kapasitesi Yenileme İşletme Özelliği
5 Ocak Fatih Terim Stadyumu 16.095 1973 GHİSM Futbol-1.lig
Yeşiloba Hipodromu 2.700 2012 Türkiye Jokey Kulübü 1614x21,5 çim pist
Menderes Spor Salonu 2.500 2016 GHİSM
Adana Atatürk Yüzme Havuzu 2.200 1984 GHİSM Olimpik 8/50
100.yıl Açık Yüzme Havuzu 1.200 1982 GHİSM Olimpik 10/50
Rıza Salih Saray K.Yüzme H. 600 1984 GHİSM Y.Olimpik 6/25

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Çukurova ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "İl Genel Meclisi Üyeleri". Adana İl Özel İdaresi. 9 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2012. 
  2. ^ "ADANA SEYHAN İLÇE BELEDİYE BAŞKANLIĞI". Mynet. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2014. 
  3. ^ TV100 (15 Şubat 2024), Akif Kemal Akay: Genel Başkan, Siz Bize Karşıydınız Dedi | Erdoğan Aktaş ile Eşit Ağırlık, 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 25 Eylül 2024 
  4. ^ "Adana SEYHAN Seçim Sonuçları - Adana SEYHAN 31 Mart 2024 Yerel Seçim Sonuçları, Oy Oranları ve Dağılımları". Hürriyet. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. 
  5. ^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
  6. ^ TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2014. 
  8. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  16. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  17. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  18. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Seyhan Nüfusu - Adana". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Adana Seyhan Nüfusu". nufusune.com. 
  19. ^ TFF, TBF, TVF, THF
  20. ^ GHİSM, Türkiye Jokey Kulübü

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Çukurova Sarıçam
 
Tarsus (Mersin) Kuzey Yüreğir
Batı   Seyhan    Doğu
Güney
Karataş
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Seyhan&oldid=33928827" sayfasından alınmıştır