Maaday-Kara

Makale serilerinden
Türk mitolojisi
İnanç sistemi Tengricilik Şamanizm
Tanrı ve tanrıçalar Tengri Kayra Han Ülgen Erlik Umay Ak Ana Bayanay Mergen Arsan Dolay
Destan ve kahramanlar Ergenekon Mete Han Oğuz Kağan Köroğlu Keloğlan Asena Attila Törüngey Eje Irkıl Alp Er Tunga Dede Korkut Kitabı
Başlıca kavramlar Yer-Su Gök-Kal Yeraltı Ulukayın Çike İye Göğün göbeği Bozkurt Alasığın Kut Denizler Uçmag
Diğer Karakterler Huban Arığ Basat Maaday-Kara Al Karısı Tuğrul Deli Dumrul
Kategori Dosya
g t d

Hacim olarak en büyüğü olan Maaday-Kara, 7738 dizeden oluşan bir Altay kahramanlık destanıdır. Şiir biçimindedir. "Maaday-Kara" metinlerinden birinin, 1963'te A.G. Galkin'den S.S. Surazakov tarafından yazılan bir varyant olduğu düşünülüyor. İki bölümden oluşan destanın ilk bölümü - giriş, yaşlı adam Maaday-Kara'nın Kara-Gula Han tarafından işgalini ve yakalanmasını anlatır. İkinci - ana bölüm, yaşlı büyükannesi tarafından dağlarda büyütülen Maaday-Kara'nın oğlu Kögüdey-Mergen'in kahramanlıklarını anlatıyor. Ana karakter Kögüdey-Mergen olmasına rağmen destan, yaşlı babanın adıyla ortaya çıkmıştır. Olay örgüsünün yapısına ve içeriğine göre böyle bir ad, Türk halklarının kahramanlık destanlarında genetik-tipolojik bir özellik olarak karşımıza çıkar. Bunun nedeni ise Ural-Altay halklarının kadim ortak inanışlarına göre atalar kültü kavramının Tanrı algısından sonra en kutsal düzeyde tutulmasıdır. "Maaday-Kara"da olay örgüsü, şiirsel özellikler, motifler, şaman mitolojisinin unsurları ve eski Türk destanlarına özgü kültlere sıklıkla rastlanır. Bahsedilen ortak özellikler sonucunda 19. yüzyılın ortalarında V.V. Radlov tarafından yazılan "Khan Pudey" ile A.G. Galkin tarafından yazılan "Maaday-Kara" arasında pek çok benzerlik vardır.

• Maaday-kara, Altayskiy Geroicheskiy Epos (1973) Moskova