Mutualizm (ekonomik teori)

Bu madde veya bölüm Karşılıkçılık (ekonomik teori) adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin tek başlık altında birleştirilmesi önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{Geçmiş birleştir}} şablonunu ekleyiniz.

Kaynakça/Ayrıntılı bilgi için:^[1][2]

Bu maddenin veya bölümün özgün araştırma, doğrulanamaz veya yoruma dayalı ifadeler içerdiği düşünülmektedir. Lütfen iddiaları kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek geliştirin. Özgün araştırmadan oluşmuş ifadeler kaldırılabilir. Ayrıntılar maddenin tartışma sayfasında bulunabilir.

Mutualizm, anarşizmin bir türüdür. Serbest piyasa ve intifa temelli bir sosyalist toplumu savunur. Bu sistemin bir uygulaması minimum (idari işleri karşılayacak kadar) faizde kredi veren bir karşılıklı kredi bankası üzerindendir. Mutualizm, emek değer teorisinden ekonomik değer belirlenebileceğini savunur. Mutualizme göre, bir işçi emeğinin üretisini sattığında kendi emeğine eş değer emeği para, mal veya hizmet olarak almalıdır. Buna rağmen, emek değer teorisini kabul etmeyen ve subjektif değer teorisini savunan mutualist düşünürler de mevcuttur.

Mutualizm anarşist yazar ve filozof Pierre-Joseph Proudhon'un düşünceleriyle popülerleşmiştir. Mutualistler bireylerin kredi, borç, yatırım veya kira ile gelir elde etmesine karşıdır. İşçi üretisinin tamamına erişebildiği sürece, mutualistler piyasa ekonomisini ve belli mülk sahipliği ilkelerini kabul ederler. Mülkü kapitalist özel mülk (üretici mülk) ve bireysel mülk (özel mülk) olarak ayırırlar. Mutualizme göre toprak sahipliğinin meşruiyeti, o toprağın işlenip işlenmediğine bağlıdır. Kapitalist bir ekonomide bu toprağın sahipliği mal sahibinin kendi seçimine bağlıyken, mutualizmde toprağa ihtiyaca ve kullanışa göre sahiplenilir. Kolektivist ve bireyci akımları vardır.

Mutualizmin temel yönleri, özgür üreticiler birliği, serbest bankacılık, işyeri demokrasisi, işçi özyönetimi, kademecilik ve ikili iktidardır. Mutualizm, destekçileri tarafından genellikle anti-kapitalist bir serbest piyasa şeklinde tanımlanır. Mutualistler, kapitalizmle ilişkili ekonomik sorunların çoğunun maliyet ilkesinin, yani maliyete oranla fiyat sınırının ihlal edilmesinden dolayı olduğunu iddia ederler. Bu, 1776'da Adam Smith tarafından - icat edilmemiş olsa da - popüler hale getirilen emek değer teorisinden esinlenilmiştir (Proudhon, Smith'ten ilham aldığından bahsetmiştir). Emek değer teorisi, bir şeyin gerçek fiyatının (ya da gerçek maliyetinin) onu üretmek için üstlenilen emek miktarı olduğunu savunur. Warren'ın "maliyetine göre fiyat teorisi" içinde bahsettiğine göre, maliyet fiyatın sınırı olmalıdır. Mal satan bir kimse, bu malları edinmenin maliyetinden fazlasını almamalıdır.

İkili iktidar, modern toplumda zaten var olanlara alternatif oluşumlar inşa etme sürecidir. Başlangıçta Proudhon tarafından teorize edilmiş, agorizm ve otonomizm gibi birçok devlet karşıtı hareket tarafından benimsenmiştir. Proudhon bunu şu şekilde açıklamıştır:

Devlet mekanizmasının altında, siyasal kurumların gölgesinde, devlet adamlarının ve din adamlarının gözünden uzakta, toplum kendi düzenini yavaşça ve sessizce üretiyor; ve yeni bir düzen inşa etmek, canlılığının ve özerkliğinin ifadesidir.

Proudhon tarafından teorize edilen ikili iktidar, Vladimir Lenin tarafından yaygınlaştırılan ikili iktidarla karıştırılmamalıdır. Proudhon'un anlamıyla ikili iktidar, devrimci bir varlığın, önceki kurumun gücünü, devrimci varlığın onu tamamen ele geçirebileceği kadar zayıflatılana kadar önceki siyasi kurumların yapısını kasıtlı olarak koruduğu daha spesifik bir senaryoyu ifade eder. Mutualistler tarafından uygulanan ikili iktidar, alternatif kurumun geliştirilmesidir.

Karşılıkçılar, bu birliğin yalnızca uzmanlık gerektiren ve birçok farklı çalışanın birleşik bir ürünü tamamlamak için bireysel görevlerini yerine getirmesini gerektiren bir çalışma ortamı olan yerde gerekli olduğunu savunurlar. Bu durumda, işçiler doğaları gereği birbirlerine bağımlıdırlar, eğer bu birlik olmasaydı alt ve üst, efendi ve ücretli köle olarak çalışmaları gerekirdi. Uzman işçilerin yardımı olmadan bir birey tarafından gerçekleştirilebilecek bir işte, bu birliği gerekmez. Proudhon, insanların toplumsal forma ihtiyaç duymadıklarını ve yalnızca kiraların kaldırılmasında vb. durumlarda dayanışma amacıyla sahte bir birliktelik gerektiğini savundu. Çalışmalarının doğası gereği egemen ve özgür olduğunu kabul etti. Tercih edilen birliktelik derecesi üzerine yorum yaparken Proudhon şunları yazdı:

Üretimin büyük bir işbölümü gerektirdiği durumlarda, işçiler arasında bir birlik kurmak gerekir çünkü onsuz onlar ast ve üstler olarak izole kalırlar ve endüstriyel efendiler ve ücretli işçiler ortaya çıkardı, özgür ve demokratik bir toplumda iğrenç olanlar. Ancak ürünün bir bireyin veya bir ailenin eylemi ile elde edilebildiği durumlarda, Birliğe gerek yoktur.

Proudhon'a göre mutualizm, işyerlerinin "demokratik olarak örgütlenmiş işçi derneklerine devredileceği" bir sistem olan endüstriyel demokrasinin yaratılmasını içeriyordu. Bu birliklerin, demokratik sosyal cumhuriyetin ortak kumaşına dokunan bu geniş şirketler ve toplumlar federasyonunun öncü çekirdeği olan tarım, sanayi ve ticaret için model olmalarını istiyoruz. Mutualizm altında, işçiler artık emeğini bir kapitaliste satmayacak, aksine kooperatiflerde kendileri için çalışacaklardı.

Mutualistler karşılıklı krediyi desteklerler ve serbest bankacılığın insanlar tarafından ücretsiz kredi sistemleri kurmak için geri alınması gerektiğini savunurlar. Kapitalistlerin üretim araçları üzerinde tekel sahibi olması ve toprak ağalarının toprak üzerinde tekeli olması gibi, bankaların kredi tekeline sahip olduklarını iddia ederler. Bankalar, aslında kendilerine ait olmayan mevduatları ödünç vererek, ardından aradaki fark için faiz alarak para yaratıyorlar. Mutualistler, demokratik olarak yönetilen bir kredi birliği kurarak, paranın bankacıların yararına değil, katılımcıların yararına yaratılabilmesi için ücretsiz kredi vermenin mümkün olacağını savunuyorlar.

Fransız yasama meclisinin bir oturumunda Proudhon, mutualist bankacılık planını finanse etmek için hükûmet tarafından empoze edilen bir gelir vergisi önerdi; bazı vergi dilimleri yüzde 33 1⁄3 ve yüzde 50'ye kadar yükseldi, ancak yasama meclisi tarafından geri çevrildi. Proudhon'un bankasını finanse etmek için önerdiği bu gelir vergisi, kira, faiz, borçlar ve maaşlardan alınacaktı. Spesifik olarak, Proudhon'un önerdiği yasa, tüm kapitalistlerin ve hissedarların, gelirlerinin altıda birini kiracılarına ve borçlularına, diğer bir altıda birini de bankayı finanse etmek için ulusal hazineye ödemelerini gerektirecekti.

Bu plan, Frédéric Bastiat da dahil olmak üzere, yasama meclisindekiler tarafından şiddetle itiraz edildi. Gelir vergisinin reddedilmesinin nedeni, ekonomik yıkıma yol açması ve "mülkiyet hakkını" ihlal etmesiydi. Bastiat ile yaptığı tartışmalarda, Proudhon bir keresinde,% 1 gönüllü vergiyle ulusal bir bankaya fon sağlamayı önermişti. Proudhon ayrıca tüm vergilerin kaldırılmasını savundu.

Proudhon, mülkiyetin doğası üzerine düşüncelerini dile getiren anarşist ve sosyalist bir filozoftu. "Mülkiyet hırsızlıktır", "mülkiyet özgürlüktür" ve "mülkiyet imkansızdır" sloganlarını oluşturdu. Colin Ward'a göre, Proudhon bu sloganlar arasında bir çelişki görmedi. Bunun nedeni, Proudhon'un, genellikle tek bir kelimeyle bağlantılı iki ayrı mülkiyet biçimi ayrımı olduğunu düşünmesiydi. Bir mutualiste göre bu, zorla yaratılan mülkiyet ile emeğin yarattığı mülkiyet arasındaki ayrımdır. Mülkiyet, "mülkiyeti fetih veya sömürüden elde edilen ve yalnızca devlet, mülkiyet yasaları, polis ve bir ordu tarafından sağlanan bir toprak sahibi veya kapitaliste ait olduğunda" hırsızlıktır. Mülkiyet, bir yuvaya, işleyebilecekleri toprağa, bir ticaretin araçlarına ve bu ekimin meyvelerine sahip olma hakkı olan insanlar ya da zanaatkâr aileler için özgürlüktür. İlki gayri meşru mülkiyet olarak kabul edilirken, ikincisi meşru mülkiyettir. Proudhon, emeğin ürünündeki mülkiyetin özgürlük için gerekli olduğunu falat meşru mülkiyetten sapan mülkiyetin "işgal ve kullanım" tiranlığın temeli olduğunu ve bir toplumu kendini yok etmeye götüreceğini savundu.

Kapitalist özel mülkiyet destekçilerinin aksine, Proudhon eşitliği vurguladı. Tüm işçilerin mülk sahibi olması ve sermayeye erişimi olması gerektiğini düşündü ve her kooperatifte "dernekte çalışan her işçinin şirketin mülkünde bölünmemiş bir paya sahip olması gerektiğini" vurguladı.

Mutualistler, arazinin alınıp satılması gereken bir meta olmaması gerektiğine inanarak, arazinin doluluk ve kullanım normlarına dayalı olarak şartlı tapu sahibi olmasını savunuyorlar. Mutualistler, bir bireyin şu anda kullanmıyorsa, ancak emeğini zaten ona dahil etmişse, bir bireyin toprak sahipliği konusunda meşru bir hak talebinde bulunup bulunmadığını tartışırlar. Tüm mutualistler, insan emeği ve makineler tarafından üretilen her şeyin kişisel mülkiyet olarak sahiplenilebileceği konusunda hemfikirdir. Mutualistler kişisel olmayan mülkiyet fikrini reddediyor. Şiddet yoluyla elde edilen veya sömürü yoluyla elde edilen parayla satın alınan her türlü mülk, gayri meşru kabul edilir.

Mutualist teoriye göre, kapitalizmin temel sorunu, kişisel olmayan mülkiyete izin vermesidir. Bu koşullar altında, bir kişi, fiziksel olarak kullanmadığı bir mülkü başkalarının kullanmasını engellemek, ekonomik olarak zayıf, kontrol altına alınabilecek ve sömürülecek kadar savunmasız bir duruma sokmak amacı ile satın alabilir. Mutualistler, yalnızca belirli insanların tarihsel olarak kapitalist olabildiklerini iddia ediyorlar. Mutualizme göre kapitalist, emek yerine gücü kullanarak para kazanan kişidir. Zamanla, bu koşullar altında, tüm üretim araçlarına kapitalist sınıf olarak, üretim araçlarına sahip olan bir azınlık sınıfı ve üretim araçlarına erişimi olmayan işçi sınıfı ortaya çıktı. İşçi sınıfın üretim araçlarına doğrudan erişimi yoktur ve bu nedenle hayatta kalabilmek için elinden geleni yapabileceği tek şeyi, yani emek gücünü satmaya, üretim araçlarına sahip olan birine özgürlüklerini bir maaş karşılığında vermek zorunda kalır. Bir işçinin aldığı maaş, ürettiği mal ve hizmetlerin değerinden her zaman daha azdır. Kapitalist işçisine daha az maaş verir ve genel giderleri çıkardıktan sonra kalan fark, kapitalistin çalışmadan elde ettiği sömürülen kârdır. Mutualistler, kapitalistlerin yeni üretim araçları satın almak için kullandıkları paranın, emekçilerden sömürdükleri artı değer olduğuna işaret ederler.

Mutualistler ayrıca, kapitalistlerin kişisel olmayan mülklerinin mülkiyetini sorunsuzca sürdürdüklerini, çünkü seçim kampanyalarına mali kaynak sağlayarak devlet şiddetini desteklediklerini söylerler. Devlet, kapitalist kişisel olmayan mülklerin mülkiyetini, para ve seçim desteği karşılığında halkın doğrudan işgaline ve kullanımına karşı korur. Kapitalistler daha sonra kişisel olmayan mülkiyet olarak emek-gücünü ve üretim araçlarını satın almaya devam edebilirler ve döngüyü devam ettirerek daha fazla emekçiden daha fazla artı-değer elde etmeye devam edebilirler. Mutualist teori, kullanım hakkı mülkiyet normları oluşturarak, kapitalist sınıfın sahip olduğu kişisel olmayan mülkiyetin kaldırılacağını belirtir. İşçi sınıfları daha sonra üretim araçlarına doğrudan erişime sahip olacak ve bu da, sattıkları her şeyin tam değerini korurken, işçilerin sahip olduğu işletmelerde serbestçe çalışmalarını ve üretmelerini mümkün kılacaktır. Ücretli kölelik biçimindeki ücretli emek ortadan kaldırılacak ve kapitalist olmak imkansız olacak çünkü yaygın ücretli emek piyasası artık mevcut olmayacak ve hiç kimse kişisel olmayan mülkiyet biçiminde üretim araçlarına sahip olamayacaktı. Böylece emeğin sömürülmesi için gerekli olan iki bileşen ortadan kalkacak ve bu, kapitalist sınıfın toplumun geri kalanıyla birlikte çalışmasına neden olacaktır.

1. ^ "Arşivlenmiş kopya". www.libertarianism.org. 31 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2021. 
2. ^ "A Mutualist FAQ". The Anarchist Library (İngilizce). 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2021.