Sextus Pompeius

Sextus Pompeius Magnus Pius ya da kısaca Sextus Pompeius, Roma Cumhuriyetinin sonlarında (MÖ 1. yüzyıl) yaşamış Romalı general. İkinci üçlü hükümdarlık'in karşısına çıkan son muhaliftir.

Sextus Pompeius, Büyük Pompey'in (Gnaeus Pompeius Magnus) üçüncü karısı Mucia Tertia'dan olan oğludur. Büyük kardeşi Gnaeus Pompeius'da aynı kadındandır. Her ikisi de babaları Romalı büyük general Büyük Pompey'in gölgesinde büyümüşlerdir.

Sezar'ın MÖ 49 yılında Rubicon nehrini geçmesiyle başlayan iç savaşta, Sextus'un büyük kardeşi Gnaeus pek çok Romalı muhafazakâr senatörün yaptığı gibi doğuya kaçan babasını takip etti. Sextus, üvey annesi Cornelia Metella'ya göz kulak olmak için Roma'da kaldı. Pompey'in ordusu MÖ 48'de Pharsalus Muharebesi'ni kaybedince Pompey hayatını kurtarmak için kaçmak zorunda kaldı. Cornelia ve Sextus onunla Lesbos adasında buluştu ve birlikte Mısır'a kaçtılar. Mısır'a ulaştıktan bir süre sonra aynı yılın 29 Eylüllünde babasının bir ihanet sonucu öldürülmesine şahit oldu. Pompey'in ölümünün ardından Cornelia Roma'ya döndü ancak Sextus ertesi yıl Afrika'da bulunan Roma eyaletlerindeki Sezar muhaliflerine katıldı. Metellus Scipio, Genç Cato, kardeşi Gnaeus ve diğer senatörlerle birlikte Sezar'a ve ordusunu karşı koyma hazırlıklarına giriştiler.

Sezar'ın muhaliflerle ilk savaşı olan MÖ 46 yılındaki Thapsus Muharebesi'ni kaybeden Metellus Scipio ve Cato intihar etti. MÖ 45'te, Sezar Pompeius'un kardeşini Hispania'daki Munda Muharebesi'nde yendi. Gnaeus Pompeius idam edildi ancak genç Sextus bir kez daha kaçmayı başararak Sicilya'ya gitti.

Roma'da, Sezar 15 Mart MÖ 44 tarihinde elebaşlığını Cassius ve Brutus'un yaptığı bir grup senatör tarafından öldürüldü. Bu cinayet, ortamı yatıştırmak bir yana Sezar'ın mirasçıları ve suikastçileri arasında yeni bir iç savaşın başlamasına yol açtı. Sezar'ın intikamını almak ve tüm muhaliflerini bastırmak amacıyla Octavian, Marcus Antonius ve Marcus Aemilius Lepidus arasında İkinci üçlü yönetim oluşturuldu. Sicilya'da bulunan Sextus Pompeius tam anlamıyla bir isyancıydı ancak Triumvirlerin önceliği Sezar'ın katilleri Cassius ve Brutus'tu. Böylece tüm adayı bir üs haline getiren Sextus, orduyu geliştirmek ve daha önemlisi güçlü bir donanma oluşturmak için aradığı zamana ve kaynağa sahip oldu.

Brutus ve Cassius Filippi savaşını kaybetti ve intihar ettiler. Bu olayın ardından triumvirler yönlerini Sicilya ve Sextus'a çevirdi.

Ancak bu andan itibaren, Sextus güçlü bir direnişe hazırlandı. Ertesi yıl süren çatışmalarda her iki tarafta kesin bir zafer elde edemedi ve MÖ 39'da Sextus ve triumvirler arasında bir barış anlaşması imzalandı. Anlaşmanın nedeni doğuda Partlara karşı muhtemel bir savaştı. Antonius, mümkün olan en fazla lejyonu toplamayı düşündüğünden Sicilya cephesinin güvenliğini geçici bir süre de olsa sağlamak gerekiyordu. Barış uzun sürmedi. Octavian ve Antonius arasında sık sık yaşanan didişmeler Sextus'a karşı bir savaşın yeniden başlaması için gerekli politik motivasyonu sağlıyordu. Octavian yeniden Sicilya'yı fethetmeyi denedi ancak ilki MÖ 37'de Messina'da ve ikincisi MÖ 36 Ağustosun da olmak üzere iki deniz savaşında da yenildi. Ancak Octavian çok yetenekli bir general olan Marcus Vipsanius Agrippa'ya sahipti. Sadece bir ay sonra Agrippa Sextus'un donanmasını Naulochus burnu açıklarında bozguna uğrattı. Sextus, yegane destek üssü Sicilya'yı terk ederek doğuya kaçmak zorunda kaldı.

Sextus Pompeius MÖ 35'te Milet'te yakalandı ve mahkemeye çıkarılmaksızın Antonius'un emrindeki Marcus Titius'un emriyle idam edildi (Pompeius Roma vatandaşı olduğundan bu yasadışı bir durumdu). Vahşice öldürülmesi yıllar sonra Octavian ve Antonius arasındanki ilişkiler kopma noktasına geldiğinde Octavian tarafından bir silah olarak kullanılacaktı.

• MÖ 48 - Babasının suikast sonucu öldürüleceği Mısır'a gitmesi.
• 47/MÖ 45 – Afrika'da muhalefet.
• MÖ 45 - Munda Muharebesi'nde yenilgi.
• MÖ 42 - Güçlü bir donanma ile Sicilyanın kontrolü.
• MÖ 39 - Octavianus ve Antonius ile Misenum anlaşması.
• MÖ 37 - Messina açıklarında Octavian'ı yenmesi.
• MÖ 36 -
  • Ağustos, Octavian'ı tekrar yenmesi.
  • Eylül, Agrippa tarafından Naulochus burnu açıklarında yenilmesi.
• MÖ 35 - Milet'te yakalanması ve idam edilmesi.